Το πανάκριβο φιάσκο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Φαντασθείτε μια ημέρα ο Πρόεδρος Πούτιν να αποφάσιζε την κατάσχεση των προϊόντων μιας εταιρείας χωρίς να έχει προσφύγει πριν σε αρμόδιο δικαστήριο και χωρίς να έχει δικαστική έγκριση...

Φαντάζεσθε αν συνέβαινε αυτό τις διαμαρτυρίες των κάθε λογής «εκσυγχρονιστών» και «ευρωπαϊστών» για την κατάργηση του κράτους δικαίου, για «αυταρχισμό» κ.λπ.

Και αυτές οι διαμαρτυρίες θα ήταν σωστές. Μόνο που όμως αυτή την φορά δεν αφορούν την Ρωσία και τον Πούτιν αλλά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με αφορμή την απόφαση της να εμποδίσει τις εξαγωγές των φαρμακευτικών εταιρειών των εμβολίων τους εναντίον του Covid.

Εν συντομία η ιστορία έχει ως εξής: H EE κρίνει ότι οι δύο εταιρείες που παράγουν τα προϊόντα τους σε ευρωπαϊκό έδαφος δεν εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την παράδοση ενός αριθμού εμβολίων που είχαν συμφωνηθεί και ότι επιπλέον την ίδια στιγμή οι εταιρείες αυτές εξάγουν εμβόλια σε τρίτες χώρες, όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, το Μεξικό κ.λπ.

Αποφασίζει λοιπόν η Κομισιόν ότι για να αναγκάσει τις εταιρείες αυτές να εκπληρώσουν τους όρους των συμφωνιών που έχουν υπογράψει με την ΕΕ, να εμποδίσει τις εξαγωγές τους σε τρίτες χώρες.

Κάθε ημέρα στον κόσμο προκύπτουν άπειρες διαφωνίες σχετικά με τις ερμηνείες των συμβολαίων που υπογράφουν διάφοροι εταίροι μεταξύ τους. Οι εταίροι μπορεί να είναι κράτη (δείτε π.χ. τις διαφωνίες Ελλάδος-Τουρκίας για την ερμηνεία διαφόρων συνθηκών), εταιρείες που διαφωνούν μεταξύ τους και κράτη με εταιρείες (όπως στην περίπτωση της διαφωνίας της ΕΕ με τις φαρμακευτικές).

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η επίλυση της διαφωνίας περνάει από την νομική οδό, μέσω της προσφυγής σε αρμόδιο δικαστήριο. Ιδιαίτερα όταν λειτουργείς σε ένα χώρο που υποτίθεται ότι σέβεται τις αρχές του κράτους δικαίου, όπως η ΕΕ.

Ομως η Κομισιόν δεν λειτούργησε με αυτό τον τρόπο. Αντίθετα ζηλεύοντας της φήμη των caudillos της Λατινικής Αμερικής έστειλε (η απείλησε ότι θα στείλει) τους πραιτωριανούς να επιβάλλουν στις εταιρείες την δικιά της ερμηνεία σχετικά με τους όρους της συμφωνίας.

Είναι προφανές ότι πρόκειται για μια πράξη τραμπουκισμού που πραγματικά υπονομεύει σοβαρά τις αρχές πάνω στις οποίες οικοδομείται η ΕΕ.

Ομως δεν υπονομεύονται μόνο οι θεσμοί. Εξ ίσου σημαντική είναι και η οικονομική ζημιά που προκαλείται από αυτή την ενέργεια. Διότι όπως σωστά παρατηρεί ο Mathew Lynn. ποια επιχείρηση θα επενδύσει στην Ευρώπη όταν γνωρίζει ότι ανά πάση στιγμή η Κομισιόν (δηλαδή το κράτος) μπορεί να παρέμβει με το έτσι θέλω και να κατάσχει τα προϊόντα της επιχείρησης του;

