Η Εφορία από… «συνεταίρος» έγινε «βασικός μέτοχος»!

Στις 24 Μαΐου, το Euro2day.gr φιλοξένησε άρθρο μου με τίτλο «Υπόθεση φορολογία: Πώς δεν θα έρθει η ανάπτυξη» στο οποίο κατέδειξα ότι η πολιτική της υπερφορολόγησης αποτελεί έναν πολύ βασικό λόγο για τον οποίο η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που παρέμεινε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα εντός μνημονίων και το γιατί η αναπτυξιακή ψαλίδα σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες συνεχώς διευρύνεται.

Στις 29 Μαΐου, ένα δεύτερο άρθρο μου με τίτλο «H δυστυχία του να φορολογείσαι στην Ελλάδα» αποδείκνυε το πόσο αντιαναπτυξιακό, αντιπαραγωγικό και άδικο είναι το ισχύον φορολογικό πλαίσιο για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους λόγους για τους οποίους πολλές εξ αυτών αποφασίζουν να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό.

Και πριν… ο κόκορας λαλήσει τρεις φορές, η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα κατά το πρώτο φετινό τρίμηνο υποχρεώθηκαν σε πτώση 10,4%...

Ας προσπαθήσουμε όμως με βάση τα στοιχεία των δύο παρατιθέμενων πινάκων να δούμε πώς αντανακλάται το σημερινό φορολογικό-ασφαλιστικό πλαίσιο στην καθημερινότητα του πολίτη, αλλά και το πλήθος των παρενεργειών που προκαλεί.

Ο πρώτος πίνακας λοιπόν αναφέρεται σε τρεις μισθωτούς πολύ διαφορετικών ετήσιων μικτών εισοδημάτων (35, 89 και 136 χιλιάδων ευρώ, αντίστοιχα) στους οποίους οι ασφαλιστικές εισφορές, η εισφορά αλληλεγγύης και ένας ενδεικτικός ΕΝΦΙΑ τούς αφαιρεί από το 66,5% έως και το 71,2% των εισοδημάτων τους! Δηλαδή, η Εφορία στις περιπτώσεις αυτές δεν είναι απλά «συνεταίρος», αλλά… «βασικός μέτοχος» (ιδιοκτήτης μας).

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Στον δεύτερο πίνακα, εμφανίζονται ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν και επικουρική ασφάλιση, με αποτέλεσμα οι εισφορές τους να διαμορφώνονται στο 37%! Και στα τρία παραδείγματα, φτάνουμε σε ένα εκρηκτικό μίγμα φόρων-εισφορών που προσεγγίζει το 60%. Έτσι, επαγγελματίας με καθαρά κέρδη 31.746 ευρώ, χάνει σε φόρους και εισφορές το 58,7% αυτών και καταλήγει μόλις στα 13.424 ευρώ. Πολύ καλά εισοδήματα «στα χαρτιά», φτωχός στην πράξη!

Βέβαια, θα υποστηρίξει κάποιος πως για άλλες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών ο συντελεστής εισφορών είναι 27% και όχι 37%. Σωστό. Από την άλλη πλευρά, όμως, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί πως το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών επιβαρύνεται με ετήσιο τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ, που δεν συμπεριλαμβάνεται στον σχετικό πίνακα, όπως επίσης και το ότι δεν έχουν συνυπολογιστεί οι προκαταβολές φόρου.

Για να ολοκληρωθεί η εικόνα, ας μπούμε στη θέση του μισθωτού του παραδείγματος, με ετήσιες μικτές αποδοχές 35.715 ευρώ, που του απέμειναν μόλις 15.524 ευρώ στην τσέπη. Αν πιει έναν καφέ καταβάλλοντας 3 ευρώ, θα διαπιστώσει ότι πάνω από το 50% της δαπάνης του θα κατευθυνθεί και πάλι στον άμεσο και ευρύτερο δημόσιο τομέα (π.χ. ΦΠΑ 24%, δημοτικά τέλη, φόροι και ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων στην καφετέρια κ.λπ.).

Με άλλα λόγια, όλοι δουλεύουμε για το κράτος [και τους διαχειριστές που εκλέγουμε (βάσει μη ορθολογικών, μη αξιοκρατικών, αλλά παρορμητικών και άσχετων με την ικανότητά τους κριτηρίων)], το οποίο μας… επιστρέφει στην πράξη κάποια προμήθεια υπό την μορφή ψηφοθηρικού επιδόματος από τα δικά μας λεφτά που εμείς παράγουμε! Αυτό λέγεται δήμευση της εργασίας, δηλαδή του πιο παραγωγικού τομέα της οικονομίας μας. Οι αγώνες όσων πολέμησαν κατά της δήμευσης περιουσιών ηττώνται, τουλάχιστον προς το παρόν. Στην πράξη, οι περιουσίες που νόμιμα αποκτήθηκαν δημεύονται, όπως και η εργασία μέσω της υψηλότατης φορολογίας.

