Μέγα λάθος του Τραμπ η αποχώρηση από τη συμφωνία ΤPP

Η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού (ΤΡΡ) αποτελεί βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση και το χειρότερο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία. Η απόφαση αυτή θα έχει κυρίως πέντε άμεσες συνέπειες:

- Θα περιορίσει περαιτέρω το παγκόσμιο εμπόριο, το οποίο έχει ήδη μειωθεί σημαντικά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, και θα θέσει σίγουρα τέλος στη διαδικασία παγκοσμιοποίησης που ξεκίνησε στον απόηχο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και έχει ωφελήσει σε μεγάλο βαθμό τις αναδυόμενες οικονομίες ευνοώντας την ανάδειξη μιας ευρείας μεσαίας τάξης σε πολλές χώρες όπως η Κίνα και η Βραζιλία.

- Θα ωθήσει το παγκόσμιο ΑΕΠ, το οποίο αγωνίζεται να φτάσει στα προ κρίσης επίπεδα, λίγο χαμηλότερα τα επόμενα χρόνια. Η επιστροφή σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης αναστέλλεται επ' αόριστον, όπερ σημαίνει ότι η πλειοψηφία των αναπτυγμένων οικονομιών θα αναγκαστεί να συνηθίσει σε μέσους ρυθμούς ετήσιας ανάπτυξης του ΑΕΠ της τάξης του 1% και 2% περίπου, καθώς και σε υψηλά ποσοστά ανεργίας.

- Σηματοδοτεί το τέλος των τοπικών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και επιβεβαιώνει ότι η υπό διαπραγμάτευση συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης είναι ουσιαστικά κλινικά νεκρή. Μόνο οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πιστεύουν ακόμα ότι είναι εφικτή μια συμφωνία μέσα στους επόμενους μήνες. Η πρακτική της υπογραφής σημαντικών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου μεταξύ περιοχών ανήκει πλέον στον παρελθόν.

- Σημαίνει την επιστροφή του προστατευτισμού, προς το παρόν με συγκαλυμμένη μορφή, και ενδέχεται να οδηγήσει σε μεγαλύτερα εμπόδια για το εμπόριο και σε ανταγωνιστικές υποτιμήσεις κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ. Ωστόσο, αυτού του είδους η οικονομική στρατηγική έχει αποδειχθεί τεράστια αποτυχία τη δεκαετία του '30, και δεν υπάρχει λόγος να πιστέψουμε ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει καλύτερα σήμερα.

- Επιβεβαιώνει την αργή αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, η οποία αποτελεί μέρος της παραδοσιακής ζώνης επιρροής της χώρας, ενώ παράλληλα θα αποδειχθεί χρυσή ευκαιρία για την Κίνα ώστε να αυξήσει την επιρροή της στην ίδια περιοχή. Η συγκεκριμένη χώρα, που δεν αποτελεί μέλος της ΤΡΡ, θα έχει τη δυνατότητα να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε μεγαλύτερη περιοχή της Ασίας, αλλά και στη Λατινική Αμερική, εκμεταλλευόμενη πλήρως τη φθίνουσα επιρροή των ΗΠΑ. Αυτό αποτελεί την επιβεβαίωση ότι οι ΗΠΑ επιστρέφουν σταδιακά στον απομονωτισμό, όπως συνέβη για παράδειγμα τη δεκαετία του '20.

Για τις χρηματοπιστωτικές αγορές, ο άμεσος αντίκτυπος είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Παρ' όλα αυτά, η μικρότερη παγκόσμια ανάπτυξη, οι μειούμενες εισροές ξένου κεφαλαίου στις αναδυόμενες οικονομίες και η πιθανή επιβολή εμπορικών περιορισμών δεν αποτελούν ποτέ θετική εξέλιξη για τις αγορές μετοχών σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.

Προς το παρόν, βρίσκονται σε καλή θέση επειδή η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζουν να ασκούν αποφασιστική επιρροή στις τιμές των χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Ωστόσο, κάποια στιγμή οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης για παρατεταμένο χρονικό διάστημα θα επηρεάσουν αναπόφευκτα τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών και άρα τους μεγαλύτερους παγκόσμιους δείκτες.

Η περίοδος που ξεκινά είναι πολύ αβέβαιη από οικονομικής άποψης. Οι πιο πρόσφατοι δείκτες επιβεβαιώνουν ότι οι ΗΠΑ είναι μια υγιής οικονομία, που όμως φθάνει στο τέλος του επιχειρηματικού κύκλου. Από την τελευταία οικονομική συρρίκνωση έχουν παρεμβληθεί 35 τρίμηνα. Εκτός και αν σημειωθεί νέο ρεκόρ διάρκειας (όπως τα 40 τρίμηνα στη χρυσή εποχή Κλίντον), οι ΗΠΑ θα βρεθούν αντιμέτωπες με μια νέα ύφεση μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Με την αποχώρηση από τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και την προώθηση εμπορικών περιορισμών, ο Ντόναλντ Τραμπ αναλαμβάνει το ρίσκο να επιταχύνει την επιστροφή στην ύφεση και να εξωθήσει τον κόσμο σε μια νέα εποχή μαζικής ανεργίας.

*Ο Christopher Dembik είναι Επικεφαλής Μακροοικονομικών Αναλύσεων της Saxo Bank