Αρνιά στην πρίζα και ανταγωνισμός στα κάγκελα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Την ώρα που παιζόταν χθες το έργο «όποιος πρόλαβε το αρνί είδε», σε γνωστή αλυσίδα σούπερ μάρκετ, και ο πλέον δύσπιστος αντιλαμβανόταν τους λόγους για τους οποίους ακόμη και σε φαινομενικά ανοικτές αγορές, όπως αυτή της λιανικής πώλησης τροφίμων, κυριαρχεί ενίοτε το «ημίφως».

Με αφορμή τη συγκεκριμένη υπόθεση, και ανεξάρτητα από αυτήν, υπάρχουν κάποια πράγματα που θα πρέπει να επισημανθούν για το ευρύτερο πλαίσιο λειτουργίας των αγορών στην Ελλάδα. Αν οι τιμές σε αυτήν τη χώρα επέδειξαν τόση λυσσαλέα αντίσταση, αρνούμενες να προσαρμοστούν στις συνθήκες εσωτερικής υποτίμησης που βιώνει ο τόπος τα τελευταία χρόνια, κι αν το καλάθι της νοικοκυράς παραμένει υπερτιμημένο ακόμη και σε καθεστώς αποπληθωρισμού, τούτο οφελείται σε συγκεκριμένους λόγους.

Σε κάθε περίπτωση, η πρόληψη από την πλευρά των αρχών είναι σαφώς προτιμότερη της καταστολής.

Ο καλός φίλος Κ. Ζούλας περιέγραφε πρόσφατα, με πόνημά του από τις στήλες της «Καθημερινής», την ευχέρεια ενημέρωσης και σύγκρισης τιμών μεταξύ ίδιων ή ομοειδών προϊόντων που προσφέρουν διαδικτυακά εργαλεία, όπως το www.skroutz.gr, στην αγορά των ηλεκτρονικών προϊόντων και υπολογιστών.

Αντίστοιχο εργαλείο για την αγορά τροφίμων, μικρότερου βεληνεκούς και κατά συνέπεια μικρότερης δυνητικής αξίας, αποτελεί και το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης, www.e-prices.gr, δίχως όμως να κατορθώνει να προσφέρει αυτό που πραγματικά χρειάζεται μια καίριας σημασίας αγορά για την καθημερινότητα των πολιτών: διαφάνεια και δυνατότητα σύγκρισης τιμών.

Κι αν τα νωπά προϊόντα εμπεριέχουν προφανείς δυσχέρειες σύγκρισης από πλευράς ποιότητας, τουλάχιστον τα τυποποιημένα, τα οποία αποτελούν ένα μεγάλο μέρος του λεγόμενου καλαθιού της νοικοκυράς, όφειλαν να βρίσκονται διαθέσιμα προς σύγκριση, από πλευράς τιμής διάθεσης ή επάρκειας, μέσω ενός τέτοιου εργαλείου.

Ας μην γελιόμαστε.

Μια μεγάλη και ολοένα αυξανόμενη μερίδα της κοινωνίας μας, του κόσμου που βρίσκεται δίπλα μας, δίνει καθημερινή μάχη για τη διατήρηση της αξιοπρέπειάς της, κι αν ο αγώνας αυτός που δίνει βρει συμπαραστάτη του αντίστοιχα εργαλεία πληροφορικής, όπου ο κάθε καταναλωτής θα μπορεί να αντλεί έγκυρη πληροφόρηση, το δυνητικό όφελος μπορεί να είναι τεράστιο. Τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και σε οικονομικό.

Στην Ελλάδα, γενιές ολόκληρες γαλουχήθηκαν πιστεύοντας ότι ο ανταγωνισμός είναι κάτι το μεμπτό. Κάτι το οποίο οδηγεί στην αλλοτρίωση και στην ισοπέδωση, και πως πρέπει να «προστατευόμαστε» από αυτόν.

Ε, λοιπόν, λάθος.

Δεν είναι έτσι τα πράγματα και είναι ώρα να αντιληφθούμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η διαφάνεια και η διάχυση της πληροφόρησης σχετικά με ζητήματα ποιότητας, τιμών και επάρκειας προϊόντων και υπηρεσιών στις αγορές, τόσο  το χρήμα μας θα πιάνει τόπο…

Αν σήμερα στην Ελλάδα πληρώνουμε το γάλα ή το ηλεκτρικό σε τιμές υψηλότερες εκείνων στις οποίες προσφέρονται αυτά τα δύο προϊόντα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τούτο οφείλεται στην «προστασία» που επέλεξε να προσφέρει η Πολιτεία, επί σειρά ετών, στους παραγωγούς αμφοτέρων των προϊόντων αυτών.

Αν η ελληνική βιομηχανία υποφέρει σήμερα από το ενεργειακό κόστος που είναι αναγκασμένη να επωμιστεί κι αν ο κάθε γονιός κάνει πραγματικό κυνήγι για να βρει το καλύτερο προϊόν στη φθηνότερη τιμή για να δώσει στο παιδί του, υπό το φως των μειωμένων εισοδημάτων που έχει, τούτο οφείλεται στην απουσία όρων πραγματικού ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά.

Πόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουμε αυτό, όταν ακούμε για τους κτηνοτρόφους που, όντως, δεινοπαθούν, ή για την ανάγκη του να παραμείνει η ΔΕΗ υπό τον παρόντα κρατικό εναγκαλισμό της;