Διπλή φορολογική πολιτική με άξονα την ανάπτυξη

Πιστεύω, ωστόσο, ότι ουσιαστική ανάπτυξη δεν πρόκειται να δούμε, αν προηγουμένως δεν αλλάξουμε νοοτροπία και αν δεν προχωρήσουμε στις κατάλληλες αλλαγές στο φορολογικό μας πλαίσιο.

Η ανάπτυξη χωρίς κατάλληλη φορολογική πολιτική θα καθυστερήσει, ή δεν θα έρθει ποτέ.

Έχω συχνά εκφράσει την άποψη ότι η Ελλάδα διαθέτει πολύ ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα (άριστο κλίμα, απίστευτη ομορφιά, εκπαιδευμένο προσωπικό, υψηλού επιπέδου υποδομές, ευρωπαϊκή κουλτούρα) προκειμένου να επωφεληθεί:

• Από την παραμονή στη χώρα για μεγάλο διάστημα ξένων πολιτών με πολύ υψηλά εισοδήματα.
• Από τη λειτουργία πανεπιστημιακών σχολών που θα φοιτούν ξένοι φοιτητές.
• Από την προσέλκυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, οι οποίες μέσω των σύγχρονων τεχνολογιών θα απευθύνονται στο εξωτερικό (π.χ. διεθνή call centers, κέντρα υποστήριξης πωλήσεων, κ.λπ.).
• Από την εγκατάσταση στη χώρα περιφερειακών διοικήσεων πολυεθνικών ομίλων.
• Από σύγχρονες διεθνείς υπηρεσίες.

Για παράδειγμα, το όφελος από έναν ξένο υπήκοο υψηλού εισοδήματος που θα διαμένει με την οικογένειά του στη χώρα μας για έξι μήνες κάθε χρόνο μπορεί να ισοδυναμεί με την προσέλκυση χιλιάδων τουριστών που θα επισκέπτονται την Ελλάδα δέκα μέρες την πενταετία ή τη δεκαετία. Επιπλέον η μακρά εδώ παρουσία του θα κινητοποιεί επιχειρηματικές δράσεις.

Στην Κύπρο υπάρχουν πανεπιστήμια που σε σημαντικό βαθμό λειτουργούν με καθηγητές από την Ελλάδα, τα οποία προσελκύουν πολλές χιλιάδες φοιτητές από το εξωτερικό. Και κάθε φοιτητής (μαζί με τους συγγενείς και φίλους που θα τον επισκεφτούν) αφήνει συνάλλαγμα στη χώρα όσο εκατοντάδες απλοί τουρίστες. Στο εξωτερικό, εκατοντάδες είναι οι Έλληνες καθηγητές στα ξένα πανεπιστήμια και δεκάδες χιλιάδες οι Έλληνες φοιτητές, που Έλληνες καθηγητές τούς διδάσκουν (τονίζω, στο εξωτερικό)!

Όλες όμως αυτές οι δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν εκατοντάδες χιλιάδες νέων θέσεων εργασίας, φοβάμαι ότι θα μείνουν στα χαρτιά, αν δεν αλλάξει το φορολογικό μας σύστημα.

Δεν χρειάζεται να εφεύρουμε και πάλι τον τροχό, αλλά απλά να εξετάσουμε τα φορολογικά συστήματα άλλων χωρών, όπως -ενδεικτικά αναφέρω- της Κύπρου, του Μονακό, του Λουξεμβούργου, της Βουλγαρίας, της Μάλτας, της Ρουμανίας και της Πολωνίας.

Εκτός όμως από τις φορολογικές επιβαρύνσεις, στη χώρα μας έχουμε πρόσθετες επιβαρύνσεις επιπλέον των ασφαλιστικών εισφορών (χωρίς αντίκρισμα) όπως άδειες, φόροι υπέρ τρίτων κ.λπ.

Κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα των ξένων φορολογικών συστημάτων είναι η επιβολή χαμηλού εταιρικού φορολογικού συντελεστή και ελάχιστου έως μηδενικού στη φορολογία μερισμάτων. Για παράδειγμα συνολικοί εταιρικοί φόροι 33% με 0% στο μέρισμα είναι προτιμότερο για τα δημόσια έσοδα από το 29% συν 10% για μερίσματα.

Στην Κύπρο για παράδειγμα, ο φορολογικός συντελεστής είναι μόλις 12,5%, ενώ η εισφορά υπέρ της άμυνας δεν επιβάλλεται στους ξένους. Επίσης, για όσοι ξένοι επενδυτές εγκαθίστανται στην Κύπρο, απαλλάσσονται από τη φορολογία του μερίσματος για τα πρώτα είκοσι χρόνια! Το ίδιο πρέπει να γίνει και εδώ. Χαμηλή ανταγωνιστική φορολογία και επιβάρυνση μόνο ελληνικών δραστηριοτήτων (π.χ. εισαγωγές), που οπωσδήποτε θα γίνουν στην Ελλάδα, διότι σε αυτές τις περιπτώσεις στην Ελλάδα γίνεται η κατανάλωση. Η τωρινή ίδια φορολογία για εισαγωγές, εξαγωγές, διεθνείς δραστηριότητες κ.λπ. είναι ανόητη και μακριά από το διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Γι' αυτό άλλωστε και δεν έρχονται καθόλου διεθνείς επενδύσεις μετά τον νόμο 89/69.

Στη Ρουμανία ο εταιρικός συντελεστής είναι 16% και ο φόρος επί των διανεμόμενων κερδών για τους εκεί κατοίκους μόλις 5%. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οποιοσδήποτε πλούσιος πολίτης μπορεί να εγκατασταθεί στη Ρουμανία και απλά να πληρώνει μόλις 5% φορολογία επί των μερισμάτων που θα εισπράττει από όλο τον κόσμο... Έτσι, δεν είναι τυχαίες οι τόσο μεγάλες ξένες επενδύσεις στη χώρα, ούτε επίσης και η εκτεταμένη αγορά ακινήτων από ξένους υπηκόους.

Στο Μονακό μπορεί ο φορολογικός συντελεστής του νομικού προσώπου να ανέρχεται στο 30%, ωστόσο το φυσικό πρόσωπο δεν φορολογείται και δεν υποβάλλει καν φορολογική δήλωση.

Στη Βουλγαρία επίσης, πέρα από τους ευνοϊκότερους σε σχέση με την Ελλάδα συντελεστές (10% επί των κερδών και 10% επί των μερισμάτων), θα πρέπει να προσέξουμε και κάτι ακόμη: Όπως και σε άλλες χώρες, έχουμε σαφώς χαμηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης (10% συνολικά κόστη ασφαλιστικών εισφορών μέχρι 1.000 δολάρια μηνιαίως, διότι από εκεί και πέρα είναι μηδενικές οι ασφαλιστικές εισφορές), με αποτέλεσμα το κόστος εργασίας στις χώρες αυτές να είναι πολύ ελκυστικότερο τόσο για τα φυσικά πρόσωπα-εργαζομένους όσο και για τους εργοδότες, ακόμη και σε σύγκριση με τα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα καθαρών αμοιβών των Ελλήνων εργαζομένων. Σε μας το πλαφόν είναι μηνιαίως 5.500 €, ενώ οι συντάξεις έχουν πέσει στα 1.500 €.

Στην Ελλάδα, το πολύ χαμηλό κόστος των 580 € μηνιαίως κοστίζει 930 € στον εργοδότη, ενώ ο εργαζόμενος λαμβάνει στο χέρι 490 € μηνιαίως, 14 φορές.

Γενικότερα θα έλεγα ότι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τέσσερα πράγματα:

Πρώτον, πως το πρόβλημα της τόσο μεγάλης ανεργίας στην Ελλάδα αποτελεί κοινωνική και οικονομική ωρολογιακή βόμβα και πως χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.

Δεύτερον, ότι διεθνώς υπάρχει μεγάλη ρευστότητα και πως η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να προσελκύσει επενδύσεις και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.

Τρίτον, ότι η Ελλάδα δεν είναι μόνη της στον κόσμο και προκειμένου να μπει σε τροχιά δυναμικής ανάπτυξης δεν αρκούν μόνο οι ομορφιές της και οι υποδομές της. Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας (κυρίως στους πολιτικούς) και τομές στο φορολογικό της σύστημα.

Και τέταρτον, πρέπει άμεσα να χωριστεί η φορολογία σε τοπική και διεθνή. Διεθνή εννοούμε οτιδήποτε βοηθά την εισροή πόρων από το εξωτερικό. Μέχρι τώρα δεν έχει ακολουθηθεί καμία εξαγωγική πολιτική, με μεγάλη ευθύνη της τρόικας και όλων των κυβερνήσεων.

Λόγω των άλλων πλεονεκτημάτων επί ίσων όρων φορολογικού ανταγωνισμού, η Ελλάδα επικρατεί.

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι πρόεδρος της NUNTIUS Χρηματιστηριακής και τ. πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ.