Οταν οι συγκρούσεις κάνουν καλό στις επιχειρήσεις

Όλες οι συγκρούσεις αρχίζουν απλά, σαν διαφωνίες. Κλιμακώνονται, όμως, ανάλογα με το κλίμα που επικρατεί και με την προσωπικότητα.

Άλλο διαφωνία και άλλο σύγκρουση. Η διαφωνία μπορεί να προκύπτει από διαφορετικές γνώμες ή ερμηνείες της πραγματικότητας. Όσο δε η διαφωνία δεν συνεπάγεται δράση, μένει εκεί. Άλλωστε, δεν χρειάζεται να συμφωνούμε σε όλα με όλους. Μπορούμε να συμφωνήσουμε στη διαφωνία μας και να ζήσουμε με αυτήν. Η λέξη «δράση» είναι αυτή που μετατρέπει τη διαφωνία σε σύγκρουση.

Συχνή αιτία συγκρούσεων είναι η κριτική που ασκεί ο ένας στον άλλον για το τi έκανε στο παρελθόν -δηλαδή για κάτι το οποίο ήδη έγινε. Ωστόσο, είναι ανώφελο να βασανιζόμαστε με το παρελθόν, μια και ό,τι έγινε δεν αλλάζει. Καλύτερα να ξοδεύουμε χρόνο για το τώρα και το αύριο. Πρέπει να μάθουμε να συγχωρούμε -χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ξεχνάμε. Η συγχώρεση του άλλου έχει διαστάσεις πέρα από τη θρησκευτική, οι οποίες αγγίζουν τα όρια της ψυχικής ισορροπίας και της προσωπικής ευτυχίας.

Υπάρχουν συγκρούσεις ουσιαστικές -όταν πράγματι έχουμε διαφορετικές ανάγκες ή διαφορετικά συμφέροντα με κάποιον, ιδιαιτέρως δε όταν τα μέσα είναι περιορισμένα. Υπάρχουν όμως και συγκρούσεις που δεν είναι ουσιαστικές, αλλά συνήθως στηρίζονται στην άγνοια και την προκατάληψη.

Οι συγκρούσεις κάνουν κακό μόνον όταν κλιμακώνονται ανεξέλεγκτα, ή όταν έρπουν υπογείως και όλοι λένε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Κλιμάκωση συμβαίνει όταν, μετά την πρώτη ανταλλαγή απόψεων, αρχίζουν οι κατηγορίες, οι απειλές, η αλλαγή θέματος από το ειδικό στο γενικό, με αποκορύφωση το μπλοκάρισμα στην επικοινωνία. Σε αυτό το σημείο γίνεται πλέον προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος, αλλά η μόνη έγνοια είναι ποιος θα κερδίσει.

Τέτοιου τύπου συγκρούσεις συχνά θέτουν αντιμέτωπους εργοδότες με συνδικαλιστές και διευθετούνται μέσα από διάλογο και διαπραγματεύσεις.

Υπό αυτή την έννοια, υπάρχουν συγκρούσεις που μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα για μια επιχείρηση, διότι προσφέρουν λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα και εκτονώνουν ψυχολογικές καταστάσεις οι οποίες δεν είχαν την ευκαιρία να εκδηλωθούν. Υπάρχουν ωστόσο και μεμονωμένες συγκρούσεις μέσα στις επιχειρήσεις και αυτές απαιτούν ειδικούς χειρισμούς.

Οι επικοινωνιολόγοι βλέπουν τη σύγκρουση σαν ευκαιρία. Την αντιμετωπίζουν παραμονεύοντας σιωπηλοί και περιμένοντας. Η τακτική της υπομονής (η οποία επιτρέπει στον άλλον να ξεθυμάνει) έχει κέρδος. Μόλις οι φωνές τελειώσουν, οι περισσότεροι είναι διατεθειμένοι να ακούσουν ήρεμα. Το μυστικό είναι να τους αφήσετε να τελειώσουν αυτό που άρχισαν, με τον ρυθμό που επιθυμούν. Αποφύγετε την αυτόματη αντίδραση άμυνας, αν νιώθετε αδικημένος.

Κάντε λίγη υπομονή και θα διαπιστώσετε ότι υπάρχει χρόνος, αργότερα, να αποκαταστήσετε τα πράγματα. Ελέγξτε τις σκέψεις σας την ώρα που κάποιος φωνάζει. Αν είστε στο τηλέφωνο, αποσπάστε την προσοχή σας κοιτώντας π.χ. μία ευχάριστη εικόνα. Αν βλέπετε τον άλλον, σκεφθείτε μία ωραία ιδιωτική εμπειρία σας.

Από την άλλη πλευρά, πρέπει κανείς να σκεφθεί ότι οφείλουμε πολλά από αυτά που ξέρουμε σε αυτούς που διαφώνησαν μαζί μας. Υπό αυτή την έννοια, ένας καλός μάνατζερ θα πρέπει να επενδύει χρόνο γνωριμίας με τους ανθρώπους που είναι γύρω του, να μην αφήνει να δημιουργούνται κλίκες μέσα στην εταιρεία και να κάνει υποδείξεις αντί κριτικής. Με τις συμπεριφορές αυτές, οι συγκρούσεις μέσα στην εταιρεία μπορούν να προληφθούν -και η πρόληψη είναι πολύ καλύτερη από την αντιμετώπισή τους.

Τέλος, είναι βασικό για έναν μάνατζερ με ηγετικές φιλοδοξίες να μάθει να ακούει τους άλλους και να ενισχύει το ομαδικό πνεύμα στο εσωτερικό της εταιρείας. Από πειράματα έχει βρεθεί ότι ακροατήρια τα οποία ακούν έναν χαρισματικό ηγέτη γίνονται λιγότερο έτοιμα να υποταχθούν. Ο ηγέτης δεν αναγκάζει τους ανθρώπους σε υποταγή, ούτε είναι η μαγεία της προσωπικότητάς του και των πειστικών ικανοτήτων του που τους αναγκάζει να τον ακολουθήσουν.

Ο ηγέτης τούς δημιουργεί εμπιστοσύνη, ώστε να αισθάνονται ικανοί να επιτύχουν τους στόχους που μοιράζονται μαζί του.