Η αλήθεια για απασχόληση και ανεργία

Το τελευταίο χρονικό διάστημα στα Μέσα Ενημέρωσης γράφηκαν και ακούστηκαν πολλά για δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας που χάθηκαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, εξαιτίας της επιβολής capital controls.

Επιπλέον γράφτηκε κατά κόρον ότι η πολύμηνη διαπραγμάτευση έβλαψε σοβαρά την πραγματική οικονομία και κατά συνέπεια την απασχόληση. Την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ χάθηκαν, λέει, 150 χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Και μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό της παραπληροφόρησης και της τρομοκρατίας, προστέθηκε και η «αποκάλυψη» της προέδρου του ΠΑΣΟΚ Φώφης Γεννηματά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποίησε προγράμματα ενίσχυσης ανέργων, προϋπολογισμού 800 εκατομμυρίων ευρώ.

Καταρχάς, για το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου δεν έχουν ανακοινωθεί τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για απασχολούμενους κι ανέργους φθάνουν μόνο μέχρι και τον Μάιο, ενώ οι μετρήσεις του Ιουνίου, οι οποίες προβλέπεται να ανακοινωθούν το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί.

Εκτιμάται πάντως πως τα στοιχεία του Ιουνίου δεν αλλάζουν ουσιαστικά την εικόνα του πρώτου 5μηνου του έτους.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον Μάιο 2015 είχαμε αύξηση απασχόλησης κατά 146 χιλιάδες και μείωση ανεργίας κατά 130 χιλιάδες συγκριτικά με τον Δεκέμβριο 2014. Συγκριτικά με τον Μάιο 2014 η αύξηση της απασχόλησης είναι 110 χιλιάδες αλλά η μείωση της ανεργίας 160 χιλιάδες. Αν και δεν είναι εξακριβωμένο, η μείωση αυτή μπορεί να σχετίζεται με την αυξημένη μετανάστευση νέων ανέργων Ελλήνων στο εξωτερικό.

Από κει και πέρα, αναφορικά με τους ανυπόστατους ισχυρισμούς μερίδας του Τύπου αλλά και αρκετών στελεχών των κομμάτων της Αντιπολίτευσης ότι η εξαντλητική διαπραγμάτευση με τους εταίρους έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στην ασθμαίνουσα ελληνική οικονομία, οφείλουν τουλάχιστον να γνωρίζουν: τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗΣ, η οποία μετρά τις καθαρές ροές μισθωτής απασχόλησης, δείχνουν ότι τους 7 πρώτους μήνες του 2015 το ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων είναι θετικό κατά 186,5 χιλιάδες.

Με άλλα λόγια, οι αριθμοί φανερώνουν ότι ο πολύπαθος ιδιωτικός τομέας, παρά τη χρηματοπιστωτική ασφυξία που επέλεξαν οι θεσμοί προκειμένου να πείσουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για τη μονοκαλλιέργεια της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, δημιούργησε περισσότερες από 186 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι το συνολικό ποσοστό ανεργίας τον Μάιο 2013 είχε κορυφωθεί στο 27,7%, τον ίδιο μήνα το 2014 περιορίστηκε σε 27,1%, ενώ φέτος έπεσε κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες στο 25%.

Αντίστοιχα, η μείωση του ποσοστού ανεργίας των νέων (15-24 ετών) ήταν ακόμη μεγαλύτερη αφού από 60% που ήταν τον Μάιο 2013, υποχώρησε σε 53,1% τον Μάιο 2014 και σε 51,8% φέτος. Όσον αφορά στα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για την ανεργία, πληροφορούμαστε από τον ΟΑΕΔ (μετρά την εγγεγραμμένη ανεργία) πως τον Ιούλιο πράγματι σημειώθηκε αύξηση της ανεργίας που ήταν όμως μόλις κατά 14 χιλιάδες. Και όχι κατά 100 ή 150 χιλιάδες, όπως έγραφαν τα «αποκαλυπτικά» ρεπορτάζ!

Το θετικό πρόσημο στο ισοζύγιο της απασχόλησης - ανεργίας ακολουθούν και τα στοιχεία για την οικονομική ανάπτυξη. Σε ετήσια βάση το α' εξάμηνο είχαμε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,1%. Επομένως, οι 150 χιλιάδες θέσεις που υποτίθεται χάθηκαν λόγω των capital controls και η δήθεν βύθιση της οικονομίας που προκλήθηκε επειδή για πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση, παρά τα όποια λάθη, διαπραγματεύτηκε με σκληρό και έντιμο τρόπο μια συμφωνία καλύτερη για τον λαό μας, ανταποκρίνονται περισσότερο σε μυθιστορήματα παρά στην πραγματικότητα.

Αναμφισβήτητα τα μέτρα που επιβάλλει η νέα συμφωνία δυσχεραίνουν την προσπάθεια αντιμετώπισης της ανεργίας και γι' αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ως κεντρικό στόχο την εφαρμογή ενός κυβερνητικού προγράμματος, με ορίζοντα τετραετίας, για την απεμπλοκή από τον νεοφιλελευθερισμό και τη λιτότητα, βρίσκοντας ταυτόχρονα λύσεις για τον περιορισμό των συνεπειών της συμφωνίας. Σε αυτή την προσπάθεια οι πολιτικές απασχόλησης που υποστηρίζουν τους ανέργους θα παίξουν σημαντικό ρόλο.

