Δύο φορολογικές τομές που θα φέρουν την ανάπτυξη

Αν μπορούσαμε να περιγράψουμε με πολύ απλά λόγια την υπάρχουσα κατάσταση στην ελληνική οικονομία, θα λέγαμε τα εξής:

Πρώτον, η υπερφορολόγηση είναι τόσο έντονη, έτσι ώστε η Ελλάδα να κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις επιβάρυνσης μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και να έχει πολλαπλάσιες επιβαρύνσεις σε σύγκριση με τα άμεσα ανταγωνιστικά της κράτη. Δεύτερον, τα περιβόητα «κοινωνικά μερίσματα» των τελευταίων ετών είναι αποτέλεσμα αφανών ελλειμμάτων που κρύβονται… κάτω από το χαλί και θα βγουν στην επιφάνεια με επώδυνο τρόπο σε κάποια μελλοντική στιγμή. Και τρίτον, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην πραγματική οικονομία δεν είναι διατηρήσιμη, γιατί οι… φοροδοτικές αγελάδες της μεσαίας τάξεως και των ιδιοκτητών ακινήτων αργότερα ή γρηγορότερα θα σταματήσουν να χρηματοδοτούν ένα δημόσιο που όχι μόνο δεν νοικοκυρεύεται αλλά αντίθετα διογκώνεται με προσλήψεις «ημετέρων».

Δεν είναι τυχαίο ότι τέσσερις μήνες μετά τη «μνημονιακή μας έξοδο» η χώρα συνεχίζει να βρίσκεται εκτός αγορών. Κάποιοι προσπάθησαν μάταια να αποδώσουν αυτή την κατάσταση στη διεθνή αναστάτωση που επικράτησε λόγω των εξελίξεων στην Ιταλία. Όμως, ακόμη και τώρα που η γειτονική χώρα συμφώνησε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον προϋπολογισμό του 2019, ο ελληνικός αποκλεισμός διατηρείται…

Η Ελλάδα θα πρέπει να καταφέρει να δανείζεται -όπως κάνουν όλες οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης- ανεξάρτητα από τις εκάστοτε εξελίξεις στην Ιταλία, την Τουρκία, ή σε κάποιο άλλο σημείο του πλανήτη. Και αυτό γιατί στο αβέβαιο διεθνές περιβάλλον που ζούμε, πάντοτε θα υπάρχει μια περιοχή αστάθειας. «Η αβεβαιότητα είναι η… μόνη βεβαιότητα στις ημέρες μας», λέγεται χαρακτηριστικά από πολλούς γνώστες των οικονομικών και πολιτικών πραγμάτων.

Επίσης, τέσσερις μήνες μετά τη μνημονιακή μας έξοδο, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ παραμένει αναιμικός. Όσοι προέβλεπαν ότι από τα μέσα του 2017 θα «τρίβαμε τα μάτια μας από την ανάπτυξη», δεν έχουν επιβεβαιωθεί από την πράξη.

Και εμείς τώρα, τι πρέπει να κάνουμε;

Πρώτον, να τακτοποιήσουμε τα του οίκου μας. Το κράτος θα πρέπει να λειτουργεί λιγότερο και αποτελεσματικότερα. Θυμίζω ότι από το τρέχον ΕΣΠΑ, τόσα χρόνια μετά την εκκίνησή του, ελάχιστα αναπτυξιακά έργα πληροφορικής έχουν ξεκινήσει.

Δεύτερον, θα πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες ενός επενδυτικού σοκ.  Μόνο αν έρθουν μεγάλες επενδύσεις και πόροι από το εξωτερικό, θα μπορέσουμε ταυτόχρονα να αυξήσουμε σημαντικά τα εισοδήματα των πολιτών, ελαφρύνοντας παράλληλα ουσιαστικά και την υπέρμετρη σήμερα φορολογία.

Πώς όμως θα έρθουν επενδύσεις και πόροι, όταν οι υπάρχουσες -πάσης φύσεως και επινοήσεως- φορολογικές επιβαρύνσεις είναι τόσο υψηλές;

- Η εμπέδωση ενός πολιτικού κλίματος θετικού προς τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα, θα λειτουργήσει αναμφίβολα θετικά.

- Κινήσεις για την άρση άχρηστων γραφειοκρατικών διαδικασιών που καθυστερούν τις επενδύσεις.

- Μείωση της δημοσιονομικής αβεβαιότητας, που ψαλιδίζει τον λεγόμενο «κίνδυνο της χώρας». Αν για παράδειγμα η ελληνική κυβέρνηση μειώσει σημαντικά το ρίσκο της χώρας, τότε πολλοί ξένοι θα σπεύσουν να αποκτήσουν ακίνητα στην Ελλάδα (με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομία), γιατί η απόδοση ενοικίου στη χώρα μας είναι σήμερα περίπου διπλάσια από τις αντίστοιχες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.  

Πέραν αυτών, όμως, προκειμένου η τόνωση της οικονομίας να είναι γρηγορότερη και υγιέστερη, θα πρότεινα δύο δραστικές φορολογικές μεταρρυθμίσεις.

Πρώτον, τη θέσπιση και δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών είτε γεωγραφικού (σε λίγες ευαίσθητες-κομβικές περιοχές της χώρας, όπως π.χ. στα νησιά μας και σε μέρη που γειτνιάζουν με την Τουρκία), είτε κλαδικού-πολυκλαδικού χαρακτήρα. Μιλάμε για περιοχές όπου δεν θα ισχύουν ορισμένα υπάρχοντα μεγάλα αντικίνητρα που υπάρχουν στην υπόλοιπη χώρα.

