Τα υπέρογκα χρέη και ο εκσοσιαλισμός του... καπιταλισμού!

Ο ομότιμος καθηγητής Οικονομίας κ. Γιώργιος Μπήτρος είναι κατηγορηματικός. «Τα μηδενικά επιτόκια», μας λέει, «συνιστούν τελικά κίνδυνο για τη δημοκρατία. Είναι η είσοδος του κομμουνισμού στη φιλελεύθερη τάξη από την πίσω πόρτα».

Κάπου εδώ όμως τα πράγματα μπερδεύονται, γιατί ακριβώς το αντίθετο πιστεύει ο δισεκατομμυριούχος χρηματιστής και φιλάνθρωπος κ. Τζορτζ Σόρος, ο οποίος έχει δαπανήσει τεράστια ποσά για την προώθηση της αντίληψης της ανοικτής κοινωνίας στις πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Είναι δυνατόν λοιπόν τόσο χρήμα να ξοδεύεται για να μπει ο μαρξισμός στις κοινωνίες με δημοκρατική παράδοση τόσο εύκολα και άκοπα;

Προφανώς ο κ. Τζορτζ Σόρος αισθάνεται τύψεις για τα δισεκατομμύρια που αποκόμισε κερδοσκοπώντας με την ισοτιμία της στερλίνας στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και τώρα θέλει να είναι αρεστός σ’ ένα αριστερό κοινό, το οποίο δεν γνωρίζει και πολλά πράγματα για τους μηχανισμούς της οικονομίας, τονίζει ο οικονομολόγος Αλέν Μπουφάρ, καθηγητής στο Ελεύθερο πανεπιστήμιο των Βρυξελλών.

Επισημαίνει όμως ότι η ανάλυση του Ούγγρου δισεκατομμυριούχου για τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 κάθε άλλο παρά στερείται σοβαρότητας.

Τι συμβαίνει λοιπόν με τα αρνητικά επιτόκια, τα οποία από την πλευρά του ο καθηγητής του Χάρβαρντ Κένεθ Ρογκόφ τα θεωρεί ως το καλύτερο μέσο για την αντιμετώπιση της κρίσης που προκαλεί στην παγκόσμια οικονομία ο κορωνοϊός; Εξάλλου προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνηση του οποίου πιέζει τη FED να μειώσει τα επιτόκιά της κάτω από το μηδέν.

Ευρωπαίοι αναλυτές επισημαίνουν επίσης ότι η υπόθεση των αρνητικών επιτοκίων φαίνεται να απασχολεί και τους Γερμανούς, οι οποίοι ήσαν κάθετα αρνητικοί σε κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα στη Γερμανία, ενώ οι αποταμιευτές γκρινιάζουν για την αποδυνάμωση της αποταμιεύσεώς τους, κάποιες πλατφόρμες προσφέρουν δάνεια με… αρνητικό επιτόκιο.

Οι online πλατφόρμες Smava και Check 24 προωθούν διετή δάνεια με ετήσιο επιτόκιο -0,4%, γεγονός που σημαίνει ότι οι δανειολήπτες θα καταβάλουν λιγότερο κεφάλαιο από αυτό που δανείστηκαν. Με κάθε δάνειο να έχει ως όριο τα 1.000 ευρώ, αυτό ενδεχομένως να αποτελεί ένα μέσο προσέλκυσης καταναλωτών από τις δύο πλατφόρμες, οι οποίες καλούνται να αποζημιώσουν τις τράπεζες από τις οποίες προέρχονται οι πιστώσεις αρνητικού επιτοκίου.

Εν κατακλείδι, το εγχείρημα αυτό δείχνει ότι η υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ μετακυλίεται από τις χρηματοπιστωτικές αγορές στους καταναλωτές, παρότι αφορά αυτούς που έχουν υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση. Τα αρνητικά επιτόκια από μια προσωρινή πρωτοβουλία που πάρθηκε πριν από μερικά χρόνια για να στηρίξει τις οικονομίες, τείνουν να γίνουν η νέα νόρμα, η οποία όμως δεν ξέρουμε πώς θα καταλήξει «στο τέλος της ημέρας».

«Τα αρνητικά επιτόκια είναι ξεκάθαρο δείγμα εκφυλισμού του καπιταλισμού, ο οποίος τελικά αυτοκαταστρέφεται», τονίζει ο Γάλλος χρηματιστής και συγγραφέας κ. Φιλίπ Γκαβ.

Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος Μπρούνο Μπερτέζ τονίζει ότι «το σύστημα όλο και λιγότερο βασίζεται στην εκμετάλλευση των μισθωτών. Βολεύεται πιο άνετα με τη λεηλασία του νομίσματος. Μέσω των κεντρικών τραπεζών έτσι τροφοδοτείται ένα παρασιτικό κεφάλαιο, που κατά παράνομο τρόπο αποκτά όλο και περισσότερα δικαιώματα. Μέσω αυτών, όμως, δημιουργεί συντεχνιακές ομάδες πίεσης, οι οποίες με τη σειρά τους απομυζούν δωρεάν χρήμα που εκδίδουν κεντρικές τράπεζες με τις ευλογίες της πολιτικής εξουσίας…

Όλα αυτά είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να περιμένει η Κίνα. Από καιρό έβλεπε ότι ο ψυχρός πόλεμος με τις ΗΠΑ ήταν αναπόφευκτος. Γι’ αυτό και προετοιμαζόταν. Σήμερα λοιπόν είναι έτοιμη για θουκυδίδεια μεγάλη πορεία, έχοντας απέναντί της έναν αντίπαλο που αυτοκαταστρέφεται…».

«Αυτό που συμβαίνει είναι απίστευτο. Μπροστά στο βουνό του παγκόσμιου χρέους, θα βιώσουμε τον εκσοσιαλισμό του καπιταλισμού δια του χρέους, φαινόμενο μοναδικό, καθ’ όσον στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας οι πλούσιοι θα γίνονται πλουσιότεροι, αλλά και όλο βαθύτερα διαπλεκόμενοι με την πολιτική εξουσία. Ο Τραμπ είναι η ηγετική φυσιογνωμία αυτής της εξέλιξης, η οποία σήμερα, λόγω πανδημίας, μπαίνει και στην τελική της φάση…», τονίζει ο Μπ. Μπερτέζ.

Σαφώς δε, καταθέτει στο τραπέζι του προβληματισμού ένα τεράστιο θέμα, γεωπολιτικό και χρηματοοικονομικό, πάνω στο οποίο θα υφανθούν και οι προσεχείς ιδεολογικές αντιπαραθέσεις.

Είναι κατάδηλο πλέον ότι το αποκαλούμενο καπιταλιστικό σύστημα, μετά μια μάλλον μακρά περίοδο «ενδογενούς εξέλιξης», στη διάρκεια της οποίας υπάκουε σε μια εσωτερική λογική ιδίας ανάπτυξης, σήμερα βρίσκεται μπροστά σε μια διαλεκτική εξέλιξη, η οποία ως τέτοια υπονομεύει το σύστημα εκ των ένδον, στρέφοντας τις εφαρμογές του κατά των αρχών του.

Ίσως λοιπόν, από την άποψη αυτή, να έχουμε μια εξέλιξη επιβεβαιωτική της θεωρίας του Γιόζεφ Σουμπέτερ, ο οποίος σε πλήρη αντίθεση με τον Κ. Μαρξ, τον οποίον θαύμαζε εντούτοις, έγραψε ότι ο καπιταλισμός δεν θα καταρρεύσει λόγω των κρίσεών του αλλά λόγω των επιτυχιών του. Άρα δεν είναι η οικονομία του καπιταλισμού που θα «σκοτώσει» το σύστημα αλλά η κοινωνιολογία του!

Λέτε να πιστεύουν το ίδιο και οι Κινέζοι;