Τι μας διδάσκει ο Καρλ Γιουνγκ για τον Ντόναλντ Τραμπ

Όπως ο ίδιος αναφέρει στο βιβλίο του «Πώς να γίνεις πλούσιος» (Αττικές Εκδόσεις 2003), ο σημερινός Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τρααμπ ενδιαφέρεται να κερδίζει χρήμα και εξουσία και για την επίτευξη αυτού του στόχου του δίνει περισσότερη σημασία στην ψυχολογία παρά στην πολιτική.

Αυτός είναι και ο λόγος που βρίσκει χρήσιμο το διάβασμα βιβλίων ψυχολογίας και αυτοβοήθειας. Ομολογεί δε ότι «τον μαγεύουν τα βιβλία του Καρλ Γιουνγκ» (1875-1961), Ελβετού ψυχίατρου και ψυχαναλυτή.

«… Οι θεωρίες του Καρλ Γιουνγκ», γράφει, «με βοηθούν να κρατώ ανοικτό το μυαλό μου απέναντι στο δικό μου -και το συλλογικό- υποσυνείδητο. Επίσης, η ανάγνωση των βιβλίων του μπορεί να λειτουργήσει και ως μια καλή μορφή αυτοάμυνας…».

Έχοντας λοιπόν αποκομίσει κάποια διδάγματα από την ανάγνωση του Ελβετού ψυχαναλυτή, ο Αμερικανός πρόεδρος ομολογεί ότι βοηθήθηκε να μάθει πολλά πράγματα για τον εαυτό του, που δεν ήξερε. Την ίδια στιγμή όμως έμαθε και ένα σωρό πράγματα για τους άλλους. Στη βάση λοιπόν αυτής της εμπειρίας του γράφει:

«… Πρέπει να γνωρίζετε καλά τον εαυτό σας αλλά και τους άλλους, για να είστε αποτελεσματικός ηγέτης. Για μένα, η ανάγνωση του Καρλ Γιουνγκ ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αν μου είχε πει κάποιος στη σχολή επιχειρήσεων ότι η μελέτη της ψυχολογίας παίζει σημαντικό ρόλο για την οικονομική επιτυχία, δεν θα τον πίστευα. Οι σχετικά λίγες ώρες που έχω ξοδέψει διαβάζοντας Γιουνγκ αξίζουν και με το παραπάνω. Αρχίστε με την αυτοβιογραφία του, "Αναμνήσεις, σκέψεις, όνειρα", και θα περάσετε μαγευτικές στιγμές, οξύνοντας συγχρόνως τη διαίσθηση και το ένστικτό σας. Θα κερδίσετε επίσης μια τεχνική για να καταλαβαίνετε τους ανθρώπους γύρω σας (αντί να κάνετε υποθέσεις). Πιστέψτε με, αυτό θα σας φανεί χρήσιμο σε πολλά επίπεδα.

Η λέξη προσωπείο (persona) έχει ενδιαφέρουσα ρίζα. Βγαίνει από τη λατινική λέξη που σημαίνει "μάσκα". Δεν έχει, όμως, προσβλητική έννοια. Είναι αναγκαίο. Ο καθένας μας έχει ένα προσωπείο. Το χρειαζόμαστε για επιβίωση. Είναι το πρόσωπο που φοράμε για δημόσια χρήση και μπορεί να είναι σκόπιμο ή ασυνείδητο.

Για παράδειγμα, ένας πωλητής που έχει χάσει όλη του την οικογένεια σε ατύχημα είναι, φυσικά, ράκος. Αλλά για να δουλέψει αποτελεσματικά με τους πελάτες του, πρέπει να δείχνει χαρούμενος και σίγουρος. Αυτό είναι μέρος του προσωπείου του. Είναι εργαλείο επιβίωσης.

Ο μόνος κίνδυνος είναι όταν ο άνθρωπος γίνεται το προσωπείο του. Αυτό σημαίνει πως κάπου στην πορεία κάτι σταμάτησε να λειτουργεί κι αυτοί καταλήγουν να κρύβονται πίσω από την ψεύτικη προσωπικότητα που τους εξυπηρετεί επαγγελματικά. Μια και είμαι δημόσιο πρόσωπο, αυτή η παρατήρηση βρήκε τον στόχο της και μ' έκανε να σκεφτώ πολύ. Ευτυχώς έχω συνείδηση και της δημόσιας και της ιδιωτικής μου πλευράς και, ενώ δεν είμαι άνθρωπος που μπορεί να κρύβεται πολύ, ξέρω ότι λειτουργώ σε αρκετές διαστάσεις…».

Αναφερόμενος επίσης στις δημόσιες παρουσίες, ομιλίες και debates, ο Ντόναλντ Τραμπ, τονίζει ότι πρέπει κάποιος να είναι:

• στρατηγικά δραματικός,
• επαρκής σε εγωισμό,
• πλούσιος σε εγώ,
• ανοικτός στη γνώση του αντιπάλου,
• έξυπνος στη χρήση επιχειρημάτων,
• σαφής στις διατυπώσεις του,
• καλός αφηγητής αλλά και διασκεδαστής ταυτοχρόνως.

«… Η κατανόηση της λειτουργίας του εγώ μπορεί να γίνει σπουδαίο εργαλείο. Έχετε προσέξει πως μπορείτε να ξεφουσκώσετε έναν αντίπαλο λέγοντας απλώς: "Ναι, ό,τι πεις..."; Λέγοντάς το αυτό, υιοθετείτε μια μη εγωιστική θέση που αφοπλίζει το άλλο πρόσωπο, ενώ συγχρόνως του αφαιρεί τον αέρα από τα πανιά του. Σας δίνει την ψυχική ηρεμία που θα σας επιτρέψει να συγκεντρωθείτε σε κάτι πιο σημαντικό από το να ασχολείστε με κάποιον που παίζει τον Θεό….», γράφει στο προαναφερόμενο βιβλίο του ο Αμερικανός πρόεδρος.

Και επειδή πιστεύει στη ρήση του Ναπολέοντα ότι «ο καλός ηγέτης δεν πρέπει να αιφνιδιάζεται», προφανώς στο πρώτο του debate θέλησε αυτός να αιφνιδιάσει τον αντίπαλό του. Και από την άποψη αυτή, μάλλον το κατάφερε αλλά με απαράδεκτο τρόπο. Διότι το πιο αρνητικό αλλά και επικίνδυνο συμπέρασμα του debate ήταν ότι ο νυν πρόεδρος δύσκολα θα δεχθεί ένα αρνητικό γι’ αυτόν εκλογικό αποτέλεσμα τον προσεχή Νοέμβριο.

Υπό αυτή την έννοια, ο Ντόναλντ Τράμπ ενθαρρύνει τη βάση του να πάρει τα πράγματα στα χέρια της.

Με πιο απλά λόγια, την ώρα που πανδημία και οικονομική κρίση είναι τα πιο πιθανά σενάρια του αύριο, και ο ίδιος βρέθηκε να πλήττεται από τον κορωνοϊό, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να βρεθούν στη δίνη μιας δραματικής θεσμικής κρίσης, με απρόβλεπτες συνέπειες.