Μερικές σοβαρές παρενέργειες

• Τα πολλά δισεκατομμύρια ευρώ του «υπερπλεονάσματος» μέσω υπερφορολόγησης στραγγίζουν την πραγματική οικονομία και την καταδικάζουν σε υπανάπτυξη. Άλλωστε, το κράτος εδώ και πολλές δεκαετίες χρησιμοποιεί τα χρήματα των πολιτών του με αντιπαραγωγικό τρόπο, στις πλείστες των περιπτώσεων (π.χ. άχρηστοι διορισμοί, ζημιές κρατικών εταιρειών, κατασπατάληση πόρων). Επενδύσεις δεν γίνονται και η Ελλάδα βλέπει την ψαλίδα από τις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης να διευρύνεται και τις βαλκανικές χώρες να την προσεγγίζουν. Με τους ρυθμούς ανάπτυξης, θα μας ξεπεράσουν σε λίγα χρόνια.

• Ατονεί το κίνητρο των πολιτών για εργασία για τους συνεπείς φορολογούμενους και συνήθως για τους πιο ικανούς, με ό,τι αρνητικό σημαίνει αυτό για το σύνολο της κοινωνίας.

• Αυξάνεται το κίνητρο «μαύρης» -και άρα αφορολόγητης- εργασίας.

• Ικανοί ελεύθεροι επαγγελματίες και στελέχη επιχειρήσεων κατευθύνονται στο εξωτερικό, όπου εισπράττουν πολύ υψηλότερες αμοιβές, ακόμη και αν οι εργοδότες τους καταβάλλουν το ίδιο συνολικό τίμημα.

• Ειδικότερα, οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να προσελκύσουν στελέχη από το εξωτερικό, ενώ παράλληλα χάνουν τα στελέχη που έχουν εκπαιδεύσει με κόπο, μόλις τα τελευταία «μάθουν τη δουλειά».

• Επηρεάζονται αρνητικά όλες οι εισοδηματικές τάξεις και κυρίως συνθλίβεται η μεσαία… Σύμφωνα με το παράδειγμα, αν κάποιος μισθωτός θέλει να έχει ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα 31.524 ευρώ (γύρω στις 2.600 ευρώ μηνιαίως), θα πρέπει να πείσει τον εργοδότη του να του καταβάλλει ετησίως 89.265 ευρώ…!!

Η μείωση του αφορολόγητου που δέχθηκε η ηγεσία του Υπουργείου της χώρας μας από 8.600 ευρώ σε 5.600 ευρώ θα επηρεάσει αρνητικά ακόμη και τους χαμηλόμισθους. Δεν επιχειρηματολόγησαν στους δανειστές μας ότι 19.500 ευρώ είναι το αφορολόγητο στην Κύπρο με φορολογικό συντελεστή 12,5% και 10% ο φορολογικός συντελεστής στη γειτονική Βουλγαρία. Τα ανώτατα στελέχη του ESM σε συζήτηση που είχα προσωπικά, μου τόνισαν ότι τα πειστικά επιχειρήματα που εγώ τους είπα δεν τα άκουσαν από τους επισήμους διαπραγματευτές της κυβέρνησης.

• Υπάρχει και κάτι ακόμη, που αν και πολύ σημαντικό, ελάχιστα συζητείται: Η υπερφορολόγηση οδηγεί σε εκτεταμένη διαφθορά. Για παράδειγμα, οι απίστευτοι έμμεσοι φόροι σε καύσιμα και τσιγάρα έχουν ως αποτέλεσμα (εκτός των άλλων) τη δημιουργία ενός πολύ εκτεταμένου κυκλώματος λαθρεμπορίου γύρω από αυτά τα προϊόντα.

• Τελευταία αλλά πολύ σημαντική παρενέργεια είναι η μεγάλη δυσκολία έως αδυναμία ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών. Η υπερφορολόγηση, οι υψηλότατες ασφαλιστικές εισφορές, ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ και ο ΕΝΦΙΑ συντελούν σε διαμόρφωση ενός πολύ υψηλού και μη ανταγωνιστικού κόστους σε μια σειρά ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών που ανταγωνίζονται ξένα προϊόντα ή υπηρεσίες, για τον απλούστατο λόγο ότι οι ξένες χώρες που ανταγωνιζόμαστε δεν έχουν αυτές τις υπερβολικές επιβαρύνσεις που ανεβάζουν το κόστος. Είναι δε η αύξηση των εξαγωγών κατά 30% ετησίως απαραίτητη προϋπόθεση για να επανέλθει η χώρα μας σε οικονομική κατάσταση που είχαμε και χάσαμε. Η σημασία των ειδικών χαμηλών φορολογικών και ασφαλιστικών συντελεστών για εξαγωγές παραβλέπεται αλλά αποτελεί βασικό τομέα άσκησης ορθής οικονομικής πολιτικής. Ούτε σε αυτό το θέμα δεν καταφέραμε να πείσουμε τους δανειστές μας ενώ έχουν δεχθεί ειδικές φορολογικές με εκπτωτικούς φορολογικούς συντελεστές ζώνες για Ιρλανδία, Πολωνία κ.λπ.

• O κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι πρόεδρος της NUNTIUS Χρηματιστηριακής