Πώς θα γίνει καλύτερο το φορολογικό νομοσχέδιο

Το προτεινόμενο από την κυβέρνηση νέο φορολογικό σχέδιο κινείται αναμφίβολα προς τη σωστή κατεύθυνση, για πολλούς λόγους:

Πρώτον, καθιστά σαφές ότι πολιτική βούληση της κυβέρνησης είναι να μειώσει τη φορολογία και πείθει την κοινή γνώμη -και την επενδυτική κοινότητα- πως μετά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ακολουθήσουν και άλλες θεσμικές παρεμβάσεις προς την ίδια κατεύθυνση.

Δεύτερον, μαζί με άλλα νομοσχέδια και τη γενικότερη ρητορική της κυβέρνησης, επιχειρεί να πείσει ότι το κλίμα στην Ελλάδα για όσους έρθουν να επενδύσουν θα είναι φιλοεπιχειρηματικό.

Τρίτον, η φορολογική ελάφρυνση εκτείνεται λίγο-πολύ σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα, διαψεύδοντας στην πράξη προεκλογικές κινδυνολογίες που έλεγαν ότι η Νέα Δημοκρατία θα επιβάλει νέους φόρους, θα αυξήσει το αφορολόγητο όριο και γενικότερα θα πάρει μέτρα μόνο υπέρ των… ελίτ.

Τέταρτον, έρχεται να διορθώσει στρεβλώσεις του παρελθόντος που μπλόκαραν την ανάπτυξη και απειλούσαν ολόκληρους κλάδους (π.χ. τον κλάδο των αμοιβαίων κεφαλαίων). Η επιβολή φόρου υπεραξίας στα ομόλογα του Δημοσίου προφανώς θα διορθωθεί και 

πέμπτο, διότι για πρώτη φορά υιοθετούνται έξυπνα μέτρα, μέσω των οποίων η φορολογική πολιτική μπορεί να οδηγήσει σε προσέλκυση επενδύσεων και δημοσίων εσόδων.

Πέραν αυτών ωστόσο, θα πρότεινα είτε τώρα είτε σε επόμενη φάση, την εξέταση και άλλων μέτρων που θεωρώ ότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν προς ακόμη καλύτερα αποτελέσματα, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.

Θεωρώ για παράδειγμα ότι το μέτρο για προσέλκυση αλλοδαπών να γίνουν φορολογικοί κάτοικοι της χώρας μας (έχω αρθρογραφήσει πολλές φορές κατά το παρελθόν υπέρ μιας τέτοιας ρύθμισης)ν θα έπρεπε να είναι περισσότερο «τολμηρό» προκειμένου να φέρει καλύτερα αποτελέσματα. Και αυτό γιατί άλλες χώρες όπως η Κύπρος και η Μάλτα προσφέρουν μεγαλύτερα κίνητρα από εκείνα που προβλέπει το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου. Η Ελλάδα πρέπει να επιδιώξει την προσέλκυση ανθρώπων που θα είναι σε θέση να καταναλώνουν, προκειμένου να έχουμε γρήγορη ανάπτυξη και καταπολέμηση της ανεργίας.

Πιστεύω μάλιστα πως τα ίδια κίνητρα δεν θα πρέπει να δίδονται μόνο σε πολίτες εξωτερικού αλλά και σε Έλληνες υπηκόους που σήμερα είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλων χωρών. Και αυτό γιατί αποτελεί κοινό μυστικό πως αρκετοί έως πολλοί συμπολίτες μας έχουν μεταφέρει εκτός Ελλάδας τη φορολογική τους έδρα, εξαιτίας των βαρύτατων φορολογιών που κλήθηκαν να καταβάλουν. Το μέτρο αυτό θα μπορούσε να φέρει περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία, χωρίς να μειώσει κατ’ ελάχιστο το ύψος των φόρων που καταβάλλεται για τις εγχώριες δραστηριότητές τους.

Επίσης, πολλές φορές έχω αρθρογραφήσει κατά το παρελθόν υπέρ της δημιουργίας ειδικών κλαδικών (όχι γεωγραφικών) φορολογικών ζωνών στη χώρα μας. Με δεδομένο ότι το ύψος των επιβαρύνσεων στην Ελλάδα είναι υψηλό, πιστεύω ότι η δημιουργία ειδικών κλαδικών ζωνών για δύο κομβικές οικονομικές δραστηριότητες (η μία θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η πληροφορική ή και τα διεθνή χρηματοοικονομικά) όχι μόνο θα ενισχύσει το ΑΕΠ, αλλά παράλληλα θα ανεβάσει την τεχνολογική υποδομή της χώρας και θα φέρει πίσω τα ελληνικά «μυαλά» που εδώ και χρόνια δουλεύουν στο εξωτερικό (το αντίδοτο στο braindrain).

Εμείς στην Ελλάδα έχουμε υιοθετήσει με μεγάλη επιτυχία την κλαδική οικονομική ζώνη στη ναυτιλία, εδώ και χρόνια. Ας την αντιγράψουμε και σε άλλους κλάδους, ειδικά εκεί που δεν έχουμε κλάδους με σοβαρή δραστηριότητα. Για την επιστροφή από το εξωτερικό των ελληνικών μυαλών που είναι επιστήμονες, ας αντιγράψουμε την ιταλική νομοθεσία που προβλέπει 30%-50% έκπτωση φόρου μετά τον επαναπατρισμό, ανάλογα εάν ο νέος επιστήμονας ήταν πάνω από τρία ή πάνω από έξι χρόνια στο εξωτερικό.

Τέλος, θεωρώ πως η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει ορισμένα ζητήματα που άπτονται της φορολογικής πολιτικής, δείχνουν δευτερεύοντα, αλλά δεν είναι:

* Ένας ελεύθερος επαγγελματίας επιβαρύνεται φορολογικά-ασφαλιστικά πολύ περισσότερο από εκείνον που θα επιλέξει τη μέθοδο της ίδρυσης και λειτουργίας ΙΚΕ. Πλησίον του 70% φόρους θα έχει ο αυτοαπασχολούμενος επιχειρηματίας ενώ η φορολογική επιβάρυνση είναι 24% από το 2020 για τον επιχειρηματία που δραστηριοποιείται μέσω ΙΚΕ! Τεράστια διαφορά…

Δεν θα πρέπει να ελέγχονται/αξιολογούνται οι εφοριακοί ανάλογα με το ποσό των παραβάσεων που «αποκαλύπτουν», γιατί υπάρχει σαφής φόβος υπέρβασης καθήκοντος και προφανώς σύγκρουσης συμφερόντων προκειμένου να πιαστούν οι στόχοι, ιδιαίτερα αν αυτοί είναι υψηλοί. Οι εφοριακοί θα πρέπει να είναι αξιόπιστοι ελεγκτές του φορολογούμενου και όχι αντίπαλοί του. Ειδικά με την υποχρεωτική καταβολή του 50% του ποσού του καταλογισμού, για να προσφύγει ο φορολογούμενος στα αρμόδια δικαστήρια, η κατάσταση αυτή πρέπει να διορθωθεί, το δε ποσοστό να μειωθεί.

* Πρέπει να μειωθεί επίσης η προκαταβολή φόρου το πολύ στο 50%, ειδικά σε κυκλικούς κλάδους.

* Τέλος, θα πρέπει να υπάρξει μια σαφής διάταξη για το πόσο χρόνο υποχρεούται ένας ιδιώτης φορολογούμενος να τηρεί αρχεία τραπεζικών λογαριασμών του. Σήμερα δεν υπάρχει κανένας νόμος που -άμεσα ή έμμεσα- να ορίζει το συγκεκριμένο ζήτημα που απασχολεί όλους τους ιδιώτες φορολογούμενους καθώς και τις Φορολογικές Αρχές. Για τα νομικά πρόσωπα υπάρχουν αλληλοσυγκρουόμενες νομοθεσίες χρόνου τήρησης αρχείων.

* Προέδρος της Nuntius ΑΧΕΠΕΥ