Η νέα υβριδική εργασία στη μετά Covid-19 εποχή

Βασικά χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας εξαφανίζονται, όπως ο τόπος και ο χρόνος δουλειάς. Αναθεωρείται η αμοιβή βάσει της «ώρας εργασίας» και αξιολογούνται άλλες παράμετροι. Πού υστερεί η Ελλάδα. Γράφει ο Γιάννης Καρούζος.

Η νέα υβριδική εργασία στη μετά Covid-19 εποχή
  • του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου

Τι μάθαμε από την κρίση; Πρώτα από όλα ότι η πανδημία ξύπνησε μία «συνδημία», αλλιώς, ένα σύνολο από προβλήματα και «ευκαιρίες» που δεν αφορούν μόνο την υγεία αλλά ακόμη και το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνική μας οργάνωση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η απρόβλεπτη εξέλιξη του παρόντος επιταχύνει χαρακτηριστικά στην αγορά εργασίας του μέλλοντος, τα οποία ωστόσο είναι προβλέψιμα:

  1. Η ψηφιοποίηση των εργασιακών σχέσεων
  2. Η εξ αποστάσεως εργασία, που θα αποτελέσουν χαρακτηριστικά ενός υβριδικού μοντέλου εργασίας στον κόσμο και στη χώρα μας.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του McKinsey Global Institute, σε οκτώ χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Μ. Βρετανία στην Ευρώπη, αλλά και στην Ιαπωνία, ΗΠΑ, Κίνα και Ινδία) καταγράφηκε ότι ένα ποσοστό από 20% έως 25% των εργαζομένων στις προηγμένες οικονομίες και ένα σχεδόν 10% στις αναπτυσσόμενες, κυρίως απασχολούμενο με εργασία στον υπολογιστή εντός γραφείου, θα μπορούσε να εργαστεί από το σπίτι, από 3 έως 5 ημέρες την εβδομάδα. Δηλαδή, 4 έως 5 φορές περισσότερο από ό,τι στην περίοδο προ Covid.

Η εργασία εξ αποστάσεως αντιμετωπίστηκε με μία απίστευτη ταχύτητα προσαρμοστικότητας από εταιρείες στον ιδιωτικό αλλά και στον δημόσιο τομέα και από τους εργαζομένους. Όμως βασικά χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας εξαφανίζονται, όπως ο τόπος και ο χρόνος εργασίας, η αξιολόγηση και η αμοιβή δεν βασίζονται πλέον στην κλασική «ώρα εργασίας», μα αξιολογούνται οι χρονικές φάσεις, κύκλοι και τα αντικείμενα. Ένα από τα χαρακτηριστικά της πανδημίας είναι και η επιτάχυνση της διαδικασίας της αυτοματοποίησης και προσφυγής στην τεχνητή νοημοσύνη.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Boston Consulting Group, το 75% όσων τηλεργάστηκαν στην περίοδο της πανδημίας απασχολήθηκαν ατομικά, ενώ 51% από αυτούς συλλογικά. Το 79% αυτών των εργαζομένων εκφράστηκαν ικανοποιητικά για την απόδοσή τους.

Η πανδημική εμπειρία μάς επιτρέπει να συλλέξουμε τα αναγκαία μέσα για να προγραμματίσουμε το μέλλον. Η ψηφιακή ανάπτυξη των εταιρειών, που αφορά τόσο τους managers όσο και τους εργαζόμενους, είναι κομβικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα του οικονομικού συστήματος.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της κρίσης αποτελεί το γεγονός ότι το φαινόμενο της συνεχούς αναζήτησης και αλλαγής εργασίας αυξήθηκε. Ενώ ταυτόχρονα, μειώθηκε η απασχόληση σε κατηγορίες χαμηλού μισθού. Έτσι περισσότερο από εκατό εκατομμύρια εργαζομένων στις οκτώ ως άνω χώρες, μέχρι το 2030 θα μπορούν να αλλάξουν εργασία, δηλαδή ένα ποσοστό 12% στις αναπτυσσόμενες χώρες και 25% στις προηγμένες, συγκριτικά με τα ποσοστά πριν την πανδημία. Οι εργαζόμενοι χωρίς πτυχίο, οι γυναίκες, οι εθνικές μειονότητες και οι νέοι, ανήκουν στις ομάδες των εργαζομένων αυτών.

Από τα παραπάνω αναδεικνύεται ως αναγκαιότητα, η ποιοτική εργασία του μέλλοντος να προϋποθέτει συγκεκριμένες δεξιότητες που θα πρέπει οι νέοι εργαζόμενοι να αποκτήσουν.

Στη χώρα μας, οι πυλώνες κοινωνικής προστασίας της πανδημίας που κατέγραψαν το πιο θετικό πρόσημο από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, στη διάρκεια της τέταρτης φάσης που βιώνουμε, εξαφανίστηκαν. Παραμένουν απροστάτευτες κατηγορίες εργαζομένων, όπως οι ευπαθείς ομάδες, αλλά και ανέργων (όπως οι μακροχρόνιοι) χωρίς ένα πλαίσιο προστασίας και στήριξης που να λειτουργεί μόνιμα στη διάρκεια της πανδημίας.

Οι γυναίκες εργαζόμενες που αντιμετώπισαν με τον χειρότερο τρόπο την έξαρση της πανδημίας στη σχέση τους με την εργασία και την οικογένεια, ομοίως δεν ενισχύθηκαν με προγράμματα στήριξης του ισοδύναμου ρόλου τους στην εργασία με τον άνδρα.

Τέλος, ακόμη και το ενδημικό φαινόμενο των εργαζομένων σε πλατφόρμες συνδεόμενες κυρίως με τον κλάδο του επισιτισμού, που εντέλει ήρθε για να μείνει, αντιμετωπίστηκε σε πλήρη αντίθεση με τα όσα ευρωπαϊκά δεδομένα αλλά και παγκόσμια νομολογιακά πορίσματα υπήρχαν. Αποτέλεσμα, η διάταξη του σχετικού νόμου, που πρόσφατα ψηφίστηκε, να μην είναι συμβατή με το σχέδιο Κοινοτικής Οδηγίας που μόλις πρόσφατα ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ανέρχεται στο 28,9% του πληθυσμού της χώρας μας, η οποία κατέχει την τρίτη θέση μετά τη Ρουμανία και Βουλγαρία στην κατηγορία ρίσκου, φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Επίσης, η εξέλιξη στην αντιμετώπιση της πανδημίας είναι σύμφυτη με την αγορά εργασίας, στην οποία θα πρέπει να θεσπιστεί ένα σταθερό δίκαιο υγείας της εργασίας με την εμπλοκή των κοινωνικών εταίρων που θα πρέπει να αποκτήσουν το συντομότερο μία άλλη κουλτούρα χρήσης της συλλογικής διαπραγμάτευσης και για τους λόγους αντιμετώπισης της πανδημίας.

Πάντως, η περίοδος μέχρι και τις 31-11-2021 κλείνει με θετικό πρόσημο στην απασχόληση, γεγονός που διαχέει ελπίδα για την υιοθέτηση υποστηρικτικών πολιτικών με βάση τα ανωτέρω χαρακτηριστικά.

 


Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v