Οι φόροι στις πολυεθνικές, ο λαϊκισμός και η ουσία

Zήλεψε την δόξα του Ταγίπ Ερντογάν η Δανέζα αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κομισιόν Margrethe Vestager που βρίσκεται στην πρωτοπορία του αγώνα εναντίων των αμερικανικών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας.

Οπως ο πρώτος έτσι και η δεύτερη δείχνουν απαράμιλλη μαεστρία να χειρίζονται το θέμα του λαϊκισμού. Διότι τι πιο λαϊκιστικό υπάρχει σήμερα στην Τουρκία από το να μετατρέπεις ένα εγκόσμιο σε ένα θρησκευτικό ίδρυμα; Και τι πιο λαϊκιστικό υπάρχει σήμερα στην Ευρώπη από το να επιβάλλεις στο όνομα της «κοινωνικής δικαιοσύνης» βαριά φορολογία σε μια επιχείρηση μεγαθήριο η οποία επιπλέον τυχαίνει να είναι και αμερικανική;

Αναφέρομαι φυσικά στον βαρύ φόρο των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ τον οποίο επέβαλε η Κομισιόν στην Apple- μια κίνηση που για τους λόγους που ανέφερα προηγουμένως – πιθανώς είχε την μαζική υποστήριξη των λαϊκών μαζών.

Μαζικότητα που ασφαλώς θα ενθουσίασε την κ.Vestager που στην πατρίδα της ως αρχηγός του κόμματος Radikale Venstre δεν έπαιρνε πάνω από 9% των ψήφων, όπως ακριβώς συμβαίνει και με άλλους κομισάριους που αφού απορρίφθηκαν παταγωδώς από τους πολίτες της πατρίδας τους επέτρεψαν ως μη εκλεγμένοι αξιωματούχοι για να λαμβάνουν τέτοιες κρίσιμες αποφάσεις.

Η απόφαση της Κομισιόν να επιβάλει αυτή την φορολογία αποτελεί ένα ακόμα δείγμα της προσπάθειας της να καταργήσει το βασικό δικαίωμα των κρατών να επιβάλλουν το επίπεδο φορολογίας το οποίο επιθυμούν. Με άλλα λόγια η πράξη της στοχεύει στην κατάργηση του φορολογικού ανταγωνισμού επιβάλλοντας τα φορολογικά επίπεδα της Γερμανίας και των άλλων κρατών υψηλής φορολογίας. Κάτι το οποίο πέτυχαν στην Ελλάδα μέσω των «μνημονίων», άλλα δυσκολεύονται να πετύχουν στην Ιρλανδία.

Στην προκειμένη περίπτωση η ανάμειξη της Κομισιόν αντιπροσωπεύει μία κλασική περίπτωση προσπάθειας περιορισμού μιας εμπορικής συναλλαγής μεταξύ δύο ελεύθερα συναλλασσόμενων εταίρων. Της Ιρλανδίας και της Apple. Η Ιρλανδία ήταν απόλυτα ικανοποιημένη με τα χρήματα που έπαιρνε από την Apple και αυτή με την σειρά της ήταν απόλυτα ικανοποιημένη από τα χρήματα που πλήρωνε στο ιρλανδικό κράτος. Και εκεί παρεμβάλλεται η Κομισιον η οποία προσπαθεί να ακυρώσει την συναλλαγή προσδιορίζοντας την ως «κρατική ενίσχυση» και επιβάλλοντας ένα εξοντωτικό φόρο.

Η Apple είχε κάθε δικαίωμα να επιλέξει την Ιρλανδία για να εγκαταστήσει τις επιχειρήσεις της λόγω τoυ χαμηλού φόρου επιχειρήσεων (12.5%) και η Ιρλανδία με τη σειρά της έχει κάθε δικαίωμα να επιλέξει ένα ανταγωνιστικό φορολογικό επίπεδο. Αλλωστε η Ιρλανδία έφτασε εκεί που έφτασε λόγω της χαμηλής φορολογίας όπως και η Γερμανία έφτασε στα τεράστια εμπορικά πλεονάσματα λόγω του φτηνού νομίσματος που έχει (σε σχέση με το μάρκο).

Ομως ευτυχώς η ιστορία έχει μια πολύ θετική εξέλιξη. Το Γενικό Ευρωπαικό Δικαστήριο πριν από μερικές ημέρες απέρριψε την πρόταση της Κομισιόν μετά την προσφυγή εναντίον της από την Ιρλανδία και την Apple.Από την πλευρά της η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν αρκέστηκε να αναφέρει ότι «θα μελετήσει την απόφαση προτού αποφασισθούν τα επόμενα βήματα».

Μέχρι σήμερα η Ελλάδα απέφευγε να πάρει θέση σε αυτά τα θέματα. Είναι ίσως καιρός να συνειδητοποιήσει ότι τα συμφέροντα της είναι κοινά με αυτά χωρών όπως της Ιρλανδίας και να εκφράσει την σαφή αντίθεση της σε κάθε προσπάθεια φορολογικού ισοπεδωτισμού που ως μόνο αποτέλεσμα έχει την ενίσχυση των εμπορικών πλεονασμάτων της Γερμανίας.

Eχοντας απωλέσει το όπλο της υποτίμησης του νομίσματος η μόνη ελπίδα που έχει η χώρα για να ανακάμψει με τους απαιτούμενους ρυθμούς είναι με της μετατροπή της σε ζώνη χαμηλής φορολογίας.