Πώς θα πείσουμε το χρήμα να έρθει στην Ελλάδα

«Στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική παραγωγική μηχανή, δεν έχει σχεδόν καμία δυνατότητα να ανακάμψει. Άρα, η δημιουργία παραγωγικής απασχόλησης στην Ελλάδα είναι άπιαστο όνειρο. Εκτός και αν, πολύ γρήγορα, έρθουν τα πάνω-κάτω σε όλους τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας σας». Αυτό είναι το απαισιόδοξο σχόλιο κορυφαίου στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επιφορτισμένου να παρακολουθεί την ελληνική οικονομία στο επίπεδο της προσφοράς εργασίας.

Το σχόλιο έχει φυσικά ανεπίσημο χαρακτήρα, πλην όμως αυτή του η ιδιότητα δεν αναιρεί την πραγματικότητα που απεικονίζει. Μία πραγματικότητα που οι νέοι στη χώρα μας βιώνουν ως απελπισία, χωρίς όμως  όλοι τους να υποκύπτουν σε αυτήν. Και στην περίπτωσή τους, η άρνηση  κρύβει μέσα της και μια ελπίδα. Οι καιροί έχουν αλλάξει, αλλά όχι και πολλά μυαλά στην Ελλάδα, που παραμένουν αγκυλωμένα στο παρελθόν και σε καταστροφικές ψυχολογικά ιδεοληψίες. Αυτές ακριβώς που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες και για τη σημερινή κατάσταση της οικονομίας.

Ωστόσο, πολλά θα μπορούσαν να αλλάξουν -αν, βέβαια, κάποιοι αποφασίσουν να δουν τι συμβαίνει στον κόσμο μας, με κριτήριο τη λογική ανάλυση  της πραγματικότητας και των παραμέτρων της και όχι την παραλογική ασυναρτησία.

Καινοτομίες, νέες ιδέες, Διαδίκτυο, ταχύτητα στις λήψεις αποφάσεων, φαντασία και γνώση, αλγόριθμοι και τεχνητή νοημοσύνη, είναι μερικά από τα θεμελιακά χαρακτηριστικά της σύγχρονης οικονομικής  και κοινωνικής πραγματικότητας. Σαφέστατα δε, τα δομικά στοιχεία που διαμορφώνουν την πραγματικότητα αυτή είναι περίπου τα ίδια, είτε αναφερόμαστε στις ΗΠΑ, είτε στην Ινδία, είτε στη χώρα μας. Το ερώτημα συνεπώς είναι αυτό του τρόπου συμμετοχής στο μεταβαλλόμενο σήμερα, με προοπτική-στόχο το αβέβαιο αύριο.

Αν ζούσε σήμερα ο Καρλ Μαρξ, σίγουρα θα υποστήριζε ότι η συμμετοχή στις νέες παραγωγικές συνθήκες απαιτούν σοβαρές αλλαγές στο εποικοδόμημα, ήτοι στον τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας. Αυτή είναι μια πρώτη σοβαρή, πνευματικής φύσεως παράμετρος. Ακολουθούν τα θέματα των κεφαλαίων και της εμπιστοσύνης.

Είτε αρέσει είτε όχι, η εφαρμογή μιας νέας ιδέας ή μιας νέας πρωτοβουλίας στην οικονομία απαιτεί κεφάλαια και τα κεφάλαια, με τη σειρά τους, προϋποθέτουν εμπιστοσύνη. Συνεπώς, για να μπορέσει η Ελλάδα να σπάσει τον φαύλο κύκλο του υπερδανεισμού και της λιτότητας -που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην καθίζηση και τη διάλυση της οικονομίας- χρειάζεται κάποιοι τολμηροί πρωτοπόροι να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να διαμορφώσουν ένα νέο αλλά σταθερό και ευέλικτο παραγωγικό περιβάλλον.

Σήμερα υπάρχουν απίστευτα κεφάλαια, τα οποία στριφογυρίζουν ανά τον κόσμο και θέλουν να επενδυθούν. Κάποια από αυτά όντως είναι αμιγώς κερδοσκοπικά. Αρκετά όμως όχι. Ενα μέρος από αυτά θα ενδιαφερόταν να τοποθετηθεί παραγωγικά στην Ελλάδα. Θα πρέπει λοιπόν εμείς οι Έλληνες να αποφασίσουμε εάν θέλουμε πράγματι μία ανοιχτή και ζωντανή οικονομία ή εάν θέλουμε να οδηγηθούμε πολύ γρήγορα σε μία βαλκανοποίηση παλαιού τύπου.

Άλλοι δρόμοι δεν υπάρχουν. Ας το συνειδητοποιήσουμε άμεσα. Οι δουλειές, οι νέες δουλειές, είναι η μόνη διέξοδος και προοπτική για τον τόπο. Και αυτές απαιτούν φρέσκα κεφάλαια και εμπιστοσύνη. Μία καινούργια, γόνιμη σχέση με το ξένο κεφάλαιο, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε σελίδα.

Κουβεντιάζοντας με νέους επιχειρηματίες, συνειδητοποίησα ότι πρώτη ύλη υπάρχει στη χώρα. Όπως υπάρχουν και θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων. Και στις τελευταίες, όπως πολύ σωστά υποστηρίζει ο καθηγητής Γιώργος Δουκίδης, πολλοί νέοι βρίσκουν διέξοδο μέσω της επιχειρηματικότητας στα αδιέξοδα της ανεργίας. Οι νέοι αυτοί αρνούνται την ιδεολογία της θέσης στο Δημόσιο και πιστεύουν ότι πρέπει οι ίδιοι να πιάσουν τον ταύρο από τα κέρατα, για να ανοίξουν νέους δρόμους στη ζωή τους.

Τι απομένει, συνεπώς; Να ξεκινήσουμε πάλι σε νέες βάσεις, να οικοδομήσουμε με υγεία και θέληση το απαιτούμενο παραγωγικό μοντέλο, να ξαναβάλουμε μπροστά τη μηχανή για τη δημιουργία εθνικού πλούτου και εισοδήματος. Είναι το μόνο που μπορούμε και αυτό που επιβάλλεται να πράξουμε οπωσδήποτε από μόνοι μας, για να καταφέρουμε να βγούμε από το αδιέξοδο. Έχοντας κατά νου, όπως θα έλεγε και ο Αϊνστάιν, ότι «τα λάθη του παρελθόντος είναι η γνώση του μέλλοντος».