Μια κρίση, ένα μάθημα....

Η μέθη που προξενεί η άνοδος των αγορών είναι μοναδική. Από την άλλη πλευρά ο φόβος είναι ένα πολύ ισχυρό συναίσθημα. Το διαπιστώνουμε τώρα καθημερινά. Ποιος είναι σήμερα έτοιμος να πάρει θέση υπέρ μιας νέας ανοδικής αγοράς; Γράφει ο Θ. Κρίντας

Δημοσιεύθηκε: 13 Φεβρουαρίου 2008 - 05:29

του Θεόδωρου Ν. Κρίντα*

Μερικές φορές οι αγορές αναζητούν την εκτόνωση τους. Η μακροχρόνια πορεία προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση, δημιουργεί δυνάμεις παρόμοιες με εκείνες που εμφανίζονται σε ένα πιεσμένο ελατήριο.

Σε αυτή τη διαδρομή όλοι οι συμμετέχοντες συμβάλουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Πότε συνθετικά και πότε διασπαστικά, πότε με σύνεση και πότε με επιπολαιότητα. Το ποιο ενδιαφέρον όμως, είναι ότι πάντα η εκτόνωση έρχεται και πάντα μέσα από την ”ισχυρότερη” μέχρι τότε, διαδρομή.

Ποιος θα φανταζόταν ότι τα σχεδόν ”βέβαια” κέρδη των δανειακών αγορών στην Αμερική θα εξαφανίζονταν μαζί με τη ζήτηση στην αγορά κατοικίας;

Ποιος έθετε ως θέμα την ποιότητα των κερδών των κολοσσών του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, όταν η διαπραγμάτευσή τους γινόταν σε χαμηλά (για τα τότε δεδομένα) πολλαπλάσια;

Ελάχιστοι.

Η μέθη που προξενεί η άνοδος των αγορών είναι μοναδική. Από την άλλη πλευρά ο φόβος είναι ένα πολύ ισχυρό συναίσθημα. Το διαπιστώνουμε τώρα καθημερινά. Ποιος είναι σήμερα έτοιμος να πάρει θέση υπέρ μιας νέας ανοδικής αγοράς;

Ποιος θέτει το θέμα της σύνδεσης του τραπεζικού συστήματος με την παγκόσμια ανάπτυξη σε σχέση τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη που έχει παρουσιάσει τα προηγούμενα τριάντα χρόνια;

Και πάλι ελάχιστοι. Όπως κάθε φορά που οι αγορές εκτονώνονται βίαια, έτσι και αυτή τη φορά, αντί να κλείνει ένας κύκλος, ανοίγει.

Είναι η στιγμή που οι συζητήσεις γίνονται εντονότερες και τότε που αναζητούνται τα προβλήματα στις επιλογές και στους ισολογισμούς και τότε που ανακαλύπτονται τα λάθη του άμεσου παρελθόντος.

Όλα τα χρόνια που ασχολούμαι με τις αγορές προβληματίζομαι με αυτό το γεγονός, όμως πιστεύω ότι τελικά αυτή είναι η λογική εξέλιξη. Οι αγορές πάντα προλαβαίνουν τις εξελίξεις και προσδιορίζουν τα νέα δεδομένα.

Αυτό συνέβη και το προηγούμενο διάστημα.

Όλα όσα συνέβησαν από τον περασμένο Αύγουστο μέχρι τώρα εκτιμήθηκαν και οδήγησαν τις τιμές των μετοχών σε χαμηλότερα επίπεδα. Ο λόγος ήταν, είναι και θα παραμένει ένας: η αξιολόγηση του αναλαμβανόμενου κινδύνου.

Όταν ο κίνδυνος αυξάνει οι τιμές υποχωρούν. Αυτός είναι και ο θεμέλιος λίθος των αγορών. Οι χαμηλότερες τιμές αντικατοπτρίζουν καλύτερα τα νέα δεδομένα, προεξοφλούν τα αναμενόμενα και δημιουργούν ένα νέο πλήθος αγοραστών.

Αν τελικά στη διαδικασία αυτή οι συμμετέχοντες υπερβάλλουν, στο αμέσως επόμενο διάστημα οι αγορές θα διορθώσουν το ”λάθος” δυναμικά.

Συμβαίνει όμως όσοι είναι θετικοί, σε τέτοιες συνθήκες, να αντιμετωπίζονται ως γραφικοί. Περισσότερο πιστευτό γίνεται κάθε σενάριο ”χειραγώγησης” των αγορών από άγνωστα κέντρα, παρά το προφανές:

Οι αγορές έχουν χάσει την ισορροπία τους και διανύουν ένα μεσοδιάστημα όπου πολύ λίγοι – για να μην πω κανείς – αντιλαμβάνονται ποιες είναι οι διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα για να βρεθεί η νέα ισορροπία.

Η οποία και θα βρεθεί μέσα στις ίδιες τις αγορές μεταξύ της ευφορίας και του φόβου. Των σεναρίων και της πραγματικότητας. Με βάση τα νέα δεδομένα. Αυτά που μας δίδαξε το μάθημα της προηγούμενης κρίσης.

* Ο κ. Κρίντας είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.