Τάσιος (ΠΟΞ): Μαραθώνιος ο αγώνας επιβίωσης των ξενοδόχων

Για τις φετινές επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού, καθώς και για τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει στο μέλλον, μιλά σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr o πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος.

Εκτιμά ότι το μέλλον «απαιτεί» έναν πιο πράσινο τουρισμό, με ευρεία χρήση της τεχνολογίας και υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και επισημαίνει ότι η ποιότητα θα είναι εκείνη η παράμετρος που θα κάνει τη διαφορά στην κατεύθυνση βιωσιμότητας του ελληνικού τουρισμού.

Αναφερόμενος στο 2022, ο Γρ. Τάσιος κάνει λόγο για τα ενθαρρυντικά