To θέμα είναι ότι για πολλούς και διάφορους λόγους η πολιτική των εμβολίων της ΕΕ έχει μέχρι στιγμής φέρει πενιχρά αποτελέσματα αφήνοντας έτσι τους πληθυσμούς των χωρών της εκτεθειμένους στις επιθέσεις από τις νέες μεταλλάξεις του ιού. Η πανδημία αντί να ενισχύσει τα οράματα της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» (δηλαδή το όραμα ενός πανίσχυρου συγκεντρωτικού κράτους που θα κατευθύνεται από τους ευρωγραφειοκράτες) όπως ήλπιζαν οι «φιλοευρωπαϊκές» ελίτ φαίνεται να προκαλεί ισχυρούς τριγμούς στο οικοδόμημα, καθώς τα κράτη αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την οικονομική καταστροφή που προκαλούν τα lockdown, τα οποία φυσικά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν η Κομισιόν είχε φροντίσει για επαρκή ποσότητα εμβολίων.

Σε αυτό το πλαίσιο η αποτυχημένη Κομισιόν επιζητεί έναν αποδιοπομπαίο τράγο για να καλύψει τις ευθύνες της. Και τι πιο εύκολο στην σημερινή κατάσταση από το να επιρρίψεις τις ευθύνες αφενός στις επάρατες φαρμακευτικές εταιρείες που θέτουν «το κέρδος πάνω από τον άνθρωπο» και αφετέρου στον «ακραίο» αγγλοσαξωνικό καπιταλισμό;

Αυτοί πού θέλουν να σκεπάσουν τα τραγικά λάθη της Κομισιόν ξεχνούν ορισμένα πράγματα. Ξεχνούν π.χ. ότι η ΕΜΑ ήταν αυτή που καθυστερούσε να δώσει την έγκριση για τα εμβόλια με αποτέλεσμα χώρες όπως η Βρετανία και οι ΗΠΑ να ξεκινήσουν εβδομάδες νωρίτερα.

Επίσης ξεχνούν την ανεπίτρεπτη καθυστέρηση που επέδειξε η Κομισιόν στην διασφάλιση συμβολαίων με τις φαρμακευτικές εταιρείες σε σχέση με τις άλλες χώρες. Ετσι ενώ οι ΗΠΑ και η Βρετανία έκλεισαν συμφωνία με την Pfizer τον Ιούλιο του 2020 η Κομισιόν περίμενε μέχρι τον Νοέμβριο να υπογράψει μια ανάλογη συμφωνία. Η Βρετανία επίσης συμφώνησε να αγοράσει το εμβόλιο της AstraZeneca τον Μάϊο ενώ η Κομισιόν περίμενε μέχρι τον Αύγουστο (!) για να δώσει μια ανάλογη εντολή.

Ξεχνούν επίσης ότι η Κομισιόν προσπάθησε να την βγάλει «φτηνιάρικα» δηλ. να πληρώσει για τα εμβόλια λιγότερο από άλλες χώρες. Και σε ένα βαθμό τα κατάφερε. Πληρώνει 24% λιγότερο για το εμβόλιο της Pfizer και 45% λιγότερο για την Astra Zeneca από ό,τι πλήρωσαν οι ΗΠΑ και πολύ λιγότερο απ’ ό,τι η Βρετανία. Για να μην αναφέρουμε το Ισραήλ που πληρώνει 2,3 φορές την τιμή που πληρώνουν οι Ευρωπαίοι.

Σήμερα οι λαοί της Ευρώπης πληρώνουν πανάκριβα την «φτηνιάρικη» στρατηγική της Κομισιόν. Οσον αφορά το οικονομικό σκέλος μελέτες δείχνουν ότι η καθυστέρηση του εμβολιασμού θα στοιχίσει στις χώρες της ΕΕ άνω των 100 δισ. ευρώ. Οσον δε αφορά τα ανθρώπινα θύματα της πολιτικής που οδήγησε στην καθυστέρηση των εμβολιασμών δεν υπάρχουν μελέτες, αλλά σίγουρα το κόστος θα είναι τραγικό.