Ο Ερντογάν βρίσκει τον… δάσκαλό του

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στην οικονομία, όπως και στη ζωή, υπάρχουν ορισμένοι θεμελιώδεις κανόνες, η παραβίαση των οποίων, ως γνωστόν, μπορεί να οδηγήσει έως και στην καταστροφή.

Ένας από αυτούς αφορά στην αξιοπιστία.

Εάν η Τουρκία εμφανίζεται να βαδίζει σήμερα ολοταχώς προς μία νέα συναλλαγματική κρίση, τούτο οφείλεται και στην απουσία εμπιστοσύνης που τρέφουν οι αγορές στην ικανότητα της νέας κυβέρνησης Ερντογάν να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα της χώρας κατά τρόπο αποτελεσματικό.

Υψηλός πληθωρισμός, της τάξης του 15%, καλπάζουσα συναλλαγματική ισοτιμία, η οποία έχει οδηγήσει το εθνικό νόμισμα, τη λίρα, σε υποτίμηση της τάξης του 20% εφέτος και σαφές ενδεχόμενο αδυναμίας εξυπηρέτησης, κατ’ αρχάς, εταιρικών χρεών, δημιουργούν συνθήκες οι οποίες μπορούν να ανακόψουν το τουρκικό «οικονομικό θαύμα» των τελευταίων ετών.

Ένα θαύμα το οποίο στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης -ελέω αυξανόμενων εισοδημάτων αλλά και πιστωτικής επέκτασης- και των δημοσίων επενδύσεων σε μεγαλεπήβολα έργα υποδομών, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν μέσω χρηματοοικονομικών ροών «κερδοσκοπικού» χαρακτήρα αντί ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών.

Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει το Chatham House, ερευνητικό τμήμα του βρετανικού Royal Institute of International Affairs, οι τουρκικές εταιρικές υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα ανέρχονται σήμερα στο δυσθεώρητο ύψος των 328 δισ. δολ. ΗΠΑ και ακόμη κι αν αντισταθμιστούν από στοιχεία ενεργητικού σε ξένο νόμισμα, παραμένουν στο ανησυχητικό επίπεδο των 214 δισ. δολ., το οποίο είναι κατά 80% υψηλότερο έναντι του επιπέδου στο οποίο διαμορφωνόταν μόλις προ δεκαετίας.

Εάν, υπό το φως των παρόντων συναλλαγματικών προβλημάτων της Τουρκίας, υπάρξει δυσχέρεια εξυπηρέτησης ή και στάση πληρωμών επί εταιρικών χρεών, οι επιπτώσεις θα είναι ορατές σε ολόκληρη την οικονομία της χώρας.

Υπό το πρίσμα αυτό, δεν θα πρέπει να αποκλείεται ακόμη και η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών στην εξαγωγή συναλλάγματος το προσεχές διάστημα από την Τουρκία, εκτιμούν αναλυτές.

Ιδίως, όπως επισημαίνει το Chatham House, υπό το φως των καθαρών συναλλαγματικών διαθεσίμων, ύψους 45 δισ. δολ., που διαθέτει η τουρκική κεντρική τράπεζα, έναντι ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών ύψους 50 δισ. δολ.

Σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, λοιπόν, αλλά και στον απόηχο της μακράς διαμάχης του με την κεντρική τράπεζα της χώρας σχετικά με την απαίτησή του για μείωση των επιτοκίων, ο φίλτατος Ερντογάν εμφανίζεται να παραβλέπει τη σημασία που διαδραματίζουν στην οικονομία και στη λειτουργία των αγορών οι παράμετροι της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας.

Το πράττει, δε, διορίζοντας τον γαμπρό του, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, στη θέση του «τσάρου της οικονομίας», υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, αντί του Μεχμέτ Σιμσέκ, πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης και από τις πλέον διακεκριμένες προσωπικότητες της ορθολογικής οικονομικής προσέγγισης στην Τουρκία.

Έναντι των -αν όχι αμφιλεγόμενων, τουλάχιστον αναπόδεικτων, ακόμη- ικανοτήτων του κ. Αλμπαϊράκ, ο κ. Σίμσεκ εμφανίζεται να έχαιρε αξιοπιστίας στις αγορές και απέπνεε εμπιστοσύνη ως προς τον δρόμο που θα ακολουθούσε η Τουρκία για την έξοδό της από τα παρόντα προβλήματά της.

Πλέον, αυτή η ευθύνη πέφτει στους ώμους του Ερντογάν και του συζύγου της κόρης του.

Ενδέχεται, δε, να αποδειχθεί η «αχίλλειος πτέρνα» στην όλη υπόθεση του φαινομένου Ερντογάν και της πορείας στην οποία έθεσε την Τουρκία ο συγκεκριμένος πολιτικός ηγέτης.