Η μοναξιά της Ευρώπης

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Αίφνης, η γηραιά ήπειρος αφυπνίστηκε έναντι του προφανούς: πρέπει να τα καταφέρνει και μόνη της.

Όσα ίσχυαν από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πλέον δεν ισχύουν ή τουλάχιστον δεν ισχύουν επί… προεδρίας Τραμπ.

Άσε που είναι και η… «υπόθεση» της ευρωζώνης και των κρίσεων που αυτή, ελέω Ιταλίας ή ακόμη και Ελλάδας, μπορεί να μας επιφυλάξει στο μέλλον αλλά και του ευρωσκεπτικισμού, ο οποίος γιγαντώνεται εξαιτίας τόσο των οικονομικών ζητημάτων όσο και του μεταναστευτικού και άλλων τινών…

Η αποτυχία του ευρωπαϊκού μοντέλου ανάπτυξης είναι ορατή σήμερα περισσότερο από ποτέ, σε σειρά τομέων, και το γεγονός αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο του παντοιοτρόπως κηρυχθέντα αγώνα Μακρόν για την «αναβάπτιση» της ΕΕ.

Χθες, παρά τη σθεναρή αντίσταση που προέβαλλε έως τώρα, το κυριότερο -από πλευράς μεγεθών- κράτος μέλος της Ένωσης, η Γερμανία, εμφανίστηκε να αφυπνίζεται έναντι του γεγονότος αυτού και διά στόματος Μέρκελ κατέληξε στη διαπίστωση ότι έφτασε η ώρα η Ευρώπη «να πάρει στα χέρια της την τύχη της».

Αυτή η «τύχη», δε, δεν αφορά μόνον τα γερμανικά δημοσιονομικά φετίχ περί πλεονασμάτων, για τα οποία έκανε λόγο χθες ο φίλτατος Μακρόν έναντι μίας ακόμη κωφεύουσας Γερμανίας ή την ανάγκη εξασφάλισης ενιαίας δημοσιονομικής διακυβέρνησης μέσω της θέσπισης κοινού προϋπολογισμού για τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, όσο, κυριότερα, τη διασφάλιση της ίδιας της κυριαρχίας της ΕΕ, μέσω ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Ο λογαριασμός αυτός ίσως είναι υψηλός για να τον ακουμπήσουν ορισμένοι, όμως, αυτός είναι και η συγκεκριμένη παραδοχή εμφανίζεται πλέον να είναι σε μεγάλο βαθμό κοινή.

«Εάν δεχθούμε άλλες μεγάλες δυνάμεις, περιλαμβανομένων συμμάχων και φίλων μας στις δυσκολότερες ώρες της ιστορίας μας, να βρεθούν σε θέση να αποφασίζουν για εμάς, για τη διπλωματία μας, την ασφάλειά μας, θέτοντάς μας ορισμένες φορές υπό το κράτος των μεγαλύτερων κινδύνων, τότε δεν είμαστε πλέον κυρίαρχοι», προειδοποίησε ο Εμανουέλ Μακρόν, επικρίνοντας έτσι τις ΗΠΑ και την πρόθεσή τους να υπαγορεύσουν πολιτική στην Ευρώπη έναντι του Ιράν.

Η κοινή παραδοχή Μέρκελ - Μακρόν, των ανθρώπων που βρίσκονται επικεφαλής των δύο κυριότερων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός για την περαιτέρω σύσφιξη των οικονομικών δεσμών της ευρωζώνης, αφετέρου για την ανασύσταση -επί ρεαλιστικών βάσεων- της ευρωπαϊκής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, πρώτον, δεν άργησε ούτε μία ημέρα και δεύτερον, μας αφορά άμεσα.

Ο κυριότερος λόγος δημιουργίας, στον απόηχο του Β’ Π.Π., του μορφώματος που ακούει σήμερα στο όνομα «Ε.Ε.» ήταν το χτίσιμο οικονομικών δεσμών μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι θα έστεκαν ικανοί να αποτρέψουν τη -διαιρεμένη τότε- Γερμανία από τυχόν επανάληψη του ρόλου που είχε αναλάβει δύο φορές κατά το παρελθόν, έναντι των χωρών της λοιπής Ευρώπης.

Δημιουργήθηκε, δε, αυτό το μόρφωμα, έχοντας «απέναντί του» το σιδηρούν παραπέτασμα, το οποίο τότε έστεκε ακέραιο, ως τρανό παράδειγμα όσων δεν μπορούσαν να προσφέρουν στους κατοίκους τους οι ανατολικές χώρες.

Πλέον, αυτό το αφήγημα δεν υπάρχει.

Ούτε οι ΗΠΑ εντάσσονται σε αυτό, ούτε η Γερμανία, ούτε βεβαίως ελλοχεύει το φάντασμα της ΕΣΣΔ και των όποιων προθέσεων εμφανιζόταν αυτή να έχει έναντι της λοιπής Ευρώπης.

Με άλλα λόγια, η Γιάλτα πέθανε και η φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων είναι πρωτίστως, πλέον, ευρωπαϊκή δουλειά. Όπως ευρωπαϊκή δουλειά είναι και η ασφάλεια και η ευημερία εντός αυτών των συνόρων.

Εάν αυτή η πεποίθηση -πέραν των Μέρκελ και Μακρόν- εμπεδωθεί και γίνει κοινό κτήμα συνολικά μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, ίσως οδεύσουμε προς μία νέα Ευρώπη.

Μία κυρίαρχη Ευρώπη, στην οποία ουδένα κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας, θα ανησυχεί.

Όμως, ακόμη, δεν είμαστε εκεί…