Sir Αλεξ Φέργκιουσον: Πώς έκανα τη Μαντσεστερ Γιουνάιτεντ ομαδάρα!

Δεν χρειάζονται συστάσεις. Ο σερ Αλεξ Φέργκιουσον, προπονητής και ηγετικός μάνατζερ της Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ (MU) από το 1986 έως το 2013 έχει στο ενεργητικό του 13 τίτλους εθνικού πρωταθλητή και άλλα 25 εθνικά και διεθνή τρόπαια, τα οποία τον φέρνουν στις πρώτες θέσεις των τροπαιούχων κοουτς όλων των αθλημάτων.

Παράλληλα όμως, πέρα από πρωταθλήματα και άλλες διακρίσεις, ο σερ Αλεξ Φέργκιουσον συνέβαλε ώστε η ομάδα του να είναι και μια από τις πλουσιότερες στον κόσμο με υψηλή χρηματιστηριακή αξία. Ποια είναι λοιπόν τα μυστικά αυτής της επιτυχίας; Ο σερ Αλεξ, πριν τέσσερα χρόνια, τα αποκάλυψε στη καθηγήτρια Μανατσμμεντ Anita Elberse, η οποία με τη σειρά της τα αποτύπωσε στη διάσημη επιθεώρηση Harvard Business Review (HBR).

«…Όλα ξεκίνησαν το 1986, όταν μετά από 10 χρόνια στη σκωτσέζικη Αμπερντήν, ομάδα που πέρα από δέκα πρωταθλήματα Σκωτίας, κέρδισε και το Ευρωπαϊκό Κύπελλο εις βάρος της Ρεάλ Μαδρίτης, πήγα στην MU που ήταν 20η στην Premier League επί 22 ομάδων. Την πρώτη χρονιά τελειώσαμε στην 11η θέση. Ηταν μια καλή αρχή. Το 1990 κερδίσαμε το περίφημο Κύπελλο Αγγλίας (FA Cup), το 1991 το Κύπελλο Κυπελλούχων και στη συνέχεια το Υπερκύπελλο της ΟΥΕΦΑ. Ο δρόμος είχε ανοίξει. Την ίδια χρονιά έκανε τα πρώτα του βήματα στη Football Leaguer και ο 17χρονος τότε Ryan Giggs, ο παίκτης που βγήκε από τις Ακαδημίες την MU και έπαιξε σε 1000 αγώνες της ομάδας, κερδίζοντας 35 τρόπαια…».

Το ταξίδι της επιτυχίας

«…Από την πρώτη στιγμή που ήλθα στη MU, είχα μια και μόνο έγνοια. Να οικοδομήσω από το Α έως το Ω μια νέα ποδοσφαιρική ομάδα. Ήθελα νέους παίκτες, γιατί με αυτούς φτιάνεται μια πιο δεμένη ομάδα, στην οποίαν μπορεί να εμφανίσει κανείς στόχους και φιλοδοξίες. Γνώριζα πως μπορώ να δουλέψω με νέους παίκτες και ήμουν βέβαιος ότι μπορούσα να κερδίζω. Ήταν τολμηρό το πείραμα πλην όμως η τύχη βοηθά τους τολμηρούς.

Ξεκινώντας λοιπόν είχα βάλει στόχο τετραετίας. Και η διοίκηση του συλλόγου μου συμπαραστάθηκε. Είχε καταλάβει ότι η οικοδόμηση μιας ομάδας είναι εγγύηση συνάφειας και σταθερότητας… Είμαι υπερήφανος όταν βλέπω την ανάδειξη ενός νέου παίκτη. Η δουλειά του προπονητή όπως και αυτή του δασκάλου, είναι να ωθεί τους ανθρώπους προς τη βελτίωση, την ανάπτυξη των τεχνικών προσόντων τους, τη θέληση να κερδίζουν και τη δύναμη να γίνονται καλύτεροι. Όταν προσφέραμε ευκαιρίες στους νέους, όχι μόνον δίνεται βάθος στη ζωή της ομάδας, αλλά αυξάνεται εσαεί τη πιστότητα προς αυτήν. Ενθαρρύνεται έτσι το ανήκειν σε μια οικογένεια. Όσο προσφέρατε ευκαιρίες επιτυχίας στους νέους, θα σας εκπλήξουν με αυτά που μπορούν να κάνουν…».