Ο κλαδικός χαρακτήρας θα ισχύσει για όλη τη χώρα σε όλο τον κλάδο και δεν θα θεωρείται «κρατική ενίσχυση» που παραβιάζει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Η Ακαδημία Πλάτωνος στην Αθήνα θα μπορούσε να γίνει διεθνές κέντρο εκπαίδευσης και πολιτισμού διεθνούς εμβέλειας. Σημειώνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδεχθεί τέτοιες ζώνες όπως το χρηματοοικονομικό κέντρο της Ιρλανδίας, καθώς και βιομηχανική περιοχή χώρας της κεντρικής Ευρώπης.

Οι θετικές επιπτώσεις αυτών των ζωνών στην απασχόληση, στα φορολογητέα έσοδα, στις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, στον τουρισμό, στις ιατρικές, νομικές, λογιστικές, αθλητικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες, στην εστίαση, στη διασκέδαση και στην αγορά ακινήτων θα είναι πολύ ευεργετικές για όλους, ακόμα και για όσους δεν το καταλαβαίνουν τώρα. Εξυπακούεται ότι οι μισθολογικές αμοιβές των εργαζομένων μέσα σε αυτές τις ζώνες προφανώς όχι μόνο δεν θα υπολείπονται, αλλά θα είναι μεγαλύτερες άλλων περιοχών της  χώρας, αφού οι ζώνες θα έχουν διεθνή χαρακτήρα!

Και δεύτερον, στη διαμόρφωση ενός ευνοϊκού φορολογικού πλαισίου, προκειμένου να ζουν στην Ελλάδα, για πολλούς μήνες, πλούσιοι άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο. Στην Ιταλία, όποιος πληρώσει 100.000 ευρώ τον χρόνο απαλλάσσεται από φόρους πάνω στο διεθνές του εισόδημα. Θα μπορούσε στην Ελλάδα το ίδιο να γίνει έναντι ετήσιας καταβολής 150.000 ευρώ, επειδή η ομορφιά και το κλίμα της πατρίδας μας δικαιολογεί το μεγαλύτερο ποσό. Σημειώνεται ότι η Πορτογαλία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Μεγάλη Βρετανία και άλλες χώρες, έχουν καθιερώσει θεσμικό πλαίσιο όπου οι ξένοι και οι επαναπατριζόμενοι πολίτες δεν πληρώνουν φόρους για τα διεθνή τους -εκτός της χώρας- εισοδήματα.

Οι θετικές επιπτώσεις των παραπάνω μέτρων σε ένα πλήθος υπηρεσιών αυτών των χωρών δικαιολογεί την υιοθέτηση τέτοιων διατάξεων και στη χώρα μας. Ας μην ξεχνάμε ότι ένα απλό μέτρο που δίνει ευρωπαϊκή visa σε όσους αγοράζουν ακίνητο 250.000 ευρώ στη χώρα μας, σταμάτησε την πτώση των τιμών των ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας, πέρα από τα λοιπά οφέλη που προκύπτουν από την παραμονή των ατόμων αυτών στην Ελλάδα.

Τα δύο προαναφερόμενα μέτρα είναι σε θέση να τονώσουν σημαντικά το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, από τον πλουσιότερο έως τον φτωχότερο πολίτη, από τις επιχειρήσεις ως τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το ίδιο το Ελληνικό Δημόσιο.

Οι Ευρωπαίοι και εμείς

Απαντούν ορισμένοι ότι τέτοια μέτρα «τα απορρίπτουν οι Ευρωπαίοι». Θα έλεγα ότι όταν είχα επισκεφθεί ανώτατους ευρωπαϊκούς αξιωματούχους, μου είχαν πει πως δεν είχαν ενημερωθεί αναλυτικά για τέτοια ζητήματα. Μια προσπάθεια που είχε γίνει το 2012 προσέκρουσε στην ιεράρχηση πιο σημαντικών προτεραιοτήτων όπως η παραμονή μας στο ευρώ, που τότε ετίθετο σε κίνδυνο.

Οπότε πιστεύω ότι πολλά θα κριθούν από τα επιχειρήματα που θα παραθέσουμε στους Ευρωπαίους. Επιπλέον, ας μην ξεχνούμε πως τέτοιας μορφής μέτρα (φορολόγηση εισοδημάτων πλουσίων που προέρχονται από άλλες χώρες) έχουν ψηφίσει και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς να διαθέτουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουμε εμείς στην Ελλάδα για την προσέλκυση πλούσιων και υψηλόβαθμων στελεχών από το εξωτερικό.

Χρειάζεται λοιπόν συστηματική προετοιμασία και κατάλληλα στελέχη προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους μας. Γιατί πολλές φορές, η ανάπτυξη πέρα από κόπο, χρειάζεται και τρόπο!

Ας μην ξεχνάμε τα λόγια που είπε ο Δημοσθένης: «Δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων». Στην οικονομία πρέπει να δοθεί το βάρος (μαζί με τα εθνικά θέματα ασφαλώς) και οι πολίτες πρέπει να αξιολογήσουν και να εκλέξουν στελέχη της αγοράς και της πραγματικής οικονομίας, προκειμένου να δουν καλύτερες μέρες.

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραιτάκης είναι πρώην Βουλευτής Ν.Δ. Α' ΑΘΗΝΑΣ