Τεκμήρια αθωότητας για… ενόχους!

Η πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση του Γ' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, το οποίο έκρινε ένοχο χωρίς ελαφρυντικά κατά πλειοψηφία τον Νίκο Γεωργιάδη (ΝΓ) για κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση ασέλγεια εις βάρος ανηλίκων άνω των 15 ετών στη Μολδαβία, γέννησε αντιδράσεις και αντιπαραθέσεις γεμάτες ένταση και πάθος.

Δεν είμαι σε θέση να κρίνω την ποιότητα της συγκεκριμένης δικαστικής διαδικασίας. Για τη συζήτηση της υπόθεσης ισχύουν όμως τα εξής:

1. Όποιος καταδικαστεί από Δικαστήριο είναι ένοχος μέχρι (και εφόσον) κηρυχθεί αθώος από ανώτερο Δικαστήριο. Είτε είναι φίλος ή αντίπαλος, είτε πιστεύουμε ότι είναι θύμα δικαστικής πλάνης (ή ακόμη και αν όντως είναι θύμα), πάλι ένοχος είναι. Η αποδοχή των δικαστικών αποφάσεων είναι το τίμημα της Δημοκρατίας, ακόμη και όταν διαφωνούμε με αυτές.

2. Μια πρωτόδικη απόφαση δεν είναι τελεσίδικη. Όποιος όμως καταδικάζεται πρωτοδίκως είναι καταδικασμένος. Αυτό σημαίνει ότι ούτε ο ίδιος ούτε οι συνήγοροι ή οι μάρτυρες υπεράσπισής του, ούτε κάποιοι φίλοι του από το κόμμα στο οποίο ανήκει μπορούν να επικαλούνται το τεκμήριο αθωότητας.

3. Ο ΝΓ κρίθηκε ένοχος με ψήφους 2-1. «Ένοχος κατά πλειοψηφία» σημαίνει ενοχή. Ένοχος κατά τα δύο τρίτα και αθώος κατά το ένα τρίτο δεν υπάρχει. Το ίδιο ισχύει και αντιστρόφως. Η κατά πλειοψηφία αθωότητα είναι πλήρης αθωότητα. Ολίγον ένοχος ή αθώος δεν υφίσταται.

4. Ο Αντύπας Καρίπογλου (υποψήφιος βουλευτής της ΝΔ στις τελευταίες εκλογές) ανέφερε ότι: «Εμείς οι νομικοί ξέρουμε ότι αρκετοί Ελληνες δικαστές, ιδιαιτέρως όταν δικάζουν σε πρώτο βαθμό, έχουν μια κακιά συνήθεια. Όταν αμφιβάλλουν για την ενοχή του κατηγορουμένου, αντί να τον αθωώσουν, όπως ο νόμος και ο όρκος τους επιτάσσει, κάνουν μια γενναία έκπτωση στην ποινή. Είτε από ευθυνοφοβία, είτε από σταρχ..., λένε “ας κάνει έφεση να πάει παρακάτω”». Πρόκειται για μια βαριά κατηγορία εναντίον της ελληνικής Δικαιοσύνης, η οποία είναι τόσο γενική, ώστε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμία υπόθεση (και σίγουρα όχι όποτε μας βολεύει).

5. Στη χώρα που οι κάθε είδους συνωμοσιολογίες είναι ευρέως αποδεκτές, είναι σύνηθες οι δικαστικές υποθέσεις να θεωρούνται προϊόν «πολιτικής σκευωρίας». Το «επιχείρημα» -το οποίο είναι πάντα αναπόδεικτο- επικαλούνται στην Ελλάδα σχεδόν όλοι, από ποδοσφαιρικούς παράγοντες μέχρι τραγουδίστριες• πόσο μάλλον όταν ο κατηγορούμενος είναι πολιτικός. Ακόμη και αν συνωμότησε το σύμπαν για να στηθεί μία υπόθεση δικαστικά, θα πρέπει να συντρέχει η παραδοχή μιας διεφθαρμένης Δικαιοσύνης. A la carte ποιότητα συστήματος Δικαιοσύνης δεν υπάρχει• αν δηλώνουμε εμπιστοσύνη στους Έλληνες δικαστές, δεν είναι δυνατόν να θεωρούμε ταυτοχρόνως ότι το «σύστημα είναι σάπιο». Προφανώς και έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε και τις δικαστικές αποφάσεις και τους δικαστές. Η σκευωρία όμως δεν είναι επιχείρημα και χρήζει αποδείξεων.

6. Ανέκαθεν θεωρούσα υποκριτές όσους έλεγαν δημοσίως: «Έχω εμπιστοσύνη στην ελληνική δικαιοσύνη». Πάντα τέτοιες δηλώσεις γίνονται πριν από τις δικαστικές αποφάσεις (και ουδέποτε εκ των υστέρων). Οι κυριότεροι λόγοι είναι επικοινωνιακοί και η κολακεία των δικαστών ώστε να εκδοθεί η επιδιωκόμενη απόφαση. Σε ανεπιθύμητες αποφάσεις ανακαλύπτονται «κατευθυνόμενοι δικαστές», «εξωθεσμικές παρεμβάσεις» ή «δικαστικές πλάνες» σε μία «ανίκανη ελληνική Δικαιοσύνη».

