Ακούς συνέχεια ότι πρέπει να είσαι αποφασιστικός. Γνωρίζεις καλά ότι το να παίρνεις τολμηρές αποφάσεις που βασίζονται σε εξακριβωμένα στοιχεία είναι ένα σημαντικό προσόν. Γνωρίζεις ακόμα ότι, από την στιγμή που παίρνεις μία απόφαση, δεν πρέπει να αμφιταλαντεύεσαι. Και πάει λέγοντας… Αυτό που δεν ακούς συχνά είναι πως οι άνθρωποι που βρίσκονται στις επιχειρήσεις παίρνουν πολλές βιαστικές αποφάσεις ή πως αποφασίζουν με λανθασμένη προτεραιότητα.
Κάθε απόφαση που παίρνεις είναι και ένας συμβιβασμός. Σού κοστίζει κάτι, ίσως παραπάνω από κάτι. Σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψεις τις άλλες δυνατότητες και εναλλακτικές λύσεις. Στην πραγματικότητα, η απόφαση να κάνεις κάτι είναι μία απόφαση να μην κάνεις κάθε τι άλλο που θα μπορούσες να κάνεις. Γιατί να δεσμευτείς κατ’ αυτόν τον τρόπο πριν υπάρξει στ’ αλήθεια η ανάγκη;
Η ουσία των επιχειρήσεων είναι οι αποφάσεις. Από το πόσο σωστά αποφασίζεις, θα καθοριστεί το πόσο μακρυά θα φθάσεις και το πού θα φθάσεις. Αυτό ισχύει τόσο για τις μικρές, ασήμαντες, καθημερινές αποφάσεις, όσο και για τις σημαντικές, τις στρατηγικές, όπως θα τις αποκαλούσαμε. Όσοι βρίσκονται στις επιχειρήσεις γνωρίζουν πως ο δρόμος είναι γεμάτος διακλαδώσεις. Αν αυτή την στιγμή αποφασίσεις για μία διακλάδωση που θα συναντήσεις αργότερα, τότε σίγουρα εξαπατάς τον εαυτό σου. Με αυτό τον τρόπο έχεις χάσει την ευκαιρία να διαλέξεις κάποιο σταυροδρόμι ή παρακαμπτήριο που θα εμφανιστεί από τώρα μέχρι την διακλάδωση εκείνη. Νέες ευκαιρίες παρουσιάζονται συνέχεια –συνήθως εκεί που δεν το περιμένεις. Αν αποφασίσεις νωρίτερα από όσο πρέπει, τότε χάνεις την πιθανότητα να αρπάξεις άλλες ευκαιρίες που ενδέχεται να παρουσιαστούν.
Η λύση είναι να παίρνεις προσωρινές, δοκιμαστικές αποφάσεις, κάτι σαν σχέδιο παιχνιδιού. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις πού θέλεις να φθάσεις και πώς σκέφτεσαι να φθάσεις εκεί. Όμως, κράτα τα σχέδιά σου ανοικτά και ευέλικτα, όχι στενά και περιορισμένα. Ακόμα, φρόντισε να είσαι βέβαιος πως το σχέδιό σου περιέχει πολλές εναλλακτικές λύσεις και γνώριζε ποιες είναι αυτές. Ακόμη κι αν το σχέδιο φαίνεται να σε οδηγεί σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση, μην αποκλείσεις τις εναλλακτικές λύσεις έως ότου φθάσεις στην διασταύρωση του δρόμου που πρέπει να επιλέξεις.
Ενεργώντας με τον τρόπο αυτόν έχεις κατ’ αρχήν το πλεονέκτημα μιας διαπραγματευτικής δυνατότητας. Αν πλησιάζεις προς μία απόφαση χωρίς να έχεις αφήσει καμία εναλλακτική δυνατότητα στον εαυτό σου, τότε πιθανώς έχεις χάσει ένα ισχυρό πλεονέκτημα. Συχνά, όταν πρέπει να πάρεις μία σημαντική απόφαση, ανακαλύπτεις ότι εύκολα μπορείς να την διασπάσεις σε μικρές αποφάσεις. Οι περισσότερες από αυτές μπορούν να αναβληθούν και έτσι έχεις μία ευελιξία κινήσεων.
Πάρε τις τελικές αποφάσεις μόνον όταν έχεις φθάσει στο σημείο όπου πρέπει να πάρεις τον έναν δρόμο ή τον άλλον. Μετά διάλεξε τον δρόμο που οδηγεί γενικά στον στόχο σου, αλλά και που σού προσφέρει μία συνεχή σειρά εναλλακτικών δυνατοτήτων καθώς προχωρείς σε αυτόν. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να φθάσεις στην κορυφή του βουνού και να ανακαλύψεις ότι ο χρυσός μεταφέρθηκε κάπου αλλού –ίσως υπάρχει κάτι χειρότερο: να τραβήξεις έναν δρόμο προσπαθώντας να φθάσεις στον στόχο σου και να βρεθείς σε αδιέξοδο, που δεν σού επιτρέπει να προχωρήσεις περισσότερο.
Το χειρότερο είδος απόφασης είναι να αποφασίσεις να κάνεις πίσω από μία απόφαση που έχεις ήδη πάρει. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις αυτή την δαπανηρή απόφαση είναι να προγραμματίζεις τις αποφάσεις σου προσεκτικά, να γνωρίσεις ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις, πού θα σε οδηγήσουν και, πάνω απ’ όλα, να αποφεύγεις τις βιαστικές αποφάσεις. Όμως, πρόσεξε.
Με αυτά δεν εννοούμε ότι πρέπει να παίρνεις αποφάσεις όταν πια είναι αργά. Αν δεν το γνωρίζεις ήδη, σίγουρα μαντεύεις πόσο καταστρεπτικό μπορεί να είναι αυτό.