Τι πράξαμε μέχρι σήμερα; Συνολικά μέχρι και τον Αύγουστο του 2015 εντάχθηκαν 100.000 άνεργοι σε επιδοτούμενα προγράμματα. Τους επόμενους δύο μήνες ο αριθμός αυτός θα ανέλθει σε 120.000 ανέργους, ενώ μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016 οι θέσεις αυτές θα ανέλθουν σε 210.000. Βρήκαμε 75 χιλιάδες άνεργους και πληρώσαμε τις 45 χιλιάδες χάρη στις προσπάθειες των ανθρώπων των αρμοδίων αλλά και υποστελεχομένων υπηρεσιών. Η γλώσσα των αριθμών αποτελεί την καλύτερη απάντηση στους ανακριβείς ισχυρισμούς της κυρίας Γεννηματά περί εμπροσθοβαρών προγραμμάτων ανεργίας που λιμνάζουν στο υπουργείο Εργασίας.

Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για την απασχόληση και την ενίσχυση των ανέργων κινείται σε τρεις άξονες:

Πρώτον, στην επανένταξη των ανέργων στην παραγωγική διαδικασία και στην κοινωνική ζωή μέσω της δημιουργίας προσωρινών θέσεων εργασίας, με βασικό μισθό και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, σε τομείς που καλύπτουν κοινωνικές ανάγκες. Κατά τη διάρκεια της επτάμηνης διακυβέρνησης εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας 52.626 άνεργοι. Στόχος είναι εντός της επόμενης διετίας να αυξηθεί ο αριθμός στις 300.000, μέσα από τη δημιουργία προσωρινών θέσεων κοινωφελούς εργασίας στον ιδιωτικό, δημόσιο και κοινωνικό τομέα της οικονομίας.

Δεύτερον, στην υποστήριξη ιδιωτικών επιχειρήσεων (υπαρχόντων και αναδυόμενων) σε τομείς αιχμής της ελληνικής οικονομίας με την επιδότηση μέρους του μισθολογικού κόστους και των ασφαλιστικών εισφορών.

Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι επιχειρήσεις, ιδίως οι μικρομεσαίες, στην πρόσληψη και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης με συμβάσεις μερικής ή πλήρους απασχόλησης, αμοιβή με βάση τον κατώτατο μισθό και πλήρη κοινωνική ασφάλιση για τους εργαζόμενους. Η πολιτική υποστήριξης του ιδιωτικού τομέα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα συμβάλλει στην εδραίωση ενός σταθερού πλαισίου εργασιακών σχέσεων, το οποίο απουσιάζει τα χρόνια της οικονομικής κρίσης.

Τρίτον, στην υποστήριξη των ανέργων μέσω προγραμμάτων συμβουλευτικής, κατάρτισης, πρακτικής άσκησης και απασχόλησης σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ανερχόμενους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για μια πολιτική ενίσχυσης των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των ανέργων και διασύνδεσής τους με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.

Τους επτά πρώτους μήνες κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τα προγράμματα απασχόλησης, για πρώτη φορά, σχεδιάστηκαν με συγκεκριμένους στόχους σε κλαδικό ή τοπικό επίπεδο, βάζοντας φρένο στην κατασπατάληση των ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων. Με τον ανασχεδιασμό που έγινε στα προγράμματα αυξήθηκαν σημαντικά τα ποσά που εισπράττουν οι ωφελούμενοι άνεργοι από 25-40% σε 60-75%.

Εντούτοις, οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς και σαφείς. Το τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί χωρίς ένα ευρύτερο σχέδιο σταθερότητας, ρευστότητας, τόνωσης της ζήτησης και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Αυτές οι γραμμές λοιπον δεν αποσκοπούν σε μια δήθεν αποστομωτική απάντηση στους πάσης φύσεως καταγγέλλοντες, αλλά μια προσπάθεια επαναφοράς της συζήτησης επί της πραγματικότητας. Ο στρατηγικός ορίζοντας του νεοφιλελευθερισμού στην αναδιάρθρωση της εγχώριας οικονομίας και στην αντιμετώπιση της ανεργίας είναι η μείωση του εργατικού κόστους και η μεγιστοποίηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Απέναντι σε αυτή τη στρατηγική η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αντιτείνει πολιτικές υποστήριξης των ανέργων και ταυτόχρονα την ενίσχυση της εργασίας με στροφή στην καινοτομία, στην επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη συνεργατικών εγχειρημάτων κοινωνικής οικονομίας.

Για εμάς αυτός είναι ο δρόμος που θα εξασφαλίσει ένα κοινωνικά αποδεκτό επίπεδο διαβίωσης, αλλά και τη βιωσιμότητα της κερδοφορίας του ιδιωτικού τομέα. Σε αυτή την κατεύθυνση δεν παραιτούμαστε αλλά επιστρατεύουμε όλες μας τις δυνάμεις, διότι όπως λέει και ο ποιητής, «το σήμερα είναι το αύριο και το αύριο έχει ήδη ξεκινήσει».

*Η κ. Ράνια Αντωνοπούλου είναι τέως αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας και υποψήφια βουλευτής στο Υπόλοιπο Αττικής με τον ΣΥΡΙΖΑ.