Το ελληνικό μοντέλο για τη -μη- ρύθμιση των Airbnb

Ο Ανδρέας Παπανδρέου συνήθιζε να λέει ότι το μόνο αναπτυξιακό πρόγραμμα πού έχει η Δεξιά είναι «να κάνει όλους τους Ελληνες τα γκαρσόνια της Ευρώπης». Φυσικά ο μακαρίτης δεν είχε τίποτα εναντίον της συγκεκριμένης απασχόλησης, απλά τον ανησυχούσε ένα μοντέλο ανάπτυξης πού βασιζόταν αποκλειστικά σε έναν πόρο η μία δραστηριότητα -στην προκειμένη περίπτωση τον τουρισμό.

Όμως ακόμα και ένας τόσο διορατικός πολιτικός, όπως ο Ανδρέας, δεν μπορούσε ποτέ να φαντασθεί ότι θα έφτανε η ημέρα που το αναπτυξιακό μοντέλο της Δεξιάς θα έφτανε στο σημείο να πετάει τους ανθρώπους από σπίτια και γειτονιές όπου ζούσαν για χρόνια, να στέλνει το τίμημα των κατοικιών σε τέτοια ύψη ώστε να τις απολαμβάνουν μόνο οι πλούσιοι «ευρωπαϊκοί μας εταίροι», να μετατρέπει γειτονιές με παραδόσεις που χάνονται στο βάθος του χρόνου σε απρόσωπες πασαρέλες από φαγάδικα και ποτάδικα, να εμποδίζει τις μετακινήσεις γιατρών και καθηγητών προς μέρη που τους χρειάζονται επειδή δεν μπορούν να βρουν στέγη κ.λπ. 

Το πρόβλημα με την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου επρόκειτο να αναφερθεί στο πρόβλημα των βραχυχρονίων μισθώσεων που προκαλούν πλατφόρμες όπως το Αirbnb, ήταν ότι στην ουσία δεν ανήγγειλε κανένα ουσιαστικό μέτρο.

Κανένα από τα «μέτρα» που πρότεινε δεν συγκρίνονται με αυτά που έχουν υιοθετήσει πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, η Μπαρτσελόνα, το Αμστερνταμ και τόσες άλλες. Αντίθετα στην πραγματικότητα η ομιλία του αποτελούσε ένα κάλεσμα για τη δημιουργία νέων καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε όλη την Ελλάδα πλην τριών περιοχών.

Στην ομιλία του ο πρωθυπουργός δεν φάνηκε ούτε στιγμή να κατανοεί τα τεράστια ρήγματα στον κοινωνικό ιστό που προκαλεί η εμφάνιση του φαινομένου, ούτε τις κοινωνικο-πολιτιστικές καταβολές του. Το Airbnb όταν πρωτοεμφανίσθηκε στον μεσοπόλεμο στις ΗΠΑ ήταν ένας θεσμός της τοπικής κοινωνίας. Οταν τα παιδιά μεγάλωναν και έφευγαν από το σπίτι, οι γονείς νοίκιαζαν το έξτρα δωμάτιο σε κανένα περαστικό ο οποίος με αυτό τον τρόπο θα γνώριζε και μια ντόπια οικογένεια. Επρόκειτο για ένα συμπαθέστατο κοινοτικό θεσμό πού δεν είχε καμία σχέση με τις μαζικές αγορές/προσφορές ακινήτων από απρόσωπες μεγαλοεταιρείες όπως συμβαίνει σήμερα.

Αν ο κ.Μητσοτάκης είχε την κοινωνική ευαισθησία, για την οποία υπερηφανεύεται, θα έπρεπε να είχε προτείνει να επιστρέψει ο θεσμός στις ρίζες του. Να απαγορευθεί η βραχυπρόθεσμη ενοικίαση διαμερισμάτων και να επιτρέπεται μόνο η βραχυπρόθεσμη ενοικίαση δωματίου σε διαμέρισμα στο οποίο μένει και ο ίδιος ο ιδιοκτήτης. Οπως έκαναν στη Νέα Υόρκη.

Όμως ίσως να υπάρχουν και άλλες σκέψεις πίσω από την άρνηση της Δεξιάς να υιοθετήσει μέτρα που καταργούν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Ετσι δεν θα ξεχάσω κάτι που μου είχε πει ένα στέλεχος της σημερινής κυβέρνησης πριν από χρόνια, όταν είχαν αρχίσει να πρωτοενεργοποιούνται πλατφόρμες όπως η Αirbnb. «Σε λίγο καιρό δεν θα έχουμε φασαρίες στα Εξάρχεια. Ούτε καν θα έχουμε Εξάρχεια. Ολη η περιοχή θα γίνει διαμερίσματα Αirbnb!»