Ο Τσουκάτος και η συνταγή... κάν' το όπως οι Λακεδαιμόνιοι!

Οι νεαροί αρχαίοι Σπαρτιάτες, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος, διέπρατταν κλοπές. Αυτό που είχε σημασία δεν ήταν η πράξη, αλλά η ικανότητα να μπορεί κάποιος να κλέβει χωρίς να συλληφθεί. Εάν γινόταν αντιληπτός, μαστιγωνόταν σαν ποινή για την αδεξιότητα ή την απροσεξία του.

Ο Θεόδωρος Τσουκάτος διώκεται από τις εισαγγελικές αρχές από το 2008, γιατί είχε κατατεθεί ένα εκατομμύριο μάρκα (420.000 ευρώ) σε λογαριασμό του από την εταιρεία Siemens. Αποδεδειγμένα τα χρήματα καταβλήθηκαν στις 15/12/1998 στο εξωτερικό και μέσω τρίτων προσώπων ήρθαν σε δόσεις «μέρα μεσημέρι στο γραφείο μου στο ΠΑΣΟΚ, με τους δημοσιογράφους απέξω και τα κατέβαζα στο ταμείο, όπου οι ταμίες -όπως κατέθεσαν- τα μέτρησαν και τα πήραν». (Συχνά διερωτώμαι αν είμαι ο μόνος που αισθάνεται εθνικά ταπεινωμένος, όσο ο Μιχάλης Χριστοφοράκος παραμένει προστατευμένος στη Γερμανία).

Στην (ενδιαφέρουσα) απολογία του έβγαλε και μπόλικο παράπονο. «Δεν έψαξαν τίποτα. Όλο το πολιτικό σύστημα για την ιδιωτική χρηματοδότηση των κομμάτων έκανε τον βλάκα. Με έστειλαν εδώ ως μαύρο πρόβατο».

Τόσο το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ όσο και η Νέα Δημοκρατία παραμένουν άφωνοι παρατηρητές, σαν να πρόκειται για ένα προσωπικό δράμα. Ήταν όμως μόνο αυτός που έκανε την παράνομη χρηματοδότηση κόμματος στην Ελλάδα;

Μυστικά και ψέματα για κομματικές χρηματοδοτήσεις

Είναι κοινό μυστικό η χρηματοδότηση κομμάτων και μεμονωμένων πολιτικών από επιχειρήσεις και πλούσιους ιδιώτες. Η διαδρομή του χρήματος ήταν κυρίως προς το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία, κατά την περίοδο ακμής του «δικομματισμού». Οι αφανείς γαλάζιες και πράσινες επιχορηγήσεις όλο αυτό το χρονικό διάστημα (πρακτικά 30 περίπου χρόνια, από το 1980 μέχρι την ανεπίσημη χρεοκοπία της Ελλάδας το 2010) αθροίζονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Το ωραίο είναι ότι οι περισσότεροι χρηματοδότες ήταν κοινοί, καθώς οι επιχειρηματίες (συνήθως) δεν χρωματίζονται πολιτικά και αντιμετώπιζαν τις εκταμιεύσεις σαν ένα έξοδο/τέλος που έπρεπε να καταβάλλουν για να τα έχουν καλά με το γκουβέρνο. Έτσι γίνονταν οι δουλειές στη χώρα και οι επιχειρηματίες ανέκαθεν είχαν σαν χαρακτηριστικό την προσαρμογή στα δεδομένα της αγοράς.

Με πλοία και αεροπλάνα

Η απολογία του Θ. Τσουκάτου περιέχει και άλλες σημαντικές λεπτομέρειες, όπως ότι στις εκλογές του 2000 το ΠΑΣΟΚ ξόδεψε συνολικά 16 δισ. δραχμές (περίπου 47 εκατομμύρια ευρώ), εκ των οποίων τα 4 δισ. προέρχονταν από την κρατική χρηματοδότηση και τα υπόλοιπα 12 δισ. από «ανεπίσημες» χρηματοδοτήσεις.

«Νοικιάστηκε όποιο αεροπλάνο δεν πετούσε εκείνη την ημέρα στον ουρανό, όποιο πλοίο δεν κινούνταν στη Μεσόγειο και όλα μα όλα τα λεωφορεία της χώρας».

Ομερτά

Ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, ο άλλοτε «στρατηγός» του ΠΑΣΟΚ είπε: «Kανείς όμως δεν ήθελε και δεν θέλει να ερευνήσει την ιδιωτική χρηματοδότηση των κομμάτων». Ο ίδιος όμως αρνήθηκε να κατονομάσει τις εταιρείες που προσέφεραν οικονομική ενίσχυση στο κόμμα.

«Δεν μπορώ να αναφέρω ονόματα, υπάρχει κώδικας εχεμύθειας, γιατί αυτές οι εταιρeίες δεν ήθελαν να βγαίνουν τα ονόματά τους». Εκτίμησε μάλιστα ότι «πολλές από αυτές χρηματοδοτούν και σήμερα πολιτικά κόμματα από κονδύλια για δημόσιες σχέσεις που έχουν».

Ο νόμος της σιωπής ισχύει ακόμη. Ας μην ξεχνάμε και τον Κώστα Σημίτη, όταν σε καταγγελίες απαντούσε: «Oποιος έχει στοιχεία να πάει στον εισαγγελέα». Προφανώς γνώριζε ως πρόεδρος, παρά την προσπάθεια να τηρήσει στάση Πόντιου Πιλάτου.

(Σκίτσο του Γιάννη Δερμεντζόγλου)

Η ζημιά δεν είναι κυρίως οικονομική

Δυστυχώς, ούτε οι κρατικές επιδοτήσεις ούτε τα μαύρα χρήματα στα κόμματα απέτρεψαν επιπρόσθετες χρηματοδοτήσεις από πρόθυμες (διορισμένες ή απλώς διεφθαρμένες) διοικήσεις τραπεζών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν κόκκινα δάνεια.

Σήμερα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ οφείλουν πάνω από 300 εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες. Πρόκειται για δάνεια που δεν θα αποπληρωθούν ποτέ. Το χειρότερο όμως ήταν το αντάλλαγμα των παράνομων χρηματοδοτήσεων, τουτέστιν η αποσάθρωση του οικονομικού μας μοντέλου, το οποίο έγινε εσωστρεφές. Γιατί να πασχίσει κάποιος να κάνει μια ανταγωνιστική επιχείρηση με εξαγωγές, όταν μπορούσε (με ένα κόστος) να εξασφαλίσει συμβόλαια, προμήθειες και άλλες εξυπηρετήσεις από το ελληνικό κράτος, το οποίο ελέγχετo εκατέρωθεν από δύο κόμματα;

Ρεσάλτα κάνουν οι (κομματικοί) μούτσοι

Φτάσαμε στο εκλογικό έτος 2019, χωρίς να έχουμε καταφέρει να διορθώσουμε σχεδόν τίποτα. Ας μην αυταπατάται ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Δεν τον αγάπησαν όσοι τον χειροκροτούν. Μπορεί οι αντίπαλοί του να είναι εκτός ΝΔ, αλλά στο κόμμα του βρίσκονται οι άσπονδοι εχθροί του. Η συσπείρωση που παρουσιάζει η ΝΔ τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από την προοπτική της εξουσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ αύξησε τους 2.000 μετακλητούς σε 3.000, παραβιάζοντας κάθε προεκλογικό όρκο. Πρόκειται για ένα κομματικό στρατό κρατικά χρηματοδοτούμενο και κανένα κόμμα που θέλει την εξουσία δεν πρόκειται να παραιτηθεί από ένα τόσο ισχυρό όπλο, όταν προσφέρεται δωρεάν.

Αν θέλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανανέωση, μπορεί να κάνει ένα απλό πείραμα: ας προαναγγείλει ότι θα μειώσει το υπουργικό συμβούλιο σε 15 άτομα από 55, με ταυτόχρονη θέσπιση ασυμβίβαστου υπουργού-βουλευτή και τότε θα παρακολουθήσει ένα έργο έντασης και πάθους εναντίον του, με πρωταγωνιστές αυτούς που συσπειρώνονται γύρω του. Πολλοί θα είναι τα ίδια παλιά πρόσωπα που έκαναν ακριβώς ό,τι και ο Τσουκάτος. Η εξουσία είναι ένα ισχυρό αφροδισιακό και το έχουν καταναλώσει σε ισχυρές δόσεις οι τοπικοί γαλάζιοι κομματάρχες (έχει πολλούς η ΝΔ, ενώ απέκτησε και καινούργιους με μεταγραφές) πριν το ρεσάλτο κατάληψης κρατικών αξιωμάτων.

Μια τιμωρία χωρίς στόχο

Η τιμωρία του Θεόδωρου Τσουκάτου (μετά από 10 χρόνια!) θα περάσει στα ψιλά των εφημερίδων (εκεί φιλοξενούνται όλες οι ειδήσεις της υπόθεσής του). Είναι ο Λακεδαιμόνιος που πιάστηκε και θα «μαστιγωθεί» γιατί απέτυχε, όταν εκατοντάδες άλλοι πέτυχαν να τροφοδοτήσουν τα κόμματά τους (και πιθανώς και τις τσέπες τους) με εκατομμύρια ευρώ σε ανταλλαγή ιδιωτικών εξυπηρετήσεων με δημόσιο κόστος.

Οι θεσμοί μας είναι ακόμη τρύπιοι στο θέμα και δυστυχώς οι ενδείξεις είναι ότι η υπόθεση Τσουκάτου θα ξεχαστεί (μαζί με τον ίδιο), χωρίς να μας κάνει σοφότερους ή καλύτερους.

ΥΓ. Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου έδωσε στις 18/2 εντολή για προκαταρκτική εξέταση με αφορμή τις αναφορές του Θ. Τσουκάτου. Προφανώς αποτελεί ένα θετικό γεγονός, με την ευχή να υπάρξουν αποκαλύψεις και τιμωρίες. Η αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης δεν κρίνεται από τις εντυπώσεις αλλά από τις συλλήψεις και -κυρίως- τις καταδίκες.

* Ο Κώστας Μαρκάζος είναι οικονομολόγος, συγγραφέας του βιβλίου «ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ» (εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη)