Το παζάρι στο Ουκρανικό και το ψέμα της Ουάσινγκτον

Ενας από τους μεγαλύτερους μύθους που διακινεί η Ουάσιγκτον στο ουκρανικό -και τον οποίο δυστυχώς ασπάζεται και η ελληνική ηγεσία- είναι ότι δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις όσο οι Ρώσοι δεν αποσύρουν τα στρατεύματα τους από τα «κατεχόμενα» εδάφη της Ουκρανίας.

Η αλήθεια είναι ότι τις εβδομάδες που ακολούθησαν την εισβολή της 22ας Φεβρουαρίου 2022 η Ρωσία και η Ουκρανία προσπάθησαν τρεις φορές να διαπραγματευτούν παρά το γεγονός ότι η Ρωσία ήδη κατείχε ένα μέρος του Ντονμπάς και ολόκληρη την Κριμαία.

Και τις τρεις φορές οι διαπραγματεύσεις είχαν προοπτικές επιτυχίας. Και τις τρεις φορές οι διαπραγματεύσεις τερματίσθηκαν από την άμεση ή έμμεση παρέμβαση των ΗΠΑ.

Οι πρώτες διαπραγματεύσεις: Λευκορωσία

Στις 26 Φεβρουαρίου, την δεύτερη ημέρα του πολέμου ο Ζελένσκι δήλωσε: «Δεν φοβόμαστε να μιλήσουμε με την Ρωσία. Δεν φοβόμαστε να συζητήσουμε τα πάντα, για τις εγγυήσεις ασφάλειας για το κράτος μας. Δεν φοβόμαστε να συζητήσουμε για ένα καθεστώς ουδετερότητας... Πρέπει να συζητήσουμε για κατάπαυση του πυρός…»

Στις 27 Φεβρουαρίου η Ρωσία και η Ουκρανία ανήγγειλαν ότι θα ξεκινούσαν διαπραγματεύσεις πού σύμφωνα με τον Ζελένσκι δεν θα είχαν όρους. Μετά τον πρώτο γύρο των συνομιλιών προέκυψε μία συμφωνία για έναν δεύτερο γύρο που θα πραγματοποιείτο στα σύνορα Λευκορωσίας-Ουκρανίας στις 3 Μαρτίου.

Όμως στις 25 Φεβρουαρίου όταν ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Νεντ Πράις ρωτήθηκε για τις διαπραγματεύσεις στη Λευκορωσία απάντησε: «Τώρα βλέπουμε την Μόσχα να προτείνει διπλωματία υπό την απειλή των όπλων, καθώς οι πύραυλοι και οι όλμοι της Μόσχας στοχοποιούν τον oυκρανικό λαό. Αυτό δεν είναι πραγματική διπλωματία. Αυτές δεν είναι συνθήκες για πραγματική διπλωματία».

Οι δεύτερες διαπραγματεύσεις: Μπένετ

Στις 4 Φεβρουαρίου 2023 δημοσιοποιήθηκε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ντοκουμέντα που βοηθούν να κατανοήσει κάποιος γιατί συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.Επρόκειτο για μια 5ωρη συνέντευξη του τέως πρωθυπουργού του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ σχετικά με τις προσπάθειες του να μεσολαβήσει για μία ανακωχή μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας τον Μάρτιο 2022.

Στη συνέντευξη ο Μπένετ λέει ότι «ο Ζελένσκι ζήτησε να υπάρξει επικοινωνία με τον Πούτιν», ότι «ο Ζελένσκι τηλεφώνησε και μου ζήτησε να κάνω επαφή με τον Πούτιν».

Έτσι ξεκίνησε μια σειρά μπρος-πίσω τηλεφωνημάτων μεταξύ Μπένετ και Πούτιν και Μπένετ και Ζελένσκι, που συνεχίστηκε με συναντήσεις μεταξύ Μπένετ και Πούτιν στη Μόσχα και Μπένετ και Σολτς στη Γερμανία.

Ο Πούτιν είπε στον Μπένετ «μπορούμε να επιτύχουμε μια κατάπαυση του πυρός». Οι Αμερικανοί του είπαν «Δεν υπάρχει περίπτωση». Ο Μπένετ λέει ότι ο Πούτιν έκανε «τεράστιες υποχωρήσεις». Ετσι ο Πούτιν στην συζήτηση του με τον Μπένετ «αρνήθηκε» ότι η Ρωσία ζητά «τον αφοπλισμό της Ουκρανίας».

