Το ΔΝΤ άνοιξε την πόρτα, μα η Ελλάδα πρέπει να την περάσει

Η προκαταρκτική έκθεση του ΔΝΤ για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους έπεσε χθες σαν κεραυνός στην ήδη τεταμένη ευρωπαϊκή σκηνή, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Η έκθεση αυτή, αποτελεί μεν μια δικαίωση για όσους υποστηρίζουν από πολύ καιρό, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, θέτει όμως ταυτόχρονα και τα σκληρά διλλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηγεσίες κι εν τέλει οι πολίτες, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ευρωζώνης

Με αυτόν δε τον τρόπο, θέτει και το πλαίσιο οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης, από Δευτέρα.

Θα χρησιμοποιήσω, σαν βάση την πιο ελεύθερη παρουσίαση των όσων λέει το ΔΝΤ που έκανε χθες ο δημοσιογράφος Τζόσεφ Κότεριλ, από τις στήλες των Financial Times, για να γίνει αντιληπτό το νόημα τους σε πιο χαλαρούς όρους.

Λέει λοιπόν το ΔΝΤ στους Ευρωπαίους:

Μαζί αφήσαμε (το 2010) τους ιδιώτες πιστωτές στην Ελλάδα να ξεφορτώσουν σε εμάς την έκθεση τους σε ελληνικά ομόλογα. Και οποία έκπληξη: Τώρα δεν την θέλουν πίσω. Για αυτό και θα χρειαστεί ένα τρίτο πακέτο στήριξης με πρόσθετο φρέσκο χρήμα πάνω από 36 δισ. ευρώ, μέχρι το 2018. Συνολικά περίπου.... 60 δισ. ευρώ.

Μαζί αυξήσαμε το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ τόσο πολύ που τον... ξεχειλώσαμε. Κι έτσι εμείς, δηλαδή κατά βάσιν εσείς οι Ευρωπαίοι, έχουμε πλέον επικεντρωθεί στο πώς θα επιμηκύνουμε και θα μειώσουμε τις αποπληρωμές του χρέους, μήπως και γίνει βιώσιμο το πραγματικό «βάρος» του χρέους για την Ελλάδα.

Ετοιμαστείτε λοιπόν για μια ωραία έκπληξη! Υπό αυτό το πρίσμα, τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις και όλα τα υπόλοιπα που είχαμε προβλέψει αποδεικνύονται φιλόδοξα. Οπότε έχουμε μια ιδέα να προτείνουμε στους Ευρωπαίους φορολογούμενους.

Ξέρετε καλά, ότι λάβαμε μέρος στην υπόθεση της Ελλάδας γιατί αποφασίσαμε ότι ήταν συστημικός κίνδυνος , παρότι ήταν μάλλον αμφίβολο να θα πάρουμε πίσω τα λεφτά μας

Ε λοιπόν, δεν το ξανακάνουμε. Ίσως διότι διαπιστώσαμε οι κυβερνήσεις «χωνεύουν» τις ζημιές καλύτερα από τις... τράπεζες. Κι αν δεν το καταλάβατε, μιλάμε σοβαρά ότι θα πρέπει να επιμηκύνετε τις λήξεις των δανείων σας κατά 20 χρόνια, δηλαδή περίπου σε... 40 χρόνια.

Αυτό μας φαίνεται ότι μοιάζει με καλό σχέδιο. Δεδομένων όμως των περιστάσεων, βάλαμε τα δυνατά μας για να συνυπολογίσουμε στο σχέδιο τις πιθανότητες η οικονομική ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας να είναι χαμηλότερα από ότι τα έχουμε υπολογίσει.

Εμείς, πιστεύουμε ότι το σχέδιο θα πηγαίνει καλά, για όσο η Ελλάδα θα επιτυγχάνει πλεονάσματα πάνω από 3%. Αλλά μια και το λέμε αυτό, πρέπει να αναρωτηθούμε, Ποια κυβέρνηση θα μπορέσει να δικαιολογήσει τέτοιο επίπεδο μόνιμων πλεονασμάτων στους ψηφοφόρους της;

Οπότε αν χαλάσει το σχέδιο, μπορεί να ζητήσουμε από τις κυβερνήσεις σας που δάνεισαν την Ελλάδα το 2010 κι έχουν περίπου 53 δισ. ευρώ διμερή διακρατικά δάνεια, να χάσουν μερικά ακόμα από τα χρήματα τους. Κι όταν λέμε μερικά από τα χρήματα τους, ουσιαστικά εννοούμε όλα τα χρήματα τους.

Αυτά εν πολλοίς είπε το ΔΝΤ στους ευρωπαίους ηγέτες και τους πολίτες-φορολογούμενους των κρατών τους.

Κι αυτά που είπε, έχουν μεγάλη σημασία και για τον Έλληνα πολίτη-ψηφοφόρο. Διότι δείχνει πια ξεκάθαρα το αντικρουόμενο συμφέρον που έχει δημιουργηθεί, όχι απλά μεταξύ του ΔΝΤ και της Ευρώπης, αλλά και ανάμεσα στον Έλληνα και τον Ευρωπαίο πολίτη, είτε αυτό μας αρέσει, είτε όχι.

Δείχνει ότι οι στόχοι που ζητά το ΔΝΤ, τα πλεονάσματα 3% και οι μεταρρυθμίσεις για ανάπτυξη, είναι το ελάχιστο όριο για να μην κουρευτούν έως και «γουλί» οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι. Ότι αν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι, τότε είναι σίγουρο ότι θα πρέπει να κουρευτούν, κατά πάσα πιθανότητα ολοσχερώς, αλλά και ότι η επίτευξη αυτών των στόχων, μόνο εύκολη δεν είναι, πολιτικά και πρακτικά, για την Ελλάδα.

Εκεί, κατά την ταπεινή μου άποψη, βρίσκεται και η ουσία της επιμονής κάποιων ευρωπαίων πολιτικών, Γερμανών και όχι μόνο, να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, έστω και χρεοκοπώντας, πέρα από τα επιχειρήματα περί παραδειγματισμού.

Διότι μια «άτακτη» και «απείθαρχη» Ελλάδα που το 2014 βγήκε από το μονοπάτι της ανάκαμψης, που δεν θέλει το ευρώ και θα χρεοκοπήσει, είναι πολιτικά πολύ πιο «διαχειρίσιμο» θέμα από μια Ελλάδα που «θέλει αλλά δεν μπορεί», που πρέπει να κουρευτεί, διότι έγιναν λάθη στην αρχή της κρίσης, διότι διασώθηκαν οι ξένες τράπεζες.

Αυτός και μόνο ο λόγος θα ήταν αρκετός για να βροντοφωνάξει «Ναι» η Ελλάδα στο δίλημμα, που ακόμη κι αν δεν το θέτει ο Τσίπρας, το θέτει η Ευρώπη. «Ναι ή Όχι στο ευρώ».

Ακούγεται ίσως παράδοξο αλλά δεν είναι. Οι θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για το χρέος δικαιώνονται μεν από το ΔΝΤ, αλλά μόνον αυτές. Κι από την άλλη της χρεώνονται (με κάμποσα δισ. ευρώ) οι συνέπειες που επέφεραν οι εκλογές, η αλλαγή κυβέρνησης, το «πάγωμα» μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων, το κλείσιμο των τραπεζών.

Ο χρόνος έχει τελειώσει. Με την τροπή που πήρε το στρατήγημα του δημοψηφίσματος, τα όρια πλέον ξεπεράστηκαν και η Ελλάδα απέχει μια κλωστή από τη χρεοκοπία. Ο Σόιμπλε έχει γίνει ήρωας στην Γερμανία, κι αυτό είναι ότι χειρότερο, στην περίπτωση που επικρατήσει το «Όχι».

Μετά το «Ναι» όμως, η Ευρώπη θα έχει μεγάλες δυσκολίες να κρύψει τα αδιέξοδα, από τη στιγμή που το ΔΝΤ σήκωσε το καπάκι. Θα πρέπει και η ίδια πλέον να προσπαθήσει πιο σοβαρά για την ελληνική ανάπτυξη. Γιατί το «Ναι» δεν μπορεί να απαντηθεί με έξοδο, ούτε με χρεοκοπία, όσο κι αν θα το ήθελαν πολλοί στον Ευρωπαϊκό Βορρά και κυρίως στη Γερμανία.

Οι στόχοι θα είναι αυστηροί, τα μέτρα σκληρά. Περί αυτού δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία. Αλλά η αναδιάρθρωση των χρεών έχει φανεί πλέον καθαρά στον ορίζοντα. Είναι θέμα χρόνου, ίσως μάλιστα και πολύ σύντομου, αν η Ελλάδα δείξει πρόθυμη να αλλάξει σε θέματα που λίγο πολύ, όλοι πλέον γνωρίζουμε, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

Το ΔΝΤ άνοιξε την πόρτα, αλλά η Ελλάδα πρέπει να την περάσει.