Η... δυστυχία του να φορολογείσαι στην Ελλάδα

Πρόσφατα το Euro2day.gr φιλοξένησε άρθρο μου με τίτλο «Υψηλή φορολογία: Πώς δεν θα έρθει η ανάπτυξη», όπου αναλυόταν το γιατί η ελληνική οικονομία με αυτό το φορολογικό καθεστώς θα συνεχίσει να… σέρνεται κατά τα επόμενα χρόνια, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που θα αναπτύσσονται συνεχώς. Σε εκείνο το δημοσίευμα λοιπόν είχα προϊδεάσει για το σημερινό άρθρο, αντικείμενο του οποίου είναι η φορολογία και οι επιχειρήσεις.

Αφορμή του άρθρου ήταν η τοποθέτηση τηλεοπτικού πανελίστα, πως η φορολογία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι «κανονική» και όχι «υψηλή», αναφέροντας ως επιχείρημα τον συντελεστή άμεσης φορολογίας, που ανέρχεται σε 29%.

Αλήθεια βέβαια είναι πως υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες με υψηλότερο συντελεστή, όπως και με πολύ μικρότερο (π.χ. οι Κύπρος με 12,5%, Βουλγαρία με 10%, Ουγγαρία με 9%, Πολωνία με 17%, Τσεχία 16% κ.λπ.).

Ωστόσο, για όσους βιώνουν την καθημερινότητα στο πετσί τους, γνωρίζουν πως το φορολογικό μαρτύριο μιας εγχώριας επιχείρησης σε μικρό βαθμό σχετίζεται με τον εταιρικό συντελεστή του 29%. Άλλωστε θα μπορούσε κάποιος να πει πως αν μια επιχείρηση κερδίζει 100 ευρώ, χαλάλι τα 29 που θα τα δώσει στο κράτος.

Ξεκινάω λοιπόν με το παράδειγμα μιας εταιρείας ακινήτων που κατά την περίοδο της βαθιάς οικονομικής κρίσης υποχρεώθηκε αθροιστικά σε βαρύτατες ζημίες, οι οποίες απειλούν σήμερα τη βιωσιμότητά της. Η συγκεκριμένη λοιπόν εταιρεία (που επαναλαμβάνω, λόγω των μεγάλων ζημιών της κινδυνεύει να κλείσει) κατά την περίοδο 2008-2017 κατέβαλε συνολικούς φόρους 14 εκατομμύρια ευρώ (!), μεταξύ των οποίων φόρο εισοδήματος, χαρτόσημο, φόρο ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ, ΕΕΤΗΔΕ, ΕΝΦΙΑ), έκτακτη εισφορά το 2009, αγγελιόσημο, φόρο υπεραξίας ακινήτων και φόρο τόκων δανείων. Αν σ’ αυτά προστεθούν τα δημοτικά τέλη, τότε το ποσό των φορολογικών επιβαρύνσεων υπερβαίνει τα 17 εκατ. ευρώ!

Αν λοιπόν το παραπάνω παράδειγμα σας φαίνεται ακραίο, τότε θα σας πω ότι μια επιχείρηση, μεταξύ πολλών άλλων, πληρώνει φόρους:

α) Όταν προχωρεί σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου.

β) Όταν δανείζεται από τις τράπεζες (εισφορά επί τόκων).

γ) Όταν τοποθετεί τα διαθέσιμά της (φόροι επί τόκων καταθέσεων, ομολόγων κ.λπ.).

δ) Όταν έχει ακίνητα (ΕΝΦΙΑ, δημοτικά τέλη, ΕΡΤ).

ε) Όταν μεταφέρει τα εμπορεύματά της και τις πρώτες ύλες της (τσουχτερός φόρος καυσίμων κίνησης, αλμυρά διόδια).

ε) Όταν βάζει τις μηχανές της να δουλέψουν (υψηλή φορολογία επί των καυσίμων).

στ) Όταν διανέμει μερίσματα (το 15% επί του ποσού, ενώ οι Έλληνες δικαιούχοι επιβαρύνονται και με εισφορά αλληλεγγύης μέχρι 10% επιπλέον!).

Σ’ όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί πως οι επιχειρήσεις μας επιβαρύνονται επιπλέον και με ένα απίστευτο «μη μισθολογικό κόστος» που αφορά τις υψηλότατες εργοδοτικές εισφορές (από τις υψηλότερες μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ). Επέρχεται δε και μείωση του αφορολόγητου που θα πλήξει τα καθαρά εισοδήματα και τα παράπονα των εργαζομένων.

Και φυσικά δεν τελειώσαμε.

Οι περισσότεροι επιχειρηματικοί κλάδοι έχουν τις δικές τους «φορολογικές ιστορίες καθημερινής τρέλας» να αφηγηθούν. Οι ασφαλιστικές εταιρείες για παράδειγμα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 24% από τις ιδιωτικές κλινικές στα συμβόλαια υγείας που δεν μπορούν να εκπέσουν (γιατί δεν εισπράττουν ΦΠΑ), ενώ επίσης «φορτώνονται» και με μια σειρά άλλων έμμεσων φόρων (όχι ΦΠΑ) που επίσης δεν μπορούν να μετακυλίσουν.

Οι τράπεζες επίσης -όπως μαθαίνουμε από δημοσιεύματα- έχουν ζητήσει ειδική φορολογική μεταχείριση για τα ακίνητα που κατέχουν λόγω της αδυναμίας των πελατών τους να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.

Οι τράπεζες εκτιμάται πως κατέχουν πάνω από δέκα χιλιάδες ακίνητα, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά λόγω της προόδου της διαδικασίας των πλειστηριασμών. Για τα χιλιάδες αυτά ακίνητα -τα πλείστα εκ των οποίων δεν αποφέρουν ούτε ένα ευρώ εισόδημα- θα πρέπει να καταβάλλουν ΕΝΦΙΑ και… ό,τι άλλο ήθελε προκύψει. Οι επιχειρήσεις που ιδιοχρησιμοποιούν ακίνητα πληρώνουν επίσης ΕΝΦΙΑ.

Επειδή όμως τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, ας αφήσουμε την πράξη να μιλήσει. Μια πράξη που θέλει χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν μεταφέρει τις έδρες τους σε χώρες όπως (κυρίως αλλά όχι μόνο) η Κύπρος και η Βουλγαρία και επίσης που θέλει πλήθος εγχώριων εταιρειών να υλοποιεί τις εκτός Ελλάδας εργασίες τους μέσα από θυγατρικές εταιρείες holding σε Κύπρο και αλλαχού.

Τόσο απλά…

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Πρόεδρος της Nuntius Χρηματιστηριακής