Με βάση τη λογική αυτή, ο σερ Αλεξ, στα 26 χρόνια θητείας του, οικοδόμησε πέντε διαφορετικές ομάδες, που κέρδιζαν αγγλικά πρωταθλήματα και διεθνείς τίτλους. «…Για να πετύχω», λέει ο παλαίμαχος προπονητής, «έβαζα πάντα ψηλά τον πήχη, όσο πιο ψηλά μπορούσα και απέδιδα στον καθένα τις ευθύνες του για να επιτευχθεί ο στόχος… Η νίκη ήταν πάθος και κάθε παίκτης έπρεπε να εμπνέεται από αυτό. Έλεγα στους παίκτες μου ότι αν αποτύχουν μια φορά να περάσουν τον πήχη θα αποτύχουν και δεύτερη... Δεν έπρεπε να συμβεί κάτι τέτοιο. Η ηθική μου και η ενέργειά μου τελικά μπόλιασαν την ομάδα. Κάθε πρωί έφθανα πρώτος στις επτά και τελικά το επιτελείο μου έκανε το ίδιο. Έλεγα στην ομάδα μου ότι η σκληρή δουλειά στη διάρκεια του βίου μας είναι ταλέντο. Αυτός είναι και ο λόγος που είχα μεγαλύτερες απαιτήσεις από τους παίκτες βεντέτες. Τους έλεγα ότι πρέπει να δείχνουν ότι είναι οι καλύτεροι και το καταλάβαιναν. Γι’ αυτό ήσαν και βεντέτες εξάλλου…».

Κατά τα άλλα ο σερ Αλεξ, ως προπονητής και μάνατζερ ήθελε να έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στην ομάδα και σε καμία περίπτωση δεν άφησε κάποιον ν’ αποκτήσει περισσότερο βάρος από τον ίδιο.

«…Όταν έχετε να διαχειριστείτε τριάντα εκατομμυριούχους και εμπειροπόλεμους επαγγελματίες, δεν πρέπει ποτέ να βρεθείς από κάτω. Ο παίκτης που παραβίαζε τις αρχές μου πλήρωνε πρόστιμο. Και αν πήγαινε πιο μακρυά από κει που έπρεπε τότε έβλεπε την πόρτα», τονίζει ο σερ Αλεξ Φεργκιουσον. Έτσι, το 2005, έβαλε τέλος στο συμβόλαιο του αρχηγού της ομάδας Roy Kean όταν αυτός άσκησε κριτική στους συμπαίκτες του. Και την επόμενη χρονιά αποχωρίστηκε τον καλύτερο σκόρερ της ομάδας του τον Ολλανδό Ruud van Nistelrooy όταν αυτός διαμαρτυρήθηκε γιατί για κάποιο καιρό ήταν στον πάγκο.

«…Στις περιπτώσεις αυτές», τονίζει, «…η επίδειξη δύναμης πρέπει να είναι ακαριαία. Διαφορετικά η κατάσταση σου ξεφεύγει και άντε να την μαζέψεις μετά. Μια ομάδα που αφήνει την εξουσία να την έχουν τα αποδυτήρια, είναι τελειωμένη. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν ήταν δυνατόν να συμβεί στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Όταν έβλεπα ότι ένας παίκτης άρχιζε να έχει ολέθρια επίδραση, το πρωί έβρισκε την πόρτα κλειστή. Πρέπει όμως να έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου και να θέλεις να πας μπροστά για να δείξεις τέτοια πυγμή. Δεν μ’ άρεσε να δημιουργώ προβλήματα και να κάνω επιδείξεις μαγκιάς. Το μόνο που μ’ ενδιέφερε ήταν ο έλεγχος της κατάστασης. Παράλληλα όμως, ήξερα να στέλνω τα καλά μηνύματα την κατάλληλη ώρα.…».

Αναφορικά με τη συμπεριφορά του στη διάρκεια ενός αγώνα ο σερ Αλεκ Φέργκιουσον λέει: «…Η νίκη ήταν για μένα τρόπος ζωής. Για να φτάσω αυτό το στόχο ήθελα παίκτες θετικούς, τολμηρούς και ικανούς να πάρουν μεγάλα ρίσκα. Αυτό το έβλεπαν και οι οπαδοί μας γι’ αυτό πάντα ήσαν στο πλευρό μας. Οι ομάδας που προπονούσα ποτέ δεν έπρεπε να σκύψουν το κεφάλι… Όταν χάναμε έλεγα: “όχι πανικός. Συγκεντρωθείτε στα καθήκοντα σας και κάντε τα καλά…”. Αυτή η φόρμουλα όχι λίγες φορές οδήγησε σε θεαματικές ανατροπές…».

«…Για μένα, η ικανότητά μου να βλέπω καταστάσεις που κανείς δεν περιμένει να δει, ήταν ένα από τα κλειδιά της επιτυχίας. Όμως η αναζήτηση της νίκης ήταν το παν και η στάση αυτή, ως φαίνεται, ήταν και μεταδοτική…», καταλήγει ο άνθρωπος χάρη στον οποίον, η κεφαλαιοποίηση της MU, σε κάποια φάση πλησίαζε τα ένα τρισ. ευρώ.