Η γραβάτα και ο κόμπος

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στις δημοκρατίες «δυτικού τύπου», το εκλογικό σώμα εκλέγει τους αντιπροσώπους του στη Βουλή και με τη σειρά της αυτή παρέχει -ή όχι- την εμπιστοσύνη της προς την κυβέρνηση.

Το σύνολο, δε, αυτών των αιρετών είναι υπόλογοι αμέσως ή εμμέσως (όπως οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί) στο εκλογικό σώμα.

Με μικρές αποκλίσεις από χώρα σε χώρα, έτσι είναι και έτσι… θα όφειλε να είναι, στις κοινοβουλευτικές ή ακόμη και στις προεδρικές δημοκρατίες. Οι πάντες να είναι υπόλογοι σε όσους τους εξέλεξαν.

Σε υπερκρατικές οντότητες όπως η ΕΕ, οι εκπρόσωποι των κρατών-μελών προασπίζονται, κυρίως, τα εθνικά συμφέροντά τους και στον βαθμό που αυτά ταυτίζονται ή εξυπηρετούνται από εκείνα άλλων κρατών-μελών, συνάπτονται μόνιμες ή και πρόσκαιρες συμμαχίες, με αποτέλεσμα να χαράσσεται πολιτική, η οποία πλέον δεσμεύει το σύνολο των κρατών-μελών.

Όλα αυτά είναι καλά και άγια -και ενδεχομένως θα όφειλαν να μη μας απασχολούν-, εάν δεν συγκρούονταν τόσο βάναυσα και επί τόσο μακρύ χρονικό διάστημα με την ανάγκη επίλυσης του ελληνικού ζητήματος.

Διότι, με όποιο μέτρο κι αν σταθμίσει κανείς τη στάση που τήρησε κυρίως η Γερμανία κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Eurogroup, αυτό είναι το συμπέρασμα.

Ένας εκλεγμένος πολιτικός, εν προκειμένω ο φίλτατος κ. Β. Σόιμπλε, εκπροσωπώντας τη χώρα του, τη Γερμανία, βρέθηκε σε αντιπαράθεση με το ΔΝΤ, δηλαδή με τον τεχνοκρατικό φορέα που η ίδια η χώρα του επέμεινε να ορισθεί ως ο ανεξάρτητος και άτεγκτος «επιδιαιτητής» του ελληνικού ζητήματος, ανησυχώντας για τη στάση που θα τηρούσε επ’ αυτού η πολιτικά επηρεαζόμενη Κομισιόν.

Πρόκειται, δε, για μία θεμελιώδη αντιπαράθεση, η οποία αφορά το ελληνικό δημόσιο χρέος που βρίσκεται στα χέρια των Ευρωπαίων εταίρων μας, ως αποτέλεσμα της διττής προσπάθειάς τους για τη διάσωση, αφενός, του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος από το ενδεχόμενο διάχυσης της κρίσης και σε αυτό, αφετέρου, της ίδιας της Ελλάδας από την άτακτη χρεοκοπία.

Είναι, δε, θεμελιώδης, διότι αφορά το βάρος που καλείται να επωμισθεί το ελληνικό κράτος και κατά συνέπεια οι φορολογούμενοι πολίτες του, για την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους, με τη μορφή ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων, δηλαδή, των χρημάτων που θα αφαιρούνται από την ελληνική οικονομία, μέσω φορολογίας, γι’ αυτόν  τον σκοπό.

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι οι όροι ελάφρυνσης του χρέους οφείλουν να είναι σαφείς και βιώσιμοι, ώστε να συνάδουν με τις οικονομικές ικανότητες της Ελλάδας σε εύρος χρόνου.

Η Γερμανία, στη βάση όσων έγινε γνωστό ότι συζητήθηκαν κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Eurogroup, αρνείται να παράσχει αυτή τη σαφήνεια, εκτιμώντας ότι επί του παρόντος δεν προκύπτει τέτοια ανάγκη, σε μία προσπάθεια αποφυγής ανάληψης δέσμευσης έως τις εθνικές εκλογές με τις οποίες είναι αντιμέτωπη, στις αρχές του προσεχούς φθινοπώρου.   

Εξού και το πρόσφατο αδιέξοδο στο Eurogroup.

Ανεξαρτήτως του κατά πόσον η Ελλάδα είχε εκπληρώσει το σύνολο των προαπαιτούμενων ενεργειών -που δεν το είχε εκπληρώσει- και ανεξαρτήτως της μακράς καθυστέρησης στις διαπραγματεύσεις της με τους εταίρους και δανειστές -η οποία προφανώς είχε βαρύ κόστος για την οικονομία και τους πολίτες της χώρας-, αυτό ήταν το ζήτημα και ουδέν άλλο.

Το γεγονός, δηλαδή, ότι ένας εκλεγμένος πολιτικός, εκπροσωπώντας τη χώρα του και το εκλογικό σώμα στο οποίο είναι υπόλογος, αντιτάχθηκε στις εκτιμήσεις του ανεξάρτητου φορέα που ο ίδιος επιμένει να είναι ενεργά συμμέτοχος στο ελληνικό πρόγραμμα στη βάση πολιτικών ανησυχιών ότι η υπόθεση του ελληνικού χρέους οφείλει να αποσαφηνιστεί άμεσα.

Άποψη με την οποία ταυτίζει τη θέση της και η ΕΚΤ, καθιστώντας σαφές ότι από τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και από τους όρους ελάφρυνσης του ελληνικού δημόσιου χρέους θα κριθεί και η ενδεχόμενη συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Εάν, όμως, είναι αυτό το πρόβλημα, τότε η επίλυσή του δεν αφορά ούτε την Ελλάδα, ούτε τη Γερμανία.

Κυριότερα, αφορά τις εγγενείς αδυναμίες που η ίδια η Ευρωζώνη εμφανίζει, ενόσω δεν διαθέτει ενιαία δημοσιονομική πολιτική και ενιαίο τρόπο διακυβέρνησης, ώστε οι πολιτικοί που χαράσσουν πολιτική να είναι υπόλογοι όχι μόνο στα εθνικά τους ακροατήρια αλλά στο σύνολο των εκλογικών σωμάτων των κρατών-μελών της Ευρωζώνης.

Από το μοντέλο αυτό, όμως, απέχουμε.

Έτσι δεν είναι;