Ο Πούτιν διαμαρτυρήθηκε για τις ψευδείς υποσχέσεις της Δύσης όσον αφορά την επέκταση του ΝΑΤΟ και μιλώντας στον Μπένετ στη Μόσχα του ζήτησε να μεταφέρει το μήνυμα: «Πες μου ότι δεν θα γίνεις μέλος του ΝΑΤΟ και εγώ δεν θα εισβάλλω». Τότε ο Ζελένσκι έκανε την «τεράστια παραχώρηση». Σύμφωνα με τον Μπένετ ο «Ζελένσκι εγκατέλειψε την συμμετοχή στο ΝΑΤΟ».

Ο Μπένετ ενημέρωσε τον Σολτς, τους Αμερικάνους, τον Μακρόν και τον Τζόνσον. Ο Μπένετ ισχυρίζεται ότι «υπήρχε μια καλή ευκαιρία». Όμως, λέει, η Δύση πήρε την απόφαση «να συνεχίσει να χτυπάει τον Πούτιν».

«Δηλαδή την μπλόκαραν (την ευκαιρία);» ρωτάει ο Ισραηλινός δημοσιογράφος που έπαιρνε την συνέντευξη.
«Την μπλόκαραν και νομίζω ότι έκαναν λάθος», απαντάει ο Μπένετ.

Οι τρίτες διαπραγματεύσεις: Κωνσταντινούπολη

Τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου 2022 άρχισαν διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί ο Ζελένσκι πρόσφερε την υπόσχεση να μην γίνει η χώρα του μέλος του ΝΑΤΟ. Ετσι, στις 29 Μαρτίου οι ουκρανοί διαπραγματευτές είπαν ότι το Κίεβο ήταν έτοιμο να δεχθεί ουδετερότητα αν οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανοί προσέφεραν δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας.

Σε άρθρο τους στο Foreign Affairs οι αμερικανοί αναλυτές Φιόνα Χίλ και Αντζελα Στέρν έγραψαν:

«Σύμφωνα με πολλούς τέως αμερικάνους αξιωματούχους με τους οποίους μιλήσαμε τον Απρίλιο 2022, η Ρωσία και η Ουκρανία φάνηκαν να έχουν σχεδόν συμφωνήσει στο περίγραμμα μίας προσωρινής συμφωνίας. Η Ρωσία θα αποσυρθεί στις θέσεις που κατείχε τον Φεβρουάριο του 2023 όταν ήλεγχε μέρος του Ντονμπάς και ολόκληρη την Κριμαία και σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία θα υποσχεθεί ότι δεν θα ζητήσει συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και θα λάβει εγγυήσεις ασφάλειας από μία σειρά κρατών».

Πρόσφατα ο Πούτιν αποκάλυψε περισσότερες λεπτομέρειες για αυτή την συμφωνία. Στις 17 Ιουνίου κατά την διάρκεια συνάντησης του με αφρικανούς ηγέτες, ο Ρώσος ηγέτης παρουσίασε το σχέδιο της συμφωνίας που είχε μονογραφηθεί και από τις δύο πλευρές. Κρατώντας το έγγραφο είπε: «Θέλω να να σας γνωστοποιήσω ότι με την βοήθεια του προέδρου Ερντογάν μία σειρά συναντήσεων πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία για να διαμορφώσουμε τα μέτρα. Το προσωρινό σχέδιο μονογραφήθηκε από τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας του Κιέβου. Να η υπογραφή του!»

Όμως ούτε αυτή η προσπάθεια-όπως και οι δύο άλλες προηγούμενες- πέτυχε. Διότι όπως και τις άλλες φορές, οι ΗΠΑ είχαν άλλες σκέψεις. Οπως αποκάλυψε ο τότε υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις: «Υπάρχουν χώρες του ΝΑΤΟ που θέλουν τον πόλεμο να συνεχισθεί…να αφεθεί να συνεχισθεί προκειμένου να εξασθενίσει η Ρωσία».

Ακόμα σαφέστερος υπήρξε ο Νουμάν Κουρτουλμούς, αντιπρόεδρος του κόμματος του Ερντογάν. Σε συνέντευξη του στο CNN TURK είπε: «Γνωρίζουμε ότι ο πρόεδρός μας μιλάει στους ηγέτες και των δύο χωρών. Σε ορισμένα θέματα υπήρξε πρόοδος... όμως αίφνης ο πόλεμος αναζωπυρώνεται. Κάποιος προσπαθεί να μην σταματήσει τον πόλεμο. Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η διαιώνιση του πολέμου τις συμφέρει… ο Πούτιν και ο Ζελένσκι θα υπέγραφαν, όμως κάποιος δεν το θέλει…».