Γιατί οι εργασιομανείς δεν είναι... ήρωες

Ο πολιτισμός μας έχει περί πολλού την έννοια της εργασιομανίας. Ακούμε για περιπτώσεις ανθρώπων που δουλεύουν μέχρι πρωίας, που ξενυχτάνε και κοιμούνται στο γραφείο τους. Θεωρείται τιμητικό να δουλεύεις του σκοτωμού για ένα πρότζεκτ. Όση δε δουλειά και αν αφιερώσεις σε αυτό, ποτέ δεν είναι αρκετή.

Ωστόσο, η εργασιομανία δεν είναι μόνον περιττή, είναι και βλακώδης. Το να δουλεύεις περισσότερο δεν σημαίνει ότι ενδιαφέρεσαι περισσότερο ή κάνεις περισσότερα. Σημαίνει απλώς ότι δουλεύεις περισσότερο. Και οι εργασιομανείς καταλήγουν να δημιουργούν περισσότερα προβλήματα απ' όσα λύνουν.

Κατ' αρχήν, το να δουλεύεις με τέτοιους ρυθμούς δεν είναι εφικτό μακροπρόθεσμα. Όταν έρθει η ώρα της υπερκόπωσης –γιατί θα έρθει– θα είναι πολύ χειρότερα.

Επίσης, οι εργασιομανείς χάνουν το νόημα της ίδιας της εργασίας. Προσπαθούν να λύσουν προβλήματα αφιερώνοντάς τους ώρες επί ωρών. Προσπαθούν να αντισταθμίσουν την διανοητική οκνηρία τους με ωμή δύναμη –πράγμα που οδηγεί σε άκομψες λύσεις.

Επιπλέον, προκαλούν κρίσεις. Δεν αναζητούν τρόπους να είναι πιο αποτελεσματικοί, γιατί τους αρέσει να δουλεύουν παραπάνω ώρες. Τους αρέσει να νοιώθουν ήρωες. Δημιουργούν προβλήματα (συχνά άθελά τους), ώστε να ξεδώσουν πέφτοντας με τα μούτρα στην δουλειά.

Οι εργασιομανείς κάνουν όσους δεν μένουν στο γραφείο μέχρι αργά να νοιώθουν ανεπαρκείς επειδή «απλώς» δουλεύουν λογικές ώρες –και αυτό δημιουργεί ενοχές στους γύρω και ρίχνει την ψυχολογία τους. Επιπλέον, καλλιεργεί μία τυπολατρική νοοτροπία όπου οι υπάλληλοι κάθονται έως αργά από υποχρέωση, έστω και αν δεν είναι παραγωγικοί.

Αν το μόνο που κάνετε είναι να δουλεύετε, είναι απίθανο να έχετε καθαρή κρίση. Οι αξίες σας και η ικανότητά σας να λαμβάνετε αποφάσεις επηρεάζονται αρνητικά. Παύετε να είστε σε θέση να κρίνετε τί αξίζει τον κόπο και τί όχι, και στο τέλος εξαντλείστε. Κανείς δεν παίρνει έξυπνες αποφάσεις όταν είναι κουρασμένος.

Τελικά, οι εργασιομανείς δεν καταφέρνουν περισσότερα από ό,τι οι μη εργασιομανείς. Μπορεί να επαίρονται για την τελειομανία τους, αλλά αυτό σημαίνει ότι χάνουν χρόνο μένοντας κολλημένοι στα ασήμαντα αντί να προχωρήσουν στην επόμενη δουλειά.

Οι εργασιομανείς δεν είναι ήρωες. Δεν εκμεταλλεύονται την ημέρα τους, απλώς την εξαντλούν. Ο πραγματικός ήρωας έχει ήδη γυρίσει στο σπίτι του γιατί βρήκε τρόπο να τελειώσει τις δουλειές του.

Από την άλλη πλευρά, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω τα πράγματα και ως προς τον όρο «επιχειρηματίας». Με βάση τις εμπειρίες μου, πιστεύω ότι ο όρος αυτός είναι ξεπερασμένος. Είναι επίσης αρνητικά φορτισμένος. Αναδίδει την οσμή ενός κλειστού κλαμπ επίλεκτων μελών. Κανονικά, όλοι θα έπρεπε να ενθαρρύνονται να στήσουν την δική τους δουλειά και όχι αποκλειστικά κάποιο σπάνιο είδος ανθρώπων που αυτοαποκαλούνται «επιχειρηματίες».

Είναι πολλοί αυτοί που ξεκινούν την δική τους δουλειά. Έχουν κέρδη και, παρόλα αυτά, δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως επιχειρηματίες. Πολλοί από αυτούς δεν αντιλαμβάνονται καν τους εαυτούς τους ως ιδιοκτήτες επιχείρησης. Κάνουν απλώς αυτό που αγαπούν, με τους δικούς τους όρους, και βγάζουν χρήματα.

Ας αντικαταστήσουμε λοιπόν τον φανταχτερό όρο με κάτι λίγο πιο προσγειωμένο. Αντί για επιχειρηματίες, ας τους πούμε «νέους επαγγελματίες». Όποιος στήνει μία καινούργια δουλειά, είναι νέος επαγγελματίας. Δεν χρειάζονται πτυχία, ΜΒΑ, κοστούμια πολυτελείας, χαρτοφύλακες ή μία πάνω από το κανονικό αντοχή στο ρίσκο.

Χρειάζεται απλώς μία ιδέα, λίγη αυτοπεποίθηση και μία ώθηση για να ξεκινήσεις.

* Ιδρυτής της εταιρείας λογισμικού 37signals