Τη συγκρατημένη αισιοδοξία του για τις εξελίξεις στο μέτωπο των ΑΠΕ και ειδικότερα της αιολικής ενέργειας εκφράζει μιλώντας στο Euro2day.gr o Μικέλης Χατζηγάκης, CEO της Hexicon Power.
Θεωρεί θετική τη νομοθετική δέσμευση για 1,9 GW υπεράκτιας παραγωγής από αιολικά πάρκα, επισημαίνει τον επαγγελματισμό της ΕΔΕΥΕΠ (που είναι υπεύθυνη αδειοδότησης και διαχείρισης της ανάπτυξης όλων των απαραίτητων ενεργειακών πόρων για τη μετάβαση της Ελλάδας σε ένα ενισχυμένο και βιώσιμο ενεργειακό σύστημα).
Υπογραμμίζει την ύπαρξη ενός φιλόδοξου προγράμματος επέκτασης και αναβάθμισης του δικτύου μεταφοράς ρεύματος από τον ΑΔΜΗΕ. Τονίζει, επίσης, ότι είναι επείγον να τρέξει πιο γρήγορα η Ελλάδα και να προλάβει την Τουρκία, διαφορετικά θα έχει η γειτονική χώρα προβάδισμα στη δημιουργία εφοδιαστικής αλυσίδας. Και επισημαίνει ότι τα πλωτά αιολικά θα είναι η μεγαλύτερη επανάσταση στις ΑΠΕ τα επόμενα 20 χρόνια.
Γίνεται πολλή κουβέντα για τα υπεράκτια αιολικά και ενώ βλέπουμε καλές προθέσεις, η αγορά έχει κάποιο δισταγμό για την υλοποίηση αυτών των προθέσεων. Είστε από τους αισιόδοξους ή από τους απαισιόδοξους;
Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος γιατί, μέχρι στιγμής, βλέπω στην πράξη να γίνονται πράγματα. Εκτός από το νομοσχέδιο που πέρασε πριν δύο χρόνια, βλέπω μια ΕΔΕΥΕΠ με τεχνογνωσία και επαγγελματισμό να τρέχει αποτελεσματικά το πρόγραμμα έως τώρα, παρατηρώ να δεσμεύονται δια νόμου τα 1,9 GW υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, ξεχωρίζω ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επέκτασης και αναβάθμισης του δικτύου από τον ΑΔΜΗΕ και έναν, γενικότερα, ολοκληρωμένο σχεδιασμό από το Υπουργείο Ενέργειας. Ωστόσο, είμαστε ακόμα στην αρχή και αναμφίβολα θα βρεθούν πολλά εμπόδια μπροστά μας. Ο αρχικός σχεδιασμός πρέπει να γίνει με συγκεκριμένες πράξεις και να υλοποιηθεί. Έχει μεγάλη σημασία η Ελλάδα να συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς, αλλά και να προετοιμαστεί επαρκώς για τα εμπόδια και τις αντιδράσεις που ενδεχομένως να υπάρξουν στο άμεσο μέλλον.
Σας ανησυχεί καθόλου η καθυστέρηση που βλέπουμε τους τελευταίους μήνες; Μήπως τελικά επαναληφθούν τα ίδια διαχρονικά ελληνικά λάθη;
Θεωρώ ότι έχουμε μάθει από τα λάθη μας και βλέπω πρωτοβουλίες που μου δίνουν αισιοδοξία. Ωστόσο, θέλω να επισημάνω ότι είναι πολύ σημαντικό να μη χαθεί το momentum που έχουμε δημιουργήσει. Και στην εξίσωση πρέπει να βάλουμε και τον ανταγωνισμό από την ευρύτερη περιοχή. Εάν, για παράδειγμα, η Τουρκία τρέξει και ολοκληρώσει πιο γρήγορα από εμάς τους διαγωνισμούς, θα έχει προβάδισμα στη δημιουργία εφοδιαστικής αλυσίδας. Αυτή η εξέλιξη θα είναι ιδιαίτερα αρνητική για εμάς και πρέπει να την προλάβουμε. Νομίζω στη φάση που είμαστε, πρέπει στηριχθεί η ΕΔΕΥΕΠ με πόρους, να τρέξουν γρήγορα οι μελέτες, να προχωρήσουν με ταχύτητα οι διασυνδέσεις και να γίνει ο πρώτος διαγωνισμός πλωτών αιολικών, που θα αποτελέσει και σημαντικό βήμα για την προετοιμασία της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας. Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας, για αυτό πρέπει να τρέξουμε με ταχείς ρυθμούς.
Θέλω, όμως, να πάμε και στα ευρύτερα παγκόσμια προβλήματα που αντιμετώπισαν τα υπεράκτια αιολικά, τα οποία ήταν τεράστια πέρυσι, με αποκορύφωση τον μεγαλύτερο developer για υπεράκτια αιολικά, την Orsted, να έχει μεγάλες ζημίες. Πιστεύετε ότι είμαστε σε φάση καμπής; Και πώς αυτά τα προβλήματα θα επηρεάσουν την Ελλάδα;
Πράγματι, τα υπεράκτια αιολικά αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, αλλά αυτές δεν αλλάζουν τη γενική κατεύθυνση που οδεύουν τα πράγματα: ότι, δηλαδή, η υπεράκτια αιολική ενέργεια και η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι μια μεγάλη τάση, ένα megatrend, που δεν μπορεί να σταματήσει. Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι πάμε προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά κανείς δεν μπορεί να ξέρει πόσο σύντομα θα φτάσουμε στον προορισμό.
Τώρα, η μεγάλη «φασαρία» με τα υπεράκτια αιολικά που έγινε στις ΗΠΑ ξεκίνησε και εστιάζεται κυρίως στην Orsted. Η δανέζικη εταιρεία όντως έχασε δισεκατομμύρια στις ΗΠΑ, αλλά αν αφαιρέσετε τις απώλειες που είχε στην Αμερική, η Orsted είχε καθαρό κέρδος 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις άλλες περιοχές που δραστηριοποιείται. Αυτό δείχνει ότι, ακόμα και σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, η υπεράκτια αιολική ενέργεια δεν πάει άσχημα γενικώς. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο όχι μόνο αν δει κανείς την Ευρώπη, αλλά κοιτώντας και σε ασιατικές χώρες όπως η Κορέα, η Ταϊβάν (σχεδιάζουν να εγκαταστήσουν υπεράκτια αιολική ενέργεια 12 GW έως το τέλος της δεκαετίας), η Κίνα και η Ιαπωνία. Αλλά ακόμα και πολιτείες των ΗΠΑ μέσα σε αυτή τη συγκυρία αναθεωρούν τους στόχους τους προς τα πάνω. Για παράδειγμα, η Καλιφόρνια αύξησε τους στόχους της για υπεράκτια αιολικά σε 5 GW (από 2,5 GW) έως το 2030 και σε 25 GW (από 20 GW) έως το 2045. Συνεπώς, βλέπουμε ότι η αγορά των υπεράκτιων αιολικών παγκοσμίως είναι διαρκώς ανοδική και τα επόμενα χρόνια προβλέπεται περαιτέρω αύξηση.
Αναφερθήκατε σε προκλήσεις. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες στα υπεράκτια αιολικά και ειδικότερα στα πλωτά;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα σήμερα είναι τα υψηλά επιτόκια που αυξάνουν το κόστος του χρήματος. Αυτό δυσκολεύει τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, αλλά ιδιαίτερα για τα πλωτά αιολικά, τα οποία απαιτούν ένταση κεφαλαίου, τα πράγματα γίνονται ακόμα δυσκολότερα. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός που υπάρχει τα τελευταία χρόνια έχει θέσει πολλά έργα εκτός προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να σταματήσουν. Συγχρόνως, η εφοδιαστική αλυσίδα παγκοσμίως έχει μεγάλες ελλείψεις (π.χ. σε πλοία μεταφοράς και εγκατάστασης, ναυπηγεία, γερανούς, λιμάνια). Παρ' όλα αυτά βλέπουμε σημαντικές επενδύσεις στον τομέα μας, νέες αγορές να ανοίγουν, κυβερνήσεις να αναθεωρούν προς τα πάνω τους στόχους τους για υπεράκτια αιολική ενέργεια, αλλά και μια σειρά από κινήσεις που μας δίνουν αισιοδοξία. Προφανώς, υπάρχει και ρίσκο σε τέτοιου είδους επενδύσεις αλλά αυτό το ρίσκο συνεπάγεται και μεγαλύτερες αποδόσεις. Και σήμερα είμαστε σε μια μεταβατική φάση για τα υπεράκτια αιολικά. Τα επόμενα 5-10 χρόνια θα έχουμε μεγάλη ανάπτυξη σε αυτό τον τομέα και όποιος πάρει στρατηγικές αποφάσεις σήμερα, θα έχει και τις ανάλογες αποδόσεις μακροπρόθεσμα. Για την ακρίβεια, θεωρώ ότι τα πλωτά αιολικά θα είναι η μεγαλύτερη επανάσταση στις ΑΠΕ τα επόμενα 20 χρόνια.
Ποια projects τρέχει η Hexicon διεθνώς και τι προτεραιότητα βάζετε στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Η Hexicon αναπτύσσει πλωτά υπεράκτια αιολικά πάρκα και είναι η εταιρεία που έχει σχεδιάσει και πατεντάρει τις πλωτές πλατφόρμες των δύο ανεμογεννητριών TwinWind. Αυτή την περίοδο, η Hexicon αναπτύσσει επτά μεγάλα projects. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι 1.2 GW στη Νότια Κορέα, το οποίο ξεκίνησε ως συνεργασία με τη Shell αλλά πλέον είμαστε σε διαδικασία να το αποκτήσουμε εξ ολοκλήρου -και το οποίο είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλωτά αιολικά έργα παγκοσμίως. Άλλα έργα μας είναι στην Αγγλία (TwinHub), στην Ιταλία με την Avapa, στη Σουηδία μαζί με τη Mainstream που ανήκει στη Norwegian Aker Offshore Wind, στη Σκωτία με την Copenhagen Infrastructure Partners (CIP), στη Νότιο Αφρική μαζί με την Genesis Eco-Energy Developments και στην Ιβηρική Χερσόνησο όπου στοχεύουμε στην ανάπτυξη πλωτών αιολικών έργων στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που βάζουμε ψηλά στην προτεραιότητά μας, καθώς έχει τρομακτικά φυσικά πλεονεκτήματα και εκτιμούμε ότι τα επόμενα χρόνια, και με τις σωστές κινήσεις, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη αγορά της Μεσογείου.