Το λάθος μου με το Bitcoin

Ήταν καλοκαίρι του 2013 και το Bitcoin είχε γύρω στα 100 δολάρια, όταν έμαθα για την ύπαρξη του. Η αντίδραση μου δεν διέφερε από την συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που άκουσαν πρώτη φορά για αυτό. Αμέσως πήγε το μυαλό μου πως πρόκειται για απάτη. Βρε τους άτιμους σκέφτηκα, τι σκαρφίστηκαν για να φάνε τα χρήματα του κοσμάκη!

Μου φαίνονταν αδιανόητο ότι υπάρχουν τόσοι αφελείς, που ανταλλάσσουν τα με τόσο κόπο αποκτημένα χρήματα τους, με ψηφία στον υπολογιστή. Ήταν παραλογισμός κάποιοι κομπιουτεράδες να παράγουν ψηφιακά νομίσματα από κάποιο software, ελπίζοντας ότι αυτά θα έχουν αξία.

Το Bitcoin απέσπασε ξανά την προσοχή μου τον χειμώνα του ίδιου έτους, όταν ξεπέρασε τα 1.000 δολάρια. Όταν έμαθα ότι μέσα σε 3-4 μήνες είχε δεκαπλασιάσει την αξία του. Ούτε τότε το πήρα στα σοβαρά. Για την ακρίβεια η είδηση με βρήκε να κουνάω συγκαταβατικά το κεφάλι, σχολιάζοντας πόση τρέλα κυκλοφορεί στον κόσμο. Όταν αρχές του 2015 έπεσε στα 200 δολάρια, μετά από διολίσθηση σχεδόν ενός έτους, το θεώρησα φυσιολογική εξέλιξη. Το σκάσιμο μιας εξωφρενικής πυραμίδας.

Ήταν η περίοδος που εκδόθηκε το βιβλίο «Επενδυτές χωρίς Σύνορα» και εγώ βρισκόμουν στο απόγειο της επαγγελματικής μου καριέρας. Θέλετε από τύχη, θέλετε από διορατικότητα, η στρατηγική που ακολουθούσα είχε στεφτεί από επιτυχία, την περίοδο που όλα κατέρρεαν. Όχι μόνο είχα απομακρυνθεί έγκαιρα από οποιονδήποτε ελληνικό χρηματιστηριακό τίτλο, αλλά η ενασχόληση μου με τις αμερικάνικες μετοχές είχε προσφέρει σημαντικές αποδόσεις.

Γιατί λοιπόν να ασχοληθώ με κάτι διαφορετικό; Ενδεκάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, κατά την γνωστή ρήση. Ωστόσο υπάρχει μια θεμελιώδης αρχή στις επενδύσεις, που έκανα το λάθος να αγνοήσω. Ότι αυτός που κερδίζει είναι ο επενδυτής-ελέφαντας, όχι ο επενδυτής-ιπποπόταμος. Αυτός που έχει μεγάλα αυτιά και μικρό στόμα, όχι αυτός που έχει μικρά αυτιά και μεγάλο στόμα. Κι εγώ δεν είχα απλώς μικρά αυτιά στο θέμα των crypto. Τα είχα ερμητικά κλειστά.

Ωστόσο παρά την πτωτική πορεία του Bitcoin ποτέ δεν έπεσε κάτω από τα 200 δολάρια. Αυτό ήταν κάτι που μου φάνηκε περίεργο. Αν ήταν φούσκα που αποκαλύφτηκε, γιατί δεν πήγαινε στο μηδέν; Ούτε καν πλησίαζε τα 100 δολάρια όπου είχε όταν το είχα πρωτοδεί. Πως ήταν δυνατόν να έχει κεφαλαιοποίηση 3 δισεκατομμύρια ο κοπανιστός αέρας; Κάτι δεν είχα καταλάβει καλά.

Τόσα χρόνια στον επενδυτικό χώρο, αν για κάτι είμαι σίγουρος, είναι πως για ότι συμβαίνει, υπήρχαν λόγοι να συμβεί. Αυτοί οι λόγοι δεν είναι πάντα λογικοί ή επιθυμητοί. Όπως όταν κοιτάζουμε ένα πουλί στον ουρανό, όσο απομακρύνεται μας φαίνεται όλο και μικρότερο, έως ότου εξαφανίζεται. Επειδή χάθηκε από το οπτικό μας πεδίο, δε σημαίνει ότι εξαφανίστηκε.

Τότε ήταν που άρχισα να μαθαίνω για αυτό. Όταν τελικά αποφάσισα να κάνω τις πρώτες μου αγορές, ήταν αρχές του 2017. Ήταν τότε που ξεπέρασε και πάλι τα 1.000 δολάρια και μετά από λίγο την τιμή του χρυσού. Εκεί έκανα το μοιραίο λάθος: θεώρησα ότι έπρεπε να περιμένω να επανέρθει σε πιο «λογική» τιμή. Δεν έγινε ποτέ.

Το λάθος δεν ήταν ότι δίστασα, αλλά το ότι δεν το πίστεψα στα αλήθεια. Όταν λοιπόν ακολούθησε η επική πορεία μέχρι τα 20.000 δολάρια, ήμουν στον άχαρο ρόλο του παρατηρητή. Όμως πλέον είχα μετατραπεί σε φανατικό μελετητή του Bitcoin. Καταλάβαινα πως κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει με το blockchain. Κάτι εξακολουθούσε να μου ξεφύγει.

Πράγματι η μελέτη έπιασε τόπο. Μπορεί να μην ήξερα που θα σταματήσει η άνοδος, αλλά υπολόγιζα πως θα ακολουθήσει μια μεγάλη διόρθωση της τάξης του 80%. Τότε θα ήταν η κατάλληλη περίοδος για αγορές. Όπως και έγινε.

Κυρίως όμως, ανακάλυψα από πού αντλούσε την δύναμη του. Διαπίστωσα με μεγάλη μου έκπληξη ότι άνθρωποι που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους, και άρα δεν είχαν κανένα λόγο να εμπιστευτούν ο ένας τον άλλο, συναλλασσόντουσαν σε ένα αξιοπερίεργο περιβάλλον εμπιστοσύνης. Ενδεχομένως να κατοικούσαν στην άλλη άκρη του πλανήτη, με διαφορετική κουλτούρα, ίσως και σε εχθρικά κράτη. Κι όμως αντάλλασσαν χρήματα μεταξύ τους απευθείας, χωρίς να χρειάζεται η διαμεσολάβηση κανενός. Ούτε αρχών, ούτε τράπεζας.

Για αιώνες οι άνθρωποι βάσιζαν τον συντονισμό των ενεργειών τους σε μια κεντρική αρχή, σε οργανισμούς. Κέντρα εμπιστοσύνης, όπως οι χώρες. Οι κυβερνήσεις όριζαν τους κανόνες. Αργότερα εμφανίστηκαν οι τράπεζες ως ενδιάμεσοι μεταξύ των συναλλασσόμενων. Το Bitcoin ανέτρεψε όλα αυτά. Στο πυρήνα του εκπροσωπεί την αντικατάσταση της εμπιστοσύνης μέσα από οργανισμούς στην εμπιστοσύνη μέσα από το δίκτυο. Στους ίδιους τους ανθρώπους.

Αυτό το δίκτυο σήμερα έχει γίνει πλέον τόσο ισχυρό, που ακόμα και οι αμερικάνοι γερουσιαστές παραδέχτηκαν πως δεν μπορούν να το σταματήσουν. Ούτε αυτοί, ούτε οι κινέζοι, ούτε καμία κυβέρνηση. Στην εποχή που αν θέλουν σε σβήνουν σαν να μην υπήρξες ποτέ, σε λιώνουν σαν κουνούπι, σου ρίχνουν πυρηνικά στο κεφάλι, είναι το μοναδικό στο οποίο στέκονται αδύναμοι. Και αυτό πρέπει να αξίζει κάτι.

Τα πρώτα αυτοκίνητα δεν είχαν τιμόνι. Είχαν λουριά. Γιατί; Επειδή η παράδοση χιλιάδων χρόνων με τα άλογα εμπόδισε τους πρώτους κατασκευαστές να δουν καθαρά, χωρίς προκαταλήψεις, την νέα εποχή. Τον νέο πολιτισμό που αναδύονταν. Για αυτό καταλαβαίνω όσους αδυνατούν να αντιληφθούν την λειτουργία του Bitcoin. Κι εγώ ο ίδιος, χρειάστηκε να ασχοληθώ αρκετά και να περάσω από πολλά κύματα απόρριψης, μέχρι να συνειδητοποιήσω την πραγματική δύναμη αυτής της καινοτομίας. Να μην το βλέπω απλά σαν ένα χρηματιστηριακό τίτλο με έντονες διακυμάνσεις.

Όταν το αντιλήφθηκα όμως δεν υπήρχε επιστροφή. Ήμουν σαν τον Neo στην ταινία Matrix, όταν πήρε το μπλε χάπι.

Τα παρατάμε όλα και βάζουμε τα λεφτά μας στο Bitcoin λοιπόν; Παν μέτρον άριστον. Όποιος επιθυμεί να επενδύσει στον χώρο ας ξεκινήσει με το 1% ή 2% του χαρτοφυλακίου του. Όταν, και αν, πειστεί πως αξίζει τον κόπο, ας ανεβάσει το ποσοστό στην πορεία. Η στρατηγική του 10%, περιγράφεται εδώ.