7. Βουλευτής της ΝΔ (Γ. Βλάχος), σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει συμπάθειες μέσω ενσυναίσθησης, είπε ότι «ο καθένας μας μπορεί να μπλέξει». Πράγματι όλοι μπορεί να βρεθούμε μπλεγμένοι σε δύσκολες καταστάσεις στα δικαστήρια. Εξαρτάται όμως από το τι συνηθίζουμε να κάνουμε υπό την καθοδήγηση των αρχών μας. Πιθανώς ο Ποινικός Κώδικας να περιέχει και απαράδεκτες διατάξεις (όπως για παράδειγμα τα περί βλασφημίας των Θείων). Η βαρύτητα όμως του κάθε αδικήματος είναι πάντα διαφορετική για τον καθένα μας ατομικά.

8. Άλλο παιδεραστία και άλλο ασέλγεια ανηλίκου με αμοιβή για την οποία καταδικάστηκε ο ΝΓ με βάση το άρθρο 351Α του ΠΚ. Ο Αντύπας Καρίπογλου ανέφερε ότι «ένας εξηντάρης μπορεί να μοστράρει τα λεφτά του σε μια 17χρονη, να την πηγαίνει σε κλαμπ, να την ποτίζει, να της χαρίζει δώρα, να την πηδάει και να θεωρείται από μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης μάγκας και μπήχτης, ενώ διαπράττει ακριβώς το ίδιο αδίκημα για το οποίο κατηγορείται ο κ. Γεωργιάδης και δεν τιμωρείται ποτέ και αυτό θα μπορούσε να πει κάποιος ότι είναι υποκριτικό». Το ότι και άλλοι κάνουν το ίδιο δεν οδηγεί ποτέ σε αθώωση. Όντως η ηλικία συναίνεσης για σεξουαλική επαφή στην Ελλάδα είναι τα 15 έτη. Οι σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός είναι προσωπική υπόθεση, παρότι όλοι έχουν γνώμη όταν βλέπουν έναν 60χρονο να χαριεντίζεται με μία 20άρα. Όμως ο ΝΓ δεν καταδικάστηκε για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις.

9. Για όσους υποστήριξαν τον Ν. Γεωργιάδη στο Δικαστήριο ισχύει ό,τι και για τους αντίπαλους πολιτικούς που προσήλθαν σε δικαστήρια για να πουν (θετική) γνώμη για άλλους κατηγορουμένους σε θέματα του κοινού ποινικού δικαίου. Είναι επώνυμες πράξεις ευθύνης για τις οποίες όλοι κρίνονται.

10. Συμψηφισμοί υποθέσεων δεν νοούνται. Το τι έκανε ο Πολάκης ή το ποιοι άλλοι κατηγορούνται αποτελούν άσχετα γεγονότα.

11. Σύμφωνα με δικαστικά ρεπορτάζ, ο ΝΓ δήλωσε ότι έλαβε εντολή από τον Κυριάκο Μητσοτάκη «να κάνει πίσω» για μερικούς μήνες, μέχρι «να καθίσει το θέμα». Αν όντως ειπώθηκε κάτι τέτοιο, υπάρχουν δύο ενδεχόμενα: σε περίπτωση που αληθεύει, ο ΝΓ εκθέτει τον αρχηγό της ΝΔ (στην προσπάθεια να υπερασπίσει τον εαυτό του), ενώ στην αντίθετη περίπτωση, ο ΝΓ ψεύδεται και εμπλέκει κακόπιστα το κόμμα του. Πάντως η ΝΔ δήλωσε ότι η κομματική ιδιότητα του ΝΓ έχει ανασταλεί μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση.

12. Η υπόθεση αναδεικνύει ταυτόχρονα ένα σύμπτωμα της εποχής. Η δημοσιότητα την οποία λαμβάνει ένα θέμα καθορίζεται περισσότερο από τους αλγόριθμους της Google, του Facebook ή του Twitter (που ποσώς ενδιαφέρονται για την υπόθεση), παρά από τις προτιμήσεις δημοσίευσης ή αποσιώπησης παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης και επικοινωνιακών επιτελείων.

(Στιγμιότυπα διαδικτυακού πολέμου)

Η κατάσταση της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι ο καθρέφτης της χώρας

Δεν έχω σκοπό να υπερασπιστώ την ελληνική Δικαιοσύνη. Πρόκειται για μία από τις πλέον προβληματικές περιοχές του ελληνικού κράτους. Η πρόσφατη μελέτη της διαΝΕΟσις («Η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα») περιγράφει κατατοπιστικά τη λειτουργία του θεσμού.

Θεωρώ ότι οι αναπηρίες της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες που συντέλεσαν στην έλευση της χρεοκοπίας που βιώνουμε. Η παραδοχή όμως κάποιων καθολικών αρχών, μέσα στη θολούρα που επικρατεί σε μια χώρα που έχει χάσει κάθε ίχνος αυτοσεβασμού και αυτοπεποίθησης, είναι κάτι που πρέπει να επιδιώξουμε, ώστε να επικρατήσει περισσότερος ορθολογισμός στην ανορθόδοξη κατάσταση στην οποία μοιάζει να έχουμε εγκλωβιστεί ως κοινωνία.

* Ο Κώστας Μαρκάζος είναι οικονομολόγος, συγγραφέας του βιβλίου «ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ» (εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη)