Ο Μακρόν και τα δείγματα γραφής που περιμένει η Ευρώπη

Αν δεν έβλεπα ότι μιλούσε ο Εμανουέλ Μακρόν, ο νέος, όγδοος πρόεδρος της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, θα μπορούσα να υποθέσω ότι στο βήμα βρισκόταν ο περίφημος Αυστριακός οικονομολόγος Γιόζεφ Σουμπέτερ (1883-1950). Αυτός, δηλαδή, που ανέπτυξε τη θεωρία της «δημιουργικής καταστροφής» και τον ρόλο της καινοτομίας στην οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη.

Καινοτομία, επιχειρείν, ελεύθερη δημιουργία και ποιοτική εκπαίδευση για όλους, υπήρξαν μερικές από τις θέσεις που ο νέος Γάλλος πρόεδρος ανέπτυξε στην παρθενική του ομιλία, αναλαμβάνοντας επίσημα τα όντως βαρύτατα καθήκοντά του.

«Στις 7 Μαΐου», είπε ξεκινώντας την ομιλία του, «οι Γάλλοι επέλεξαν την ελπίδα και το πνεύμα της ανανέωσης. Αυτής που ανοίγει αγορές, απελευθερώνει την εργασία, στηρίζει τις επιχειρήσεις, καλλιεργεί την καινοτομία και προσφέρει στους Γάλλους τη χαμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους… Ο κόσμος έχει ανάγκη από μία Γαλλία ικανή να εφευρίσκει το μέλλον. Άρα οι ελίτ καλούνται να συστρατευθούν προς την κατεύθυνση αυτή και να ξεχάσουν τις στρεβλώσεις του παρελθόντος… Υπό αυτή την έννοια, η δημιουργία και η καινοτομία θα είναι στην καρδιά της δράσης μου… Δράση αργή, απαιτητική, αλλά απαραίτητη, αν θέλουμε να πείσουμε ότι η Γαλλία δεν βρίσκεται σε παρακμή».

Αναφορικά με την Ευρώπη και το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, ο Εμανουέλ Μακρόν τάχθηκε υπέρ της πολιτικής ολοκλήρωσης και τόνισε ότι πρέπει, μέσα από την αναζωογόνησή της σε θεσμικό επίπεδο, να γίνει εκ νέου ιμάντας ελπίδας, ελευθερίας και δημοκρατίας.

Από αυτά που προηγούνται είναι κατάδηλο ότι ο 39χρονος Γάλλος πρόεδρος ομιλεί μία άλλη γλώσσα, βρίσκεται στον 21ο αιώνα και μάλιστα για τα καλά, και είναι αποφασισμένος να πετύχει. Ξεκινώντας, βέβαια, από μεταρρυθμίσεις στη Γαλλία, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν εφαλτήριο και για την Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ο Μακρόν να πετύχει ως πρόεδρος -έργο ομολογουμένως όχι ιδιαίτερα εύκολο. Εξαρτάται από εσωτερικούς παράγοντες (π.χ. τι θα γίνει στις κοινοβουλευτικές εκλογές στις 11 και 18 Ιουνίου και αν θα μπορέσει να υπάρξει προοδευτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων κ.ά.). Εξαρτάται, όμως, και από τη στάση της ΕΕ και των χωρών-μελών, πρωτίστως της Γερμανίας.

Η Γερμανία οφείλει να συμβάλει καθοριστικά στην επιτυχία Μακρόν. Γιατί μία ενδεχόμενη αποτυχία θα «δικαιώσει» τον εθνολαϊκισμό και θα τον φέρει τελικά στην εξουσία στον επόμενο εκλογικό γύρο, με όλες τις ολέθριες συνέπειες. Και, κυρίως, η Γερμανία μπορεί να συμβάλει αν, μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, συμπράξει στενά με τον Εμανουέλ Μακρόν στο σχέδιό του για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης της ευρωζώνης με τρόπο που, ενώ θα διασφαλίζεται η βιωσιμότητά της, δεν θα παράγει κρίσεις, ανισορροπίες και ακραίες μορφές λιτότητας -μείγμα που εκτρέφει τον εθνολαϊκισμό και τη γνωστή δημαγωγική ασυναρτησία.

Από την άποψη αυτή, η επίσκεψη του Γάλλου προέδρου στη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ ήταν μάλλον θετική. Η κυρία Μέρκελ, λένε οι πληροφορίες μας, θέλει να βοηθήσει τον επαναπροσανατολισμό του γαλλο-γερμανικού άξονα, αλλά ως τις εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα. Παρεμφερές πρόβλημα έχει και ο κ. Μακρόν, καθώς το ποια θα είναι η κυβέρνησή του μετά τις εκλογές του προσεχούς Ιουνίου αποτελεί σοβαρό ζητούμενο.

Το ίδιο ισχύει και για τα μέτρα που πρέπει να λάβει ο νέος πρόεδρος, με στόχο τη βελτίωση της γαλλικής ανταγωνιστικότητας. Δεν είναι καθόλου εύκολα και απαιτούν σε βάθος μεταρρυθμίσεις. Ιδιαίτερα δε στο επίπεδο των εργασιακών σχέσεων, οι οποίες θα χρειαστεί να απελευθερωθούν. Πρόβλημα για τον νέο πρόεδρο αποτελεί και το συνταξιοδοτικό, το οποίο σταδιακά θα πρέπει να πάρει κεφαλαιοποιητικό προσανατολισμό.

Δεν είναι έτσι λίγοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες που περιμένουν να δουν δείγματα γραφής από τον Εμανουέλ Μακρόν, για να πεισθούν ότι ο νέος πρόεδρος θέλει και μπορεί. Κατά συνέπεια, οι όποιες εξελίξεις και αλλαγές που ο Εμ. Μακρόν οραματίζεται για την Ευρώπη και το μέλλον της προϋποθέτουν την επιτυχία κάποιων μεταρρυθμίσεων στη Γαλλία.

Αναφορικά με την Ελλάδα, η προεδρία Μακρόν θα μπορούσε να αποδειχθεί θετική, αρκεί το πολιτικό μας προσωπικό να καταλάβει σε ποιον αιώνα ζει και ποιες είναι οι προκλήσεις του -κάτι, όμως, που απέχει πολύ από τη σημερινή πολιτική μας πραγματικότητα.