Δ. Παπαδημούλης: Η Ευρώπη δεν ξεχνά τα «greek statistics»

Στο ορατό ενδεχόμενο εκλογών εντός του 2022 αναφέρεται ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης, σε συνέντευξη στο Euro2day.gr. Κάνει σαφές ότι δεν συμμερίζεται τα σενάρια περί «κυβέρνησης τεχνοκρατών» και προβλέπει ότι θα διαψευστούν σύντομα όποιοι βλέπουν στο πρόσωπο του Ν. Ανδρουλάκη τον «αντι-Τσίπρα» που θα συντρίψει τον ΣΥΡΙΖΑ.

Προειδοποιεί, ωστόσο, για τον κίνδυνο μεγάλης εσωστρέφειας στο κόμμα του, εάν ο κ. Τσίπρας επιμείνει «στην αιφνίδια στροφή του» ως προς τον τρόπο εκλογής προέδρου και Κεντρικής Επιτροπής και ζητά «να κατέβουν οι τόνοι» με συλλογικές αποφάσεις.

Η πανδημία υποχωρεί αλλά η ακρίβεια καλπάζει. Στις Βρυξέλλες λαμβάνουν υπόψη τα νέα δεδομένα στις χώρες-μέλη λόγω της ακρίβειας ή βλέπετε παράκαμψή τους και άμεση επιστροφή στους αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους;

Οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, που έχει ανασταλεί έως το τέλος του 2022, χρειάζονται σοβαρές αλλαγές, ιδίως για την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους. Η αύξηση των δημόσιων δαπανών που προκάλεσε η πανδημία καθιστά μη ρεαλιστική και επικίνδυνη την άκαμπτη επάνοδο στους παλιούς κανόνες, όπως επιδιώκει το στρατόπεδο των «φειδωλών» κρατών-μελών. Από όλη την Ευρωζώνη, που έχει πλέον δημόσιο χρέος πάνω από 100% του ΑΕΠ της, μόνο το Λουξεμβούργο πληροί πλέον τα περίφημα και απολύτως εξωπραγματικά κριτήρια του Μάαστριχτ. Για την Ελλάδα, με δημόσιο χρέος πάνω από 200% του ΑΕΠ και δημοσιονομικό έλλειμμα 10%, αυτή είναι η υπ’ αριθμόν 1 πρόκληση και προτεραιότητα. Μια νέα κρίση χρέους και ένας νέος γύρος οδυνηρής λιτότητας θα «σκοτώσει» την ανάκαμψη και θα εκτινάξει τις ήδη μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Στις Βρυξέλλες υπάρχει έντονος διχασμός και η Κομισιόν καθυστερεί να παρουσιάσει τις προτάσεις της. Η συμμαχία του Νότου με τη Γαλλία δεν είναι αρκούντως ισχυρή και γι’ αυτό κρατώ «μικρό καλάθι» για τον τελικό συμβιβασμό.

Πολλοί μιλούν για νέο μνημόνιο στη χώρα, τυπικό ή άτυπο, δεδομένου ότι το χρέος της έχει εκτιναχθεί και τα έσοδα υποχωρούν, ήδη έφτασαν στα 5,7 δισ. ευρώ οι απλήρωτοι φόροι…

Για την Ελλάδα, που έχει τα χειρότερα δημοσιονομικά στην ΕΕ, ο κρατικός προϋπολογισμός από το 2023 και μετά θα απαιτήσει μια μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή, με αυξήσεις εσόδων και περικοπές δαπανών, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται και το κόστος δανεισμού του κράτους και των επιχειρήσεων, λόγω του τερματισμού του Προγράμματος Αγοράς Στοιχείων Ενεργητικού (PEPP). Τόσο η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης όσο και η όποια μελλοντική ευρωπαϊκή ρύθμιση για τον ρυθμό απομείωσης του υψηλού δημόσιου χρέους θα συνδέονται άρρηκτα με την εκπλήρωση ανάλογων δεσμεύσεων εκ μέρους της χώρας, που θα θυμίζουν μνημόνιο. Δυστυχώς τόσο η ενημέρωση όσο και ο δημόσιος διάλογος γι’ αυτά στην Ελλάδα είναι περίπου ανύπαρκτος. Η εξωραϊστική κυβερνητική προπαγάνδα είναι στον αέρα και υπηρετεί προεκλογικές σκοπιμότητες.

Στο επιχείρημα της κυβέρνησης ότι τα δημοσιονομικά στοιχεία δεν επιτρέπουν μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα ή του ΦΠΑ σε προϊόντα ή γενναία αύξηση των μισθών, τι απαντάτε με βάση την πρακτική άλλων χωρών;

Τα 19 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν ήδη μειώσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα όπως έχει προτείνει από τον Οκτώβριο με την εργαλειοθήκη της η Φον ντερ Λάιεν. Ακόμη και η κα Λαγκάρντ, απαντώντας σε ερώτησή μου, στήριξε αυτή την πρόταση. Ανάλογες ρυθμίσεις έχουν γίνει για τη μείωση της ακρίβειας και σε είδη πρώτης ανάγκης. Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι από τις θλιβερές εξαιρέσεις. Για τον κ. Μητσοτάκη «λεφτά υπάρχουν» όταν πρόκειται να δώσει μεγάλες φοροαπαλλαγές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις στους ισχυρούς. «Λεφτά υπάρχουν» για 5 δισ. απευθείας αναθέσεις σε «φίλους», με το πρόσχημα της πανδημίας. Θυμάται και ανακαλύπτει τα ελλείμματα, μόνο όταν πρόκειται για την ανακούφιση των φτωχών και μικρομεσαίων νοικοκυριών και για τη στήριξη του κοινωνικού κράτους.

Σε δημοσίευμα του Euractiv αποτυπώνονται σενάρια που ακούγονται στα εδώ πολιτικά γραφεία τους τελευταίους μήνες για «κυβέρνηση τεχνοκρατών», λόγω ακυβερνησίας μετά από διπλές εκλογές. Υπάρχει τέτοια συζήτηση σ' αυτό που λέμε «σύστημα Βρυξελλών»;

Αν θέλουμε να απαλλαγούμε από την αποτυχημένη και επικίνδυνη κυβέρνηση Μητσοτάκη, αυτό είναι ευθύνη του ελληνικού λαού και όχι της Κομισιόν. Στην Κομισιόν ασφαλώς, γιατί δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά, υπάρχει θεσμική μνήμη. Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών γνωρίζει. Και θυμάται καλά πότε τινάχτηκαν -και με ευθύνη Μπαρόζο- στα ύψη τα ελλείμματα και το χρέος με τα ‘Greek statistics’, κυβέρνηση της ΝΔ είχαμε. Και όντως τους απασχολεί πώς θα μοιραστούν τα 30 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης σε μια χώρα που κάνουν πάρτι οι εγχώριοι μιντιακοί και οικονομικοί ολιγάρχες. Παρ' όλα αυτά, για να μην τρέφουμε αυταπάτες, η Κομισιόν που είναι ένα πολιτικό όργανο, στηρίζει -έστω και με αστερίσκους- την κυβέρνηση της ΝΔ. Δεν υπάρχει καμία σχέση με τον πόλεμο, τους εκβιασμούς και την πίεση που δεχόταν τόσο από την Κομισιόν όσο και από το Eurogroup η κυβέρνηση Τσίπρα.

Υπάρχει και σενάριο για κυβέρνηση εθνικής ενότητας από την παρούσα Βουλή, με άλλον πρωθυπουργό; Κάποιοι εγχώριοι κύκλοι το συζητούν…

Είμαι κατηγορηματικά αντίθετος στα σενάρια άλλης κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή. Η εμπειρία από την κυβέρνηση Παπαδήμου είναι απολύτως αρνητική για τη χώρα. Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε νέα κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας, που θα προκύψει από τη λαϊκή ψήφο και θα συγκροτηθεί με βάση τη λαϊκή εντολή και κοινό πρόγραμμα. Η αλλαγή με σταθερότητα που χρειάζεται η χώρα απαιτεί τη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας και μάλιστα από τις πρώτες εκλογές, που θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στις περισσότερες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Την Ελλάδα τη χρεοκόπησαν μονοκομματικές κυβερνήσεις που κυβέρνησαν με το σύστημα «πάρ' τα όλα». Αυτές βούλιαξαν τη χώρα σε ένα βούρκο χρεών, ελλειμμάτων, πελατειακού κράτους και διαφθοράς, και στη συνέχεια φόρτωσαν, μέσω των μνημονίων, τον λογαριασμό στις πλάτες της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο της χώρας στηρίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Κάνει τη δουλειά του με αυτή και επιδιώκει να έχει «πρώτο τραπέζι πίστα» στη μοιρασιά των κονδυλίων, όχι μόνο με απευθείας αναθέσεις στη διάρκεια της πανδημίας αλλά και με τα 30 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και τα άλλα 20 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ. Την ίδια ώρα, επειδή αυτοί οι κύκλοι σχεδιάζουν στρατηγικά, έχουν και πλάνο εφεδρείας. Αυτό που θέλουν να αποτραπεί είναι ένα ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί ξέρουν ότι δεν θα μπορούν να στρώνουν το τραπέζι και να μοιράζουν τα χαρτιά όπως θέλουν. Αυτό είναι αδιαμφισβήτητο. Αντί να σεναριολογούμε λοιπόν, αυτό που νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε είναι να μετατρέψουμε τη φθορά της κυβέρνησης της ΝΔ, που είναι έντονη και θα συνεχιστεί, σε ρεύμα ελπίδας και νίκης για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και την πρότασή του για τη διακυβέρνηση της χώρας.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν συνεχιζόμενη μείωση των ποσοστών της ΝΔ, σημαντική ανάκαμψη για το ΚΙΝΑΛ και στασιμότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Πιστεύετε ότι το ποσοστό του κόμματός σας «μαγειρεύεται»; Ότι δεν αποτυπώνεται ακόμα η επιστροφή ψηφοφόρων που το εγκατέλειψαν το 2019; Ή ότι δεν υπάρχει πια η δυναμική που το οδήγησε στη νίκη το 2015;

Η εντεινόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια προκαλεί εντεινόμενη κυβερνητική φθορά. Όμως, ενώ η ΝΔ φθείρεται, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, έως τώρα, δεν κερδίζει. Σε αυτή την πρόκληση οφείλουμε και μπορούμε να δώσουμε συλλογική και νικηφόρα απάντηση, χωρίς εξωραϊσμούς και επανάπαυση. Αυτό απαιτεί να βελτιώσουμε δραστικά όλους τους δείκτες με τους οποίους μας μετράει ο ελληνικός λαός. Κι αυτό απαιτεί πιο δυναμική και αποτελεσματική αντιπολίτευση, όραμα για το μέλλον που να δένει με ένα προοδευτικό πρόγραμμα τετραετίας, συγκεκριμένο και εφαρμόσιμο, καθώς και ενωμένο Κόμμα. Αυτά θα μας δώσουν ώθηση σε μια πορεία εξωστρέφειας και νίκης για τις εκλογές. Οι εκλογές δεν θα αργήσουν, καθώς ορισμένες κινήσεις της ΝΔ «μυρίζουν» κάλπες εντός του 2022.

Πού πρέπει να επικεντρώσει ο ΣΥΡΙΖΑ; Στο περίφημο «κέντρο» (από το οποίο φαίνεται να αντλεί νέες δυνάμεις το ΚΙΝΑΛ) ή στα αριστερά του; Ή δεν έχει σημασία η «ούγια»;

Πρέπει να επιδιώκουμε διαρκώς την αμφίπλευρη πολιτικά και ολόπλευρη κοινωνικά διεύρυνση της επιρροής μας. Και προς το κέντρο αλλά και προς τα αριστερά μας. Ιδιαίτερα προς τον χώρο της νεολαίας και των απογοητευμένων του «όλοι ίδιοι είναι», που το 2019 επέλεξαν την αποχή και ίσως, αν δεν προσέξουμε, το επαναλάβουν. Πριν έξι μήνες ο Αλ. Τσίπρας είχε πει κλείνοντας τις εργασίες της Πανελλαδικής μας Συνδιάσκεψης: «Για να κερδίσουμε το κέντρο, πρέπει να στρίψουμε αριστερά». Τώρα είναι η ώρα τα λόγια αυτά να γίνουν αξιόπιστη συλλογική πράξη. Να μεταφραστούν σε πολιτικό σχέδιο, πρόγραμμα, αποτελεσματικότερη αντιπολίτευση και ισχυρότερη κοινωνική παρουσία και δράση.

Είναι εφικτή η προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας με ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ ή δεν αποκλείετε επανάληψη της κυβερνητικής σύμπραξης ΝΔ-ΚΙΝΑΛ;

Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και πρέπει να κερδίσει στις επόμενες εκλογές. Είναι κάτι δύσκολο αλλά εφικτό. Απευθυνόμαστε σε όλα τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης (ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, ΜέΡΑ25), προκειμένου να διαμορφώσουμε μια κυβέρνηση συνεργασίας, με συμμετοχή, στήριξη ή ανοχή. Γιατί τη χώρα τη χρεοκόπησαν μονοκομματικές κυβερνήσεις. Όσοι βλέπουν στο πρόσωπο του Ν. Ανδρουλάκη τον «αντι-Τσίπρα» που θα συντρίψει τον ΣΥΡΙΖΑ, θα διαψευστούν και μάλιστα σύντομα. Στις επόμενες εκλογές η ΝΔ θα έχει τέτοια φθορά, που δεν θα μπορέσει να κερδίσει αυτοδυναμία, ακόμη κι αν στηθούν δεύτερες κάλπες. Σήμερα υπάρχει μια άνοδος του ΚΙΝΑΛ, που προσπορίζει οφέλη όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τη ΝΔ. Θα δούμε εάν αυτή η άνοδος θα αντέξει στον χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ οφείλει να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της. Εάν δηλαδή τιμά την αντιδεξιά παράδοση του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε ως στρατηγικό αντίπαλο τη Δεξιά, θα πρέπει να πει τι θα κάνει για να αντικατασταθεί αυτή η απολύτως αποτυχημένη κυβέρνηση.

Οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις σε ένα κόμμα που οδεύει προς συνέδριο μπορούν να θεωρηθούν λογικές. Σ' αυτή την κοινωνική-οικονομική-πολιτική συγκυρία όμως υπάρχει η πολυτέλεια της εσωστρέφειας;

Κεντρικό μέλημα του κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ και άρα προτεραιότητα και του 3ου Συνεδρίου μας πρέπει να είναι τι πρέπει να κάνουμε για να διώξουμε μια ώρα αρχύτερα την κυβέρνηση της ΝΔ. Και όχι από πού θα επανεκλεγεί πρόεδρος ο Αλέξης Τσίπρας και η νέα Κεντρική Επιτροπή. Οι πολίτες περιμένουν από εμάς: αποτελεσματική, μαχητική αντιπολίτευση, σύγχρονη αριστερή ταυτότητα και όραμα για το μέλλον, συγκεκριμένο προοδευτικό και εφαρμόσιμο πρόγραμμα τετραετίας που έχει καθυστερήσει, ενωμένο κόμμα, με τον Τσίπρα επικεφαλής και ειλικρινή αναγνώριση και διόρθωση των λαθών που κάναμε ως κυβέρνηση το 2015-2019. Χρειαζόμαστε ένα Συνέδριο δημοκρατικού διαλόγου, προωθητικών συνθέσεων, ανταλλαγής επιχειρημάτων και όχι χαρακτηρισμών. Όχι ένα Συνέδριο άγονης εσωστρέφειας, κραυγών κι ενοχοποίησης της διαφορετικής άποψης και ξεκαθαρίσματος λογαριασμών. Όλοι μας, με πρώτο τον Πρόεδρο του Κόμματος, έχουμε την ευθύνη να απομονώσουμε ασφυκτικά, ακρότητες και υβριστικές συμπεριφορές.

Γιατί αντιδράτε τόσο έντονα στην πρόταση Τσίπρα για εκλογή του προέδρου και της Κεντρικής Επιτροπής απευθείας από τα μέλη του κόμματος; «Είναι λάθος πρόταση σε λάθος χρόνο με λάθος τρόπο», σημειώνεται στο κείμενο της ομάδας «Ομπρέλα» στην οποία μετέχετε κι εσείς.

Η αιφνίδια στροφή του Α. Τσίπρα και η εγκατάλειψη των θέσεων που είχε επί χρόνια σε ζητήματα οργανωτικών καταστατικών ρυθμίσεων προκαλεί μια αχρείαστη εσωστρέφεια. Μεταθέτει αποπροσανατολιστικά την ατζέντα του εσωτερικού μας διαλόγου σε ζητήματα που ελάχιστα απασχολούν την κοινωνία. Τίποτε απολύτως δεν θα κερδίσει ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ούτε ο Τσίπρας, αν το κόμμα μας γίνει πιο αρχηγικό απ’ ό,τι σήμερα. Από πότε θεωρούμε ότι η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ λειτουργούν πιο δημοκρατικά από τον ΣΥΡΙΖΑ και αποφασίστηκε να τους μιμηθούμε; 

Όσο για την εκλογή της νέας Κεντρικής Επιτροπής, συμφωνώ με την ομόφωνη πρόταση της Επιτροπής Καταστατικού. Να συνεχίσει να εκλέγεται από το Συνέδριο και να λογοδοτεί σε αυτό. Όπως συμβαίνει άλλωστε με όλα σχεδόν τα κόμματα στην Ευρώπη. Όλα τα Αριστερά, Σοσιαλιστικά, Πράσινα, Φιλελεύθερα και Κεντροδεξιά κόμματα την εκλέγουν από το Συνέδριο. Και μάλιστα κάνουν Συνέδρια με 1.000 περίπου εκλεγμένους αντιπροσώπους, ώστε να γίνεται ουσιαστικός διάλογος. Ας το ξανασκεφτούμε λοιπόν ψύχραιμα: Θα επιμείνει ο Αλέξης Τσίπρας στην πρότασή του για εκλογή από τα μέλη, ακόμη κι αν είναι ο μόνος υποψήφιος για την Προεδρία; Τι συμμετοχή αναμένεται σε μια τέτοια εκλογή; Μήπως υπάρχει ο κίνδυνος του επικοινωνιακού αυτογκόλ, με δυσμενείς εκ των υστέρων και εκ του πονηρού συγκρίσεις με όσους ψήφισαν για την ηγεσία της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ; Ας κατέβουν λοιπόν οι τόνοι. Ας φυλαχτούμε από τον αποπροσανατολισμό και τον εσωτερικό διχασμό. Ας ξανασκεφτούμε όλοι και όλες ώριμα και ψύχραιμα τις προτεραιότητές μας ενόψει Συνεδρίου και των εθνικών εκλογών. Οφείλουμε όλοι να αντιληφθούμε ότι θα κριθούμε στις εθνικές κάλπες. Όχι στις εσωκομματικές. Και πρέπει να νικήσουμε!

Την επόμενη ημέρα (του συνεδρίου) θα μπορείτε να πορευτείτε όλοι μαζί; Πόσο μάλλον που αυτή η ημέρα μπορεί να είναι και... η πρώτη προεκλογική;

Προφανώς την επομένη του Συνεδρίου θα πορευτούμε όλες και όλοι μαζί, με σεβασμό στις συλλογικές μας αποφάσεις. Στον αγώνα για να ηττηθεί και να φύγει το συντομότερο η αποτυχημένη κυβέρνηση της ΝΔ, δεν περισσεύει κανείς και καμία. Γι’ αυτό ακριβώς και σε όλη την πολιτική μου διαδρομή είμαι φανατικός υποστηρικτής του ήρεμου διαλόγου με επιχειρήματα και των προωθητικών συνθέσεων. Όσο πιο ενωτικό και συνθετικό είναι το Συνέδριο τόσο καλύτερα θα πάμε και στις εκλογές. Όσοι ονειρεύονται προγραφές και εκκαθάριση εσωκομματικών λογαριασμών, ρήξεις και διασπάσεις, ας βάλουν τα σπαθιά στα θηκάρια. Ο «εχθρός» είναι απέναντι. Όχι εντός του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Επανεκλεγήκατε πανηγυρικά αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώ έχετε δηλώσει ότι αυτή είναι η τελευταία θητεία σας στην Ευρωβουλή. Μετά; Θα διεκδικήσετε εγχώρια πολιτική θέση, ας πούμε στην ελληνική Βουλή, ή θα επικεντρωθείτε στα κομματικά καθήκοντα;

Η επανεκλογή μου με ποσοστό-ρεκόρ, 75% ως αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, ήταν οι τελευταίες εκλογές που μετείχα. Το έχω αποφασίσει πριν από το 2019, οπότε και εκλέχτηκα πρώτος σε ψήφους ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2024 που ολοκληρώνεται η θητεία μου, συμπληρώνω 50 χρόνια συνεχούς δράσης στην Αριστερά, 25 χρόνια δουλειάς ως Μηχανικός και διευθυντικό στέλεχος επιχειρήσεων, τρεις θητείες στο Ευρωκοινοβούλιο και 10 συνεχή χρόνια στην Αντιπροεδρία του. Η απόφασή μου είναι οριστική. Το 2024, γεροί να είμαστε, περνάω στα μετόπισθεν. Ούτε υποψηφιότητα στη Βουλή, ούτε υψηλά κομματικά αξιώματα. Θα συνεχίσω να υπηρετώ, εφ’ όρου ζωής, τις ίδιες ιδέες και αξίες, αλλά μακριά από αξιώματα. Ξέρω ότι δεν συνηθίζεται πολύ στην Ελλάδα, αλλά πιστεύω πολύ στην ανάγκη να δοκιμαστούν και άλλα πρόσωπα σε υψηλά πόστα. Κάνω ασφαλώς όνειρα και σχέδια για το μέλλον. Αλλά βρίσκονται πολύ μακριά από βουλευτικές και κομματικές καρέκλες.