Το αέριο ανταγωνίζεται τον λιγνίτη της ΔΕΗ

Τη ζεστή ανάσα του φυσικού αερίου αρχίζει να νιώθει ο λιγνίτης, καθώς οι τιμές του πρώτου συνεχίζουν την καθοδική τους πορεία, ενώ το κόστος του λιγνίτη, έτσι όπως θέλει να το παρουσιάζει η ΔΕΗ, μαζί με το κόστος αγοράς ρύπων, σε λίγο θα θέσουν το «εθνικό καύσιμο» εκτός ανταγωνισμού.

Η επικρατούσα άποψη στη ΔEH και ιδίως στη Δυτική Μακεδονία ήταν και είναι, μην ενοχλείτε τον λιγνίτη, έτσι όπως θέλουμε να τον παράγουμε. Δηλαδή με ανεξέλεγκτο κόστος, αφού το μοντέλο της εκμετάλλευσης έχει ανατραπεί και αντί για τη χρήση παραγωγικού εξοπλισμού της ΔEH, που παραμένει αδρανής, το έργο ανατίθεται σε εργολάβους με υπέρογκο κόστος.

Δεν θα υπήρχε αντίρρηση στις εργολαβικές αναθέσεις, εάν η ΔEH εξασφάλιζε ανταγωνιστικές τιμές και εάν δεν υπολόγιζε στο παραγωγικό κόστος του λιγνίτη και στο απασχολούμενο κεφάλαιο σε παραγωγικό εξοπλισμό που αδρανεί.

Δηλαδή στα περίπου 60 ευρώ που θεωρεί η ίδια ως παραγωγικό κόστος της λιγνιτικής μεγαβατώρας, περιλαμβάνει το παραγωγικό κόστος από τις εργολαβικές αναθέσεις συν το κόστος του κεφαλαίου που έχει δεσμεύσει σε εξοπλισμό ορυχείων, ο οποίος όμως δεν παράγει.

Μέχρι πριν από λίγο καιρό, και όσο οι τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν στα επίπεδα των 100 δολαρίων, δεν έτρεχε και τίποτε. Όσο και αν διαμαρτυρόταν η βιομηχανία για το υψηλό κόστος, η απάντηση της ΔEH ήταν αυτό είναι το κόστος και αν δεν θέλετε, πηγαίνετε στο φυσικό αέριο. Τώρα όμως; Στον αυστριακό κόμβο hub του Baumgarten, την Παρασκευή γίνονταν πράξεις προς 17,2 ευρώ στη μεγαβατώρα φυσικού αερίου για την ερχόμενη εβδομάδα, για τον Ιανουάριο του 2016 στα ίδια επίπεδα και για την αγορά της Τσεχίας στα 16,7 ευρώ τον Ιανουάριο. Όσο για την Ελλάδα, από το νέο χρόνο αναμένεται να υπάρξει μείωση της σημερινής τιμής φυσικού αερίου κατά περίπου 15%, λόγω εφαρμογής της φόρμουλας που λαμβάνει υπόψη τις διεθνείς τιμές του προηγούμενου τριμήνου.

Με τα δεδομένα αυτά, που δεν προοιωνίζονται αίσια για τη ΔEH αν δεν αλλάξει νοοτροπία, αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη η δημόσια τοποθέτηση του νέου μέλους του δ.σ. της ΔEH Άρη Βατάλη, σε τοπικό Μέσο της Κοζάνης. Το μέλος του δ.σ. μιλάει για την ανάγκη η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη να γίνει πιο ελκυστική και πιο φθηνή, αναγνωρίζοντας ότι πλέον οι μονάδες φυσικού αερίου, λόγω συμπίεσης της τιμής του καυσίμου, έχουν γίνει πιο ανταγωνιστικές. Ο ίδιος τονίζει επίσης με έμφαση ότι έχει ήδη αρχίσει να συζητείται ο (ανορθολογικός) τρόπος εκμετάλλευσης-εξόρυξης του λιγνίτη στα ορυχεία της ΔEH.

Ενώ δηλαδή είναι σχεδιασμένα να παράγουν με καδοφόρους εκσκαφείς, ταινιόδρομους και αποθέτες, πολλά από αυτά τα μηχανήματα έχουν υποκατασταθεί από φορτηγά και άλλο εξοπλισμό εργολάβων με υψηλό κόστος, λόγω επέκτασης των ορυχείων και κάλυψης επιπλέον χιλιομέτρων από τα φορτηγά κ.λπ. Τέλος, ο κ. Βατάλης μιλάει για την ανάγκη γενικότερης περιστολής του παραγωγικού κόστους της ΔEH, κατανοώντας ότι αν δεν επιτευχθεί, κινδυνεύει το μέλλον της ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή του, στη σημερινή της έκταση.

Ίσως είναι η πρώτη φορά που το θέμα κόστους λιγνιτικής παραγωγής παύει να αποτελεί «ταμπού» για υψηλόβαθμο στέλεχος της επιχείρησης. Διακινδυνεύουμε να πούμε ότι το νέο μέλος του δ.σ. της ΔEH κινείται εκτός της «επίσημης δεητζίδικης» γραμμής, που δεν σηκώνει κουβέντα στα θέματα κόστους και που μέχρι πριν από 2-3 χρόνια πρέσβευε ότι η ΔΕΗ Θα κερδίζει πολλαπλάσια, αν σταματήσει να τροφοδοτεί τη βιομηχανία.

Αρκεί βέβαια τους προβληματισμούς του κ. Βατάλη να ενστερνισθούν και τα άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της ΔEH, ώστε να ξεκινήσει επιτέλους μια ειλικρινής προσπάθεια της ΔEH για μείωση του κόστους και μια ειλικρινής συζήτηση με τους πελάτες της για τους όρους προμήθειας προς όφελος αμφοτέρων, της απασχόλησης και της εθνικής οικονομίας.

Γιατί αν συνεχιστεί η σημερινή τάση, είναι πολύ πιθανό η ΔEH να παρακαλάει πελάτες για να διατηρήσει σε λειτουργία τις λιγνιτικές της μονάδες.