Χωρίς τραπεζική χρηματοδότηση δεν ανθεί ο αγροτικός τομέας

Τον αγροτοδιατροφικό τομέα και τη βιομηχανία έβαλε στην κορυφή του νέου παραγωγικού μοντέλου που πρέπει να προωθηθεί, ώστε η χώρα να εισέλθει σε φάση ορμητικής ανάπτυξης, ο αρμόδιος υπουργός, παρουσία και του πρωθυπουργού. Πολύ ωραία… Καλές οι προθέσεις. Αλλά με προθέσεις δεν γίνεται δουλειά!

Και να εξηγηθούμε, για να μην παρεξηγηθούμε.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η χρηματοδότηση προς τους αγρότες, κτηνοτρόφους και αλιείς είναι σχεδόν μηδενική. Αντιγράφουμε από το newsletter «7 ημέρες οικονομία» (τεύχος 14/10/24,σελ. 23) του τμήματος οικονομικών μελετών της Eurobank, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τη συνολική κατανομή της τραπεζικής χρηματοδότησης στην ελληνική οικονομία:

Γενικό Σύνολο Χρηματοδότησης (Α+Β+Γ+Δ): 150,8 δισ. ευρώ, Αύγουστος 2024 (έναντι 171,3 δισ. τον Αύγουστο του 2020), όπου:

• A. Γενική Κυβέρνηση: 32,6 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2024, έναντι 23,9 δισ. τον Αύγουστο του 2020, καταμεσής της Covid.
• B. Ιδιωτικές Επιχειρήσεις: 77,7 δισ. Αύγουστος '24, έναντι 73,8 τον Αύγουστο του 2020.
• Γ. Ιδιώτες και Ιδιωτικά Μη Κερδοσκοπικά Ιδρύματα (ΙΜΚΙ): € 36 έναντι 74 δισ. το 2020.
• Δ. Αγρότες, Ελευθ. Επαγγελματίες και Ατομικές Επιχειρήσεις: 4,5 δισ. τον Αύγουστο του 2024 έναντι 8,6 δισ. ευρώ το 2020!!!!

Πέρα από την εμφανέστατη πιστωτική συρρίκνωση, που οφείλεται σε ένα βαθμό στη μεταβίβαση κόκκινων δανείων σε ποικιλώνυμα funds, από τα παρατιθέμενα στοιχεία προκύπτει ότι ο τραπεζικός δανεισμός της κυβέρνησης έχει αυξηθεί, όπως και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ο δανεισμός των ιδιωτών έχει συρρικνωθεί, αντιθέτως.

Αλλά το πλέον εκπληκτικό στοιχείο είναι ότι Αγρότες, Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Ατομικές επιχειρήσεις, συνολικά και οι τρεις κατηγορίες των «μικρών» από τους μικρομεσαίους, όλοι μαζί λαμβάνουν τραπεζική χρηματοδότηση 4,5 δισ., δηλαδή μόλις το 2% του ΑΕΠ. Προφανώς η χρηματοδότηση των αγροτών είναι κλάσμα των 4,5 δισ. Και σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, κάτω από το 1% του ΑΕΠ.

Κύριε Θεοδωρικάκο, υπουργέ Ανάπτυξης, ποια... ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα μπορεί να σχεδιαστεί με χρηματοδότηση 1% του ΑΕΠ;

Πιθανότατα να αντιτείνει κάποιος ότι στον αγροτοδιατροφικό τομέα περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις επεξεργασίας και τυποποίησης τροφίμων, οπότε αυτές υπάγονται στην κατηγορία «ιδιωτικές επιχειρήσεις», όπου η χρηματοδότηση έχει αυξηθεί.

Ναι, αλλά οι βιομηχανίες γάλακτος, για να φτιάξουν γιαούρτια, θα πρέπει να πάρουν γάλα από τους κτηνοτρόφους, οι εταιρείες ζυμαρικών να αγοράσουν σιτάρι και άλευρα από τους ελεύθερους καλλιεργητές και οι εταιρείες παραγωγής χυμών, πορτοκάλια και φρούτα από τους αγρότες (βεβαίως αυτές εισάγουν και παγοκολόνες χυμών από τη Βραζιλία μέσω Ισπανίας, αλλά υπάρχουν και χειρότερα... εδώ γίνονται εισαγωγές μουσακά σε πήλινες ατομικές κατεψυγμένες συσκευασίες για εστιατόρια από την Κίνα, όπως και κατεψυγμένο ψωμί ή γάλα σε σκόνη για... φρέσκα παγωτά και άλλα πολλά...).

Τουτέστιν και επί το μακροοικονομικότερον, το εμπορικό μας ισοζύγιο πηγαίνει κατά διαβόλου, ο εισαγόμενος πληθωρισμός καλπάζει και η επαρχία ερημώνεται και μαζί της η αγροτική παραγωγή συρρικνώνεται. Μόνο η ελληνική κτηνοτροφία συρρικνώθηκε κατά 30% την τελευταία 5ετία.

Το πρόβλημα είναι τρομακτικό και είναι αποτέλεσμα της φαεινής ιδέας κάποιων να διαλύσουν αντί να αναμορφώσουν εκ θεμελίων την αμαρτωλή Αγροτική Τράπεζα, που βεβαίως είχε βάλει στην άκρη την αγροτική πίστη και έδινε δάνεια σε κόμματα (αντιρρήσεις δεν γίνονται δεκτές...), έκανε χρηματιστηριακές επενδύσεις, χρηματοδοτούσε κατασκευαστές που βούλιαξαν και άλλα σχετικά.

Ο ενιαύσιος (ετήσιος) κύκλος «χρηματοδότηση του ελεύθερου αγρότη για λιπάσματα, σπόρους, πετρέλαιο ή ζωοτροφές και ζώα και η εξόφληση της χρηματοδότησης με την πώληση του προϊόντος του» δεν αντικαταστάθηκε με τίποτα.

Σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις:

• Η συνολική παραγωγή του Αγροτικού Τομέα (ΑΤ) στην Ελλάδα, μαζί με τις αγροτικές υπηρεσίες καθώς και τις μη διαχωρίσιμες δευτερεύουσες δραστηριότητες, ξεπέρασε τα €14 δισ. το 2023, μειωμένη κατά 1,4% σε σχέση με το 2022.
• Σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ), το 2023, ο ΑΤ συνεισέφερε €7 δισ. στο ελληνικό ΑΕΠ, έχοντας ένα μερίδιο συμμετοχής 3,6% (μερίδιο στη συνολική εγχώρια ΑΠΑ). Αν απομονώσουμε την εξέλιξη της ΑΠΑ του ΑΤ από τις μεταβολές των τιμών, η πραγματική ΑΠΑ του ΑΤ μειώθηκε το 2023 κατά περισσότερο από ¼ (-25,55%), φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα μας.

Άρα το μείζον διακύβευμα για την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα είναι να βρεθεί μηχανισμός ουσιαστικής χρηματοδότησης. Χωρίς αυτόν, απλώς... κουβέντα να γίνεται.

ΥΓ. Βεβαίως οι χρόνιες ελληνικές παθογένειες, να καταστρέφεται η παραγωγή για ποικίλους λόγους και να δίνονται  οι αποζημιώσεις μετά από δύο χρόνια, είναι μια «άλλη κουβέντα»...