Τα CFDs ως επενδυτικό εργαλείο

«Πριν την κρίση, είχα βάλει 100.000 ευρώ στο χρηματιστήριο και τώρα στον λογαριασμό μου έχουν απομείνει 5.000 ευρώ». Όσο και αν φαίνεται υπερβολικό, είναι η συνηθέστερη περίπτωση που ακούω από τους επενδυτές που έρχονται σε επαφή μαζί μου, ζητώντας βοήθεια.

Ωστόσο, είναι απίθανο κάποιος που έχει χάσει τόσα πολλά να πάρει πίσω τα χρήματά του. Τουλάχιστον μέσα στα όρια του προσδόκιμου της ζωής του. Έχει τις ίδιες πιθανότητες όσες και να ξυπνήσει το πρωί και να αναζητήσει αυθόρμητα να διαβάσει Σεφέρη.

Αν όμως προσθέσει και άλλα χρήματα, ανεβάζοντας το διαθέσιμο ποσό στις 30.000 ή 50.000, εκεί πράγματι θα μπορούσε να του δοθεί η ευκαιρία να ρεφάρει. Το μειονέκτημα όμως είναι ότι κινδυνεύει να πάει για μαλλί και να βγει κουρεμένος. Να χάσει και τις οικονομίες που του έχουν απομείνει. Μπορεί βέβαια να καταφύγει στα δανεικά, αλλά το μειονέκτημα με το δάνειο είναι πως όποιος το δίνει έχει το κακό συνήθειο να το ζητάει πίσω.

Σε αυτό το αδιέξοδο μπορεί να δώσει τη λύση ένα σύγχρονο εργαλείο χρηματιστηριακής μηχανικής: τα CFDs.

Τι είναι τα CFDs

Ένα CFD (Contract for Difference) είναι ουσιαστικά ένα συμβόλαιο. Μια σύμβαση ανάμεσα σε έναν αγοραστή και έναν πωλητή που πιστοποιεί ότι ο ένας θα καταβάλει στον άλλο τη διαφορά της τιμής που δημιουργήθηκε από την αγορά μέχρι την πώληση. Με άλλα λόγια, η αγορά ενός CFD επιτρέπει να κερδίσεις από τη διαφορά της τιμής, χωρίς στην πραγματικότητα να αγοράζεις την ίδια τη μετοχή.

Γιατί τότε κάποιος να πάρει κάποιο CFD αντί να πάρει τη μετοχή; Η απάντηση έχει να κάνει κυρίως με τη μόχλευση. Όπως όταν χρησιμοποιείς με τον κατάλληλο τρόπο ένα λοστό. Ασκώντας τη δικιά σου δύναμη, μπορείς να σηκώσεις το βάρος που σήκωσε ο Πύρρος Δήμας όταν πήρε το χρυσό στους Ολυμπιακούς.

Στα χρηματιστηριακά, μόχλευση σημαίνει πως με λίγα χρήματα μπορείς να πάρεις θέση πολλαπλάσιας αξίας. Για παράδειγμα, θέλετε να αγοράσετε μετοχές της ΕΤΕ αξίας 50.000, γιατί πιστεύετε ότι η τιμή της θα ανεβεί.

Δυστυχώς όμως έχετε μόλις 5.000.

Τι κάνετε λοιπόν; Βάζετε τις 5.000 ευρώ σας στα CFDs και αγοράζετε ΕΤΕ αξίας 50.000! Μπορείς τόσα πολλά; Ναι, μπορείς!

Έτσι αν η ΕΤΕ ανέβει 30%, τότε κερδίζετε 50.000 Χ 30% = 15.000 ευρώ. Κερδίζετε 15.000 ευρώ, έστω και αν έχετε κάνει κατάθεση μόλις 5.000€. Αν, από την άλλη, πέσει 30% (όπως η Folli Follie την Παρασκευή και χθες), εσείς χάνετε μόνο τις 5.000 που έχετε καταθέσει. Ωραίο δεν ακούγεται; Ωραίο σαν τριαντάφυλλο. Αν παρασυρθείτε από την ομορφιά του και δεν δείτε τα αγκάθια, θα πληγωθείτε. Είδαμε πώς θα κερδίσετε. Πάμε να δούμε τώρα τι θα πρέπει να προσέξετε.

Τι να προσέξετε

Κατ' αρχάς πρέπει η πλατφόρμα που θα συνδιαλέγεστε να είναι αξιόπιστη. Επειδή δεν κατέχετε μετοχές στα χέρια σας, αν η εταιρία που προμηθεύει τα συμβόλαια πτωχεύσει, είναι πιθανό να χαθούν και τα λεφτά σας.

Αν επιλέξετε μια ελληνική χρηματιστηριακή που έχει CFDs, καλύπτεστε από το συνεγγυητικό, μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ, όπως συμβαίνει σε οποιαδήποτε ελληνική χρηματιστηριακή. Ορισμένες που έχουν βάση την Αγγλία είναι καλές για όποιον έχει χρήματα στο εξωτερικό, γιατί με τα capital controls δεν μπορείς να στείλεις χρήματα από την Ελλάδα.

Θέλει προσοχή όμως γιατί κάποιοι επιτήδειοι έχουν έδρα το Vanuatu στην Ωκεανία (ούτε στον χάρτη δεν το βρήκα) ή τη Λιβερία, αν και παρουσιάζουν τηλεφωνικά νούμερα αγγλικά, καθώς εκμεταλλεύονται την τεχνική δυνατότητα μέσω VOIP. Ζητήστε τους τη διεύθυνση πριν τους εμπιστευτείτε. Αν αρχίσουν να σας τα μασάνε, πάρτε δρόμο. Μη βάλετε τα χρήματά σας σε κάποια άγνωστη πλατφόρμα αγνώστου διαμονής. Δηλαδή αν θέλετε βάλτε τα, δικά σας είναι, αλλά να γνωρίζετε ότι μάλλον δεν σας καλύπτει τίποτα.

Ένα άλλο είναι να υπάρχει μεγάλη ποικιλία επιλογών. Για παράδειγμα ελληνικές μετοχές, αν έχετε οικειότητα με τον Μυτιληναίο, τον ΟTE, την Πειραιώς κ.λπ. Μπορεί να μην αγοράζετε όπως είπαμε τις μετοχές άμεσα, που σημαίνει ότι δεν έχετε δικαίωμα ψήφου στις συνελεύσεις, αλλά μπορείτε να λαμβάνετε μέρισμα. Είναι ένα θέμα που πρέπει να ρωτήσετε, γιατί δεν το δίνουν όλες οι πλατφόρμες. Μόνο οι πιο σοβαρές.

Το επόμενο που θα πρέπει να προσεχθεί είναι η τεχνική υποστήριξη. Αυτή περιλαμβάνει έγκαιρη μετάδοση ειδήσεων, επιμόρφωση με βίντεο, βιβλία, σεμινάρια, πρόσβαση σε πηγές τεχνικής ανάλυσης κ.λπ.
Όσο και αν κάποιοι την υποτιμούν, η βοήθεια από επαγγελματίες είναι καθοριστικής σημασίας. Σε αυτό το σημείο τα CFDs δεν διαφέρουν από τις μετοχές, τα παράγωγα, τα έργα τέχνης, τα ακίνητα. Πάντοτε απορούσα με αυτούς που δεν την καταδέχονται, ούτε καν για να πάρουν μια δεύτερη γνώμη.

Γιατί εξακολουθεί να εμπιστεύεται απόλυτα τον εαυτό του κάποιος που από τις 100.000 έφτασε να έχει 5.000, παραμένει μυστήριο για εμένα. Ισάξιο της δημιουργίας του Stonehenge ή της δολοφονίας του Kennedy. Η δικαιολογία πως γνωρίζουν καλύτερα από τον χρηματιστή τους είναι όπως το περιγράφει η λέξη: δικαιολογία. Αν πράγματι συμβαίνει (που δεν αμφιβάλλω πως ισχύει σε πολλές περιπτώσεις), μπορούν να τον αλλάξουν. Να βρουν κάποιον να τους βοηθήσει. Δεν μπορεί να μην υπάρχει κανείς!

Η μόνη εξήγηση είναι πως, κατά βάθος, δεν επιθυμούν βοήθεια. Θα μπορούσα να καταλάβω κάποιον που μπαίνει στο χρηματιστήριο παρακινούμενος από την ανάγκη της αυτοεπιβεβαίωσης ή επειδή αναζητά συγκινήσεις για να περάσει την ώρα του. Όχι όμως αυτόν που αποσκοπεί στ' αλήθεια να κερδίσει χρήματα.

Συμπέρασμα

Αναμφισβήτητα η μόχλευση αυξάνει τη δύναμη των χρημάτων σου. Αυτό σου δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, αν χρησιμοποιήσεις αυτή τη δύναμη σε λογικά πλαίσια. Αν έχεις ένα χαρτοφυλάκιο σωστά επιλεγμένων εταιριών, μπορείς να επιτύχεις απόδοση πολλαπλάσια σε σύγκριση με τον κλασικό τρόπο. Αν όμως παρασυρθείς από την απληστία, αν γλυκαθείς από τη δυνατότητα αστρονομικών αποδόσεων (που όντως υπάρχουν), ανεβάζεις ανάλογα και το ρίσκο.

Να επανέλθουμε όμως στο παράδειγμα που αναφέραμε στην αρχή. Οι επενδύσεις είναι άρρηκτα συνδεμένες με την αισιοδοξία. Ακόμα δεν έχω συναντήσει κανέναν που τοποθετεί τα χρήματά του με την προοπτική να τα… χάσει. Όποιος έχει πάθει σημαντική ζημιά, λογικό είναι να έχει απογοητευτεί.

Να απογοητευτείς, ναι, είναι δικαιολογημένο. Να τα παρατήσεις και να μην κάνεις προσπάθεια να αναστρέψεις τη ζημιά, όμως, όχι. Είναι κρίμα.


* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα ([email protected]).