Πώς η Κύπρος «αγκαλιάζει» την 4η βιομηχανική επανάσταση

Μετά τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εντυπωσιάσει με τον τρόπο που προετοιμάζει το μέλλον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο τομέας της καινοτομίας. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει στρέψει το βλέμμα της στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και επιχειρεί να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον, σε επίπεδο επιχειρήσεων, εταιρειών, υπηρεσιών και επενδύσεων, υιοθετώντας καινοτόμες πρακτικές και διαδικασίες.

Με πρωτοβουλία του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Δημήτρη Συλλούρη και μέσα από μια συστηματική προσπάθεια τριών ετών, η Κύπρος έχει αποκτήσει ήδη Εθνική Στρατηγική για τις Αποκεντρωμένες Τεχνολογίες (blockchain) ενώ βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης η αντίστοιχη Εθνική Στρατηγική για την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Με ξεκάθαρο όραμα, στρατηγικούς στόχους, προτεραιότητες και σαφή οδικό χάρτη που περιλαμβάνει πιλοτικά έργα και τις αναγκαίες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικεί μια θέση μεταξύ των πρωτοπόρων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα ρόλο συντονιστή σε περιφερειακό επίπεδο.

Έχοντας πρόσφατη την εμπειρία από την συμμετοχή στο συνέδριο της Βουλής των Αντιπροσώπων με θέμα «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση: Καινοτομία, Τεχνητή Νοημοσύνη και Ενσωμάτωση» οφείλω να επισημάνω ορισμένες πτυχές που με εντυπωσίασαν:

-Ο υψηλός συμβολισμός της διοργάνωσης ενός τόσο εξειδικευμένου συνεδρίου μέσα στο κτήριο της Βουλής των Αντιπροσώπων και με την ενεργή συμμετοχή βουλευτών, γεγονός που σηματοδοτεί την σημασία που προσδίδει η Κυπριακή Δημοκρατία στα θέματα της καινοτομίας.

-Η αρμονική συνεργασία κρατικών και ιδιωτικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με μοναδικό στόχο την πρόοδο της χώρας.

-Η εμπνευσμένη καθοδήγηση του Προέδρου κ. Δ. Συλλούρη, με χαρακτηριστικά οραματιστή πολιτικού αλλά και αποτελεσματικού μάνατζερ. Παράδειγμα της αποτελεσματικότητας αλλά και της αποφασιστικότητάς του αποτελεί η τοποθέτηση του σε επισήμανση σύνεδρου ότι «για να ξεκινήσουν τα πιλοτικά έργα απαιτείται η ολοκλήρωση των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων». Η απάντηση του Προέδρου ήταν: «Εάν θέλουμε να είμαστε μεταξύ των επιτυχημένων χωρών θα πρέπει να κινηθούμε γρήγορα. Θα βρούμε τον τρόπο να υλοποιηθούν τα πιλοτικά έργα χωρίς να περιμένουμε την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου».

Με αυτές τις σκέψεις, συνάντησα τον Πρόεδρο κ. Δ. Συλλούρη στην πρόσφατή επίσκεψη του στην Αθήνα για να συνομιλήσουμε σχετικά με τα συμπεράσματα του Συνεδρίου και να διερευνήσουμε τις δυνατότητες συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου για την ανάπτυξη καινοτόμων υποδομών και υπηρεσιών.

Αμέσως μετά το συνέδριο, με πρωτοβουλία της Βουλής των Αντιπροσώπων ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την επεξεργασία ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες (blockchain). Με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ σχεδιάζεται ένα σύγχρονο και ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο με ιδιαίτερη έμφαση στους εποπτικούς μηχανισμούς, οι οποίοι θα διασφαλίζουν την διαφάνεια και την αποφυγή της χρήσης των αποκεντρωμένων υπηρεσιών για εξυπηρέτηση μη νόμιμων δραστηριοτήτων.

Ο μεσοπρόθεσμος στόχος του Προέδρου κ. Δ. Συλλούρη είναι η δημιουργία ενός δικτύου συνεννόησης και συνεργασίας μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών για την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής της Κυπριακής Δημοκρατίας για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, επιχειρηματικός κόσμος, οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων και φορείς χρηματοδότησης θα κληθούν να συμμετέχουν στο δίκτυο αυτό και να συνεργαστούν με στόχο να καταστεί η Κύπρος σημείο αναφοράς για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες.

Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και κρατών της ευρύτερης περιφέρειας για την ανάπτυξη δημοσίων υποδομών αποκεντρωμένων υπηρεσιών αλλά και την δραστηριοποίηση εταιρειών του ιδιωτικού τομέα στην παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας σε τομείς όπως εφοδιαστικής αλυσίδας, ακίνητης περιουσίας, χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, λιανικού εμπορίου, ευφυούς γεωργίας, ασφάλειας και ιχνηλάτησης τροφίμων και πολλών άλλων. Οι συνεργασίες αυτές θα αποτελέσουν τον καταλύτη για την γενικότερη αναβάθμιση της οικονομίας των δύο χωρών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έκθεση του World Economic Forum διατυπώνεται η εκτίμηση ότι μόνο οι αποκεντρωμένες υπηρεσίες προβλέπεται να συμβάλλουν στην αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 1.5%. Με αυτή την προσδοκία έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου για την ανάπτυξη ανάλογων υποδομών και υπηρεσιών. Στην πρόσφατη έκθεση «Worldwide Semiannual Blockchain Spending Guide» του International Data Corporation (IDC) οι δαπάνες για ανάπτυξη λύσεων blockchain το 2019 προβλέπεται πως θα αυξηθούν κατά 80% σε σχέση με το 2018 και θα αγγίξουν τα 15,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023.

Η θέση της Ελλάδας και της Κύπρου σε αυτό το τοπίο ενισχύεται από το γεγονός ότι η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα δε για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μια ολιστική προσέγγιση η οποία στοχεύει στην τοποθέτηση της Ευρώπης στην πρωτοπορία της καινοτομίας και της αφομοίωσης του blockchain.

Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΕ μέσα από μια σειρά πρωτοβουλιών στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας για την ανάπτυξη εφαρμογών που βασίζονται σε blockchain, στον καθορισμό διεθνών προτύπων και στη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων και των ρυθμιστικών αρχών για την θεσμοθέτηση ενός ρυθμιστικού πλαισίου που θα βασίζεται στο κοινοτικό κεκτημένο. Μια σημαντική πρωτοβουλία που εντάσσεται στο παραπάνω πλαίσιο είναι το European Blockchain Partnership (EBP) για την δημιουργία μιας ευρωπαϊκής υποδομής υπηρεσιών blockchain (EBSI:European Blockchain Services Infrastructure) η οποία θα παρέχει πανευρωπαϊκές διασυνοριακές δημόσιες υπηρεσίες χρησιμοποιώντας τεχνολογία blockchain.

Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος αποτελούν μέρη του EBP. Παράλληλα η ΕΕ με σκοπό την ενθάρρυνση της συνεργασίας δημόσιου-ιδιωτικού τομέα θεσμοθέτησε το International Association for Trusted Blockchain Applications (INATBA), το οποίο φέρνει σε επαφή τους προμηθευτές και τους χρήστες των τεχνολογιών blockchain με εκπροσώπους κυβερνητικών οργανώσεων και οργανισμών τυποποίησης από όλο τον κόσμο. Το πλαίσιο των πρωτοβουλιών την ΕΕ συμπληρώνεται με δράσεις χρηματοδότησης έρευνας και ανάπτυξης κατανεμημένων υπηρεσιών.

Το ευνοϊκό αυτό πλαίσιο που διαφαίνεται να δημιουργείται, αποτελεί σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης για τις οικονομίες της Κύπρου και την Ελλάδας. Πρωτοβουλίες όπως αυτές του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρη Συλλούρη συμβάλλουν σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.

*O κ. Κωνσταντίνος Κεσεντές είναι Πρόεδρος του ΔΣ της ΓΑΙΑΟΣΕ, Μέλος Innovation Advisory Team, ΕΕΣΥΠ