Αλήθειες και μύθοι για τις αποδείξεις

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στις ευνομούμενες πολιτείες, ως γνωστόν, οι νόμοι αλλάζουν μόνο με νόμους.

Έτσι, λοιπόν, εάν αφήσουμε κατά μέρος, έστω προς στιγμήν και χάριν συζητήσεως, την προτροπή του φίλτατου αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρ. Αλεξιάδη να κρατήσουμε σε κάποιο συρτάρι τις αποδείξεις της τελευταίας πενταετίας, χρήσιμο θα ήταν να θυμόμαστε ότι εξακολουθεί να υφίσταται ένα τεράστιο νομικό κενό σχετικά με το ζήτημα των αποδείξεων του προηγούμενου έτους, ήτοι για τα εισοδήματα που εισπράχθηκαν έως την 31.12.2015.

Ένα κενό το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται βεβαίως και για τα φετινά εισοδήματα, ανεξαρτήτως των προθέσεων του υπουργείου Οικονομικών, αναφορικά με τις συναλλαγές μέσω καρτών ή του διαδικτύου και τις όποιες σκέψεις έχει ο φίλτατος κ. Αλεξιάδης σχετικά με το κτίσιμο του λεγόμενου «αφορολόγητου» μέσω αποδείξεων. Ηλεκτρονικών ή έγχαρτων. 

Έως ότου αυτές οι «σκέψεις» ή «προθέσεις» θεσμοθετηθούν με τη μορφή νόμου, το κενό αυτό εξακολουθεί να ισχύει.

Βάσει της κείμενης νομοθεσίας, λοιπόν, αφορολόγητο δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει και έχουμε μάθει να αποκαλούμε «αφορολόγητο» αφορά στη «μείωση φόρου εισοδήματος» και αφορά αποκλειστικά μισθωτούς και συνταξιούχους.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και ειδικότερα σύμφωνα με διάταξη μεταβατικού χαρακτήρα που ίσχυσε για τα εισοδήματα έως 31.12.14, σε ό,τι αφορά στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, το άρθρο 16 του Ν.4172 του 2013 αλλά και το άρθρο 72 (μεταβατικές διατάξεις) προβλέπουν ότι για εισοδήματα έως το ποσόν των 21.000 ευρώ, η έκπτωση που παρέχεται μέσω της συλλογής αποδείξεων αφορά το ποσόν των 2.100 ευρώ, ήτοι ποσοστό 10%.

Για φορολογητέο εισόδημα το οποίο υπερβαίνει το ποσό των 21.000 ευρώ, το ποσό «της μείωσης μειώνεται» κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ, ενώ όταν το φορολογητέο εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 42.000 ευρώ δεν χορηγείται μείωση φόρου.

Εάν, δε, ο κάθε υπόχρεος φορολογούμενος δεν είχε κατορθώσει να συγκεντρώσει αποδείξεις που να αντιστοιχούν στο παραπάνω ποσοστό, επιβαρυνόταν με πρόστιμο 22% επί της διαφοράς.

Ο νόμος 4172/13 στο άρθρο 16, που προβλέπει την έκπτωση φόρου, δεν τη συναρτά με τη συλλογή αποδείξεων. Η αναφορά στις αποδείξεις γίνεται μόνο στο άρθρο 72, παρ. 25 και αφορά αποκλειστικά στο 2014 και στις μεταβατικές διατάξεις του συγκεκριμένου νόμου.

Έτσι, η υποχρέωση συλλογής αποδείξεων σε ό,τι αφορά στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους -αναφορικά με την έκπτωση φόρου-, ουσιαστικά έληξε στις 31.12.2014, ανεξαρτήτως της όποιας χρησιμότητας έχουν οι αποδείξεις αυτές για την Πολιτεία και την προσπάθειά της να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή…

Τον προηγούμενο μήνα, όταν αυτό το νομικό κενό «ανησύχησε» το οικονομικό επιτελείο, υπήρξε μια μάλλον ατυχής προσπάθεια κάλυψής του, η οποία, ωστόσο, ανακλήθηκε εντός ολίγων ωρών, υπό το φως των αντιδράσεων που υπήρξαν για το οξύμωρο του να θεσπίζονται διατάξεις του είδους αυτού την ύστατη ώρα και κατά την εκπνοή του έτους…

Υπό το πρίσμα όλων αυτών, λοιπόν, η προτροπή του φίλτατου κ. Αλεξιάδη «κρατάτε όλες τις αποδείξεις» αλλά και η εξαγγελία του περί επικείμενης αντικατάστασης των έγχαρτων αποδείξεων με ηλεκτρονικές, αντικατοπτρίζει κατά τον πλέον εύγλωττο τρόπο την αδυναμία του οικονομικού επιτελείου να χαράξει μία ολοκληρωμένη αλλά και συνεπή φορολογική πολιτική -τουλάχιστον επί του ζητήματος των αποδείξεων- κατά τρόπο έγκαιρο…

Μία πολιτική που θα είναι γνωστή σε όλους όσοι επιθυμούν να κάνουν ένα στοιχειώδες «κουμάντο» με την οικονομική τους καθημερινότητα και θα προδιαγράφει τις υποχρεώσεις τους για ένα ορατό χρονικό διάστημα ή τουλάχιστον για το τρέχον έτος.

Τώρα, εάν οι φίλτατοι του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν για οποιονδήποτε λόγο ότι θα υπάρξει καθυστέρηση -είτε επειδή το Taxisnet δεν μπορεί εγκαίρως να προσαρμοστεί, είτε επειδή η λειτουργία των ηλεκτρονικών εφαρμογών POS δεν είναι αρκετά ευρεία στην Ελλάδα, είτε επειδή το ζήτημα πρέπει να συζητηθεί προηγουμένως με την τρόικα-, γιατί μπαίνουν στον κόπο να εξαγγείλουν τα όσα εξαγγέλλουν;