Πώς ο πολιτισμός φέρνει ανάπτυξη, το μοντέλο του Αμπου Ντάμπι

Όπως γράψαμε και σε προηγούμενο άρθρο μας, συγκεκριμένες πόλεις στον πλανήτη μας (Σανγκάη, Λονδίνο, Ν. Υόρκη, Χονγκ-Κονγκ-Βομβάη, Σιγκαπούρη κ.α.) αποκτούν τεράστιο οικονομικό και τεχνολογικό βάρος και 100 από αυτές, αντιπροσωπεύουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας.

Πέρα όμως από την οικονομική διάσταση, υπάρχουν κι άλλες πόλεις που επιδιώκουν κατά το πρότυπο της Αρχαίας Αθήνας να καταστούν πόλοι πολιτισμού, μια διάσταση που κατά αρκετές εκτιμήσεις θα αποτελεί απαραίτητο μέσο τόνωσης της δημιουργικότητας και πολιτισμικής ανόδου μιας κοινωνίας.

Και από την άποψη αυτή, είναι σημαντικές οι προσπάθειες που καταβάλλονται στον αραβικό κόσμο από την πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Αμπου Ντάμπι, που είναι και μια από τις πλουσιότερες πόλεις στον κόσμο.

Στο Άμπου Ντάμπι έτσι, τα δώδεκα τελευταία χρόνια, όπως τονίζει ο Mohamed Al Muharak, επικεφαλής του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, καταβάλλεται μια τεράστια προσπάθεια να γίνει πόλη παράδειγμα πολιτισμού και καινοτομίας για τον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου.

Για τον σκοπό αυτόν από το 2016 και έως το 2026 πραγματοποιείται ένα πρόγραμμα 8 δισ. δολ., που ήδη έχει πολύ θετικά αποτελέσματα.

«Η στρατηγική του προγράμματος, τονίζει ο επικεφαλής του, περιλαμβάνει περισσότερες από 800 πρωτοβουλίες - από την προώθηση της παραδοσιακής τοπικής χειροτεχνίας έως το άνοιγμα μεγάλων πολιτιστικών ιδρυμάτων όπως το Λούβρο του Αμπου Ντάμπι, το Εθνικό Μουσείο Zayed και το Guggelheim Abu Dhabi.

Επίσης καθώς στα τέλη του 2021 γιορτάστηκαν τα 50 χρόνια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το Αμπού Ντάμπι «διαφοροποιεί ταχέως την οικονομία του για να αγκαλιάσει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα και πιστεύουμε ότι και άλλες πόλεις σε όλο τον κόσμο θα επωφελούνταν σε μεγάλο βαθμό από το να κάνουν το ίδιο. Μια πλούσια πολιτιστική ζωή με ζωντανούς δημόσιους χώρους και ένα ισχυρό οικονομικό πλαίσιο, είναι απαραίτητα στοιχεία για τη δημιουργία ολοκληρωμένων κοινοτήτων που μπορούν να καταστήσουν τις πόλεις ζωντανούς, ενεργητικούς τόπους, όπου οι εργαζόμενοι στις νέες οικονομίες του 21ου αιώνα θέλουν να ζήσουν, να ευημερήσουν και να μεγαλώσουν τις οικογένειες τους», αναφέρει ο Mohamad Al Muharak.

Προσθέτει δε ότι «ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ανάπτυξης μας ως κοινωνίας και επιτακτική ανάγκη για την προσωπική και συλλογική μας ευημερία». Πρόσφατη μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του University College του Λονδίνου διαπίστωσε ότι η ενασχόληση με τις τέχνες είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της σωματικής και ψυχικής υγείας και βοηθά στην κοινωνική συνοχή.

Υπό αυτή την έννοια, οι πολιτιστικές και δημιουργικές δραστηριότητες είναι φάρμακο για το μυαλό και την καρδιά. Αποτελούν επίσης την κινητήρια δύναμη ενός ισχυρού οικονομικού τομέα. Ο μετασχηματισμός μιας πόλης για την αξιοποίηση αυτής της δύναμης δεν είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο από τις κυβερνήσεις. Απαιτεί τη συνεργασία μεταξύ των φορέων χάραξης πολιτικής, των μη κερδοσκοπικών και εκπαιδευτικών τομέων, των μορφωμένων ατόμων και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.

Στην τέταρτη Σύνοδο Κορυφής για τον Πολιτισμό, τον Μάρτιο του 2021, το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού του Άμπου Ντάμπι συνεργάστηκε με την UNESCO για να ανακοινώσει μια νέα κοινή μελέτη με στόχο τη μέτρηση του αντίκτυπου που είχε η covid-19 στον παγκόσμιο πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα.Παράλληλα, όμως ήδη μελετά πως να βρει λύσεις για την υποστήριξη της ανάκαμψης του πολιτιστικού τομέα για να τον βοηθήσει να γίνει μέρος ευρύτερων στρατηγικών κοινωνικής και οικονομικής αναγέννησης.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η πρωτοβουλία αυτή αντιμετωπίζεται με μεγάλη καχυποψία από ένα μέρος του ισλαμικού κόσμου, ιδιαίτερα δε από το Ιράν των μουλάδων και της βίας, όπου η λέξη πολιτισμός αποτελεί βλασφημία.

Το Ιράν «φοβάται» ότι αυτές οι αναζητήσεις θα φέρουν πιο κοντά τον μουσουλμανικό κόσμο στη Δύση, γεγονός που θεωρείται επικίνδυνο για την αυταρχική, αν όχι βάρβαρη εξουσία των φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης. Πιθανότατα δε αυτοί οι φόβοι, να οδήγησαν την ελεγχόμενη και χρηματοδοτούμενη από την Τεχεράνη τρομοκρατική ισλαμική οργάνωση Χαμάς στην επίθεση κατά του Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023.