Τα μυστικά της κτήσης warrants από Ανώνυμη Εταιρεία

Οι εταιρικοί τίτλοι κτήσης μετοχών (warrants) διαπιστώσαμε ήδη πώς αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο προσέλκυσης επενδυτών και επενδυτικών κεφαλαίων στην Ανώνυμη Εταιρεία (ΑΕ). Προσεγγίσαμε μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της σχετικής αρθρογραφίας μας, ζητήματα αναφορικά με την έκδοση των warrants και τη σχέση μεταξύ της εκδότριας ΑΕ και του κατόχου τους-τρίτου.

Προς την κατεύθυνση της περαιτέρω διερεύνησης του συγκεκριμένου θεσμού, θα μας απασχολήσει, εδώ, ένα ενδιαφέρον ερώτημα: Επιτρέπεται, άραγε, η ΑΕ να καταστεί δικαιούχος warrants δικών της ή της μητρικής της εταιρείας; Και, σε καταφατική περίπτωση, υπό ποιες προϋποθέσεις;

Απόκτηση ίδιων τίτλων κτήσης μετοχών

Τα σχετικά με την πρωτότυπη και παράγωγη κτήση ίδιων warrants ρυθμίζονται στο νόμο αναλογικά με την απόκτηση, πρωτότυπη και παράγωγη, ιδίων μετοχών από την ΑΕ.

Λόγοι προστασίας των μετόχων της ΑΕ και των εταιρικών δανειστών απαγορεύουν την ανάληψη (:πρωτογενή κτήση) warrants από την ίδια -κατά την έκδοσή τους. Απαγορεύεται και η ανάληψη warrants από τρίτο (λ.χ. μέλος του ΔΣ ή άλλο), που ενεργεί στο δικό του μεν όνομα, για λογαριασμό, όμως, της ΑΕ. Επίσης (και) η ενεχυρίασή τους, για εξασφάλιση απαιτήσεων της ΑΕ που η ίδια εξέδωσε.

Επιτρέπεται, αντίθετα, η παράγωγη-δευτερογενής απόκτηση warrants (λ.χ. μέσω αγοράς) από την ΑΕ. Οι όροι, στην περίπτωση αυτή, είναι αυστηρότεροι από εκείνους που αφορούν την παράγωγη-δευτερογενή απόκτηση δικών της μετοχών.

Επιτρέπεται, τέλος, στην ΑΕ να χρηματοδοτήσει τρίτους για να αποκτήσουν δικά της warrants. Η οικονομική ενίσχυση τρίτων, άλλωστε, εξυπηρετεί συχνά την εξαγορά της (leveraged buy-outs). Αναγκαία, όμως, προϋπόθεση αποτελεί η τήρηση των προϋποθέσεων για την απόκτηση ιδίων μετοχών από μέρους της ΑΕ.

Ειδικότερα: Παράγωγη κτήση ίδιων τίτλων κτήσης μετοχών

• Πεδίο Εφαρμογής, κίνδυνοι και σκοπός

Η απόκτηση warrants, κατά παράγωγο τρόπο, αναφέρεται σε αποκτήσεις (μέσω πώλησης λ.χ. -όπως ήδη αναφέρθηκε), που διενεργούνται από την ΑΕ ή μέσω τρίτου που ενεργεί για λογαριασμό της (:έμμεσος αντιπρόσωπος).

Η απόκτηση warrants από μέρους της ΑΕ ελλοχεύει κινδύνους. Η καταβολή ανταλλάγματος από μέρους της εταιρείας παραβιάζει την αρχή της προστασίας του μετοχικού κεφαλαίου. Τα ταμειακά διαθέσιμά της αξιοποιούνται, στην περίπτωση αυτή, για σκοπούς άλλους (;) από τους εταιρικούς.

Η απόκτηση, ωστόσο, ίδιων τίτλων κτήσης μετοχών από μέρους της ΑΕ είναι πιθανό να εξυπηρετεί εύλογα επιχειρηματικά και επενδυτικά συμφέροντά της (λ,χ. επαναπροσδιορισμός της στρατηγικής της, αποφυγή άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης από τον μεταβιβάζοντα-δικαιούχο των warrants ή εκ νέου διάθεση τους σε νέους επενδυτές και υψηλότερη τιμή).

• Τρόπος απόκτησης

Η απόκτηση των warrants που έχει εκδώσει μια ΑΕ, από την ίδια, λαμβάνει χώρα, το συνηθέστερο, μέσω πώλησης και μεταβίβασης από τον εκάστοτε δικαιούχο-κάτοχό τους. Όχι σπάνια, ωστόσο, και μέσω εξαγοράς («ανάκλησης») τους στη βάση σχετικής πρόνοιας στη σύμβαση έκδοσής τους.

Προϋποθέσεις παράγωγης κτήσης

Περιπτώσεις συναλλαγών που αφορούν παράγωγη κτήση warrants από επαχθή αιτία (λ.χ. μέσω πώλησης) είναι μεν επιτρεπτές, τελούν όμως υπό αυξημένες προϋποθέσεις.

Η απόφαση της ΑΕ για την απόκτηση warrants που η ίδια εξέδωσε, προϋποθέτει προγενέστερη έγκριση του ΔΣ (σε εξαιρετικές περιπτώσεις της ΓΣ). Εξουσιοδότηση υποκατάστατου οργάνου δεν είναι επιτρεπτή.

Η απόφαση του ΔΣ θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να προσδιορίζει τα κατώτατα και τα ανώτατα όρια της αξίας απόκτησης, όπως αυτά προκύπτουν από την, υποχρεωτική προς τούτο, έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή λογιστικής εταιρείας.

Η σύμβαση της εκδότριας με τον δικαιούχο των τίτλων (ή/και ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις) είναι δυνατό να οριοθετούν περαιτέρω την απόκτηση ίδιων τίτλων. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η ΑΕ, τόσο κατά τη διαδικασία αγοράς όσο και εξαγοράς-ανάκλησης των τίτλων, οφείλει να τηρεί την αρχή της ίσης μεταχείρισης των κατόχων τους.

Σε περίπτωση απόκτησης ίδιων τίτλων από μέρους της ΑΕ στο πλαίσιο καθολικής μεταβίβασης περιουσίας (λ.χ. εξαγορά με απορρόφηση) ή από χαριστική αιτία (λ.χ. δωρεά) δεν απαιτείται τήρηση κάποιου από τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις.

Συνέπειες ίδιας κτήσης-υποχρεώσεις ΑΕ

Η τύχη των ίδιων warrants, που δυνητικά θα αποκτήσει η ΑΕ είναι, όπως προκύπτει, προκαθορισμένη˙ τους συγκεκριμένους τίτλους οφείλει να ακυρώσει αμέσως, εφόσον με την ίδια κτήση επιδίωκε την απόσβεση των υποχρεώσεών της ως εκδότριας. Εάν όμως η ΑΕ έγινε κάτοχός τους χωρίς καταβολή ανταλλάγματος, οφείλει εντός μηνός να τους ακυρώσει ή επαναδιαθέσει. Κτήση ίδιων τίτλων μετοχών κατά παράβαση των ανωτέρω γεννά υποχρέωση μεταβίβασής τους εντός ενός έτους, διαφορετικά οι τίτλοι ακυρώνονται.

Διαπιστώσαμε ήδη, στο πλαίσιο προηγούμενης αρθρογραφίας μας, πως τα warrants (:τίτλοι κτήσης μετοχών) συνιστούν ένα εξαιρετικό επενδυτικό εργαλείο. Η αξιοποίησή τους, όμως, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Η απόκτησή τους, λ.χ., από μέρους της ΑΕ που τα εξέδωσε είναι απαγορευμένο να λαμβάνει χώρα κατά την έκδοσή τους.

Αντίθετα, και υπό αυστηρές προϋποθέσειςμ είναι δυνατό να λαμβάνει χώρα απόκτησή τους από την εκδότρια ΑΕ, σε επόμενη της έκδοσής τους χρονική στιγμή -μέσω αγοράς τους, λ.χ., από τον φορέα τους. Οι σκοποί και τα συμφέροντα της ΑΕ που είναι δυνατό να εξυπηρετηθούν στην περίπτωση αυτή δεν είναι αμελητέα!

Σε κάθε περίπτωση: προκειμένου να ολοκληρωθεί η εικόνα μας για τα warrants θα πρέπει να προσεγγίσουμε και τον τρόπο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης, το οποίο εμπερικλείουν, για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΑΕ. Περί αυτών, όμως, σε επόμενη αρθρογραφία μας.

* O Σταύρος Κουμεντάκης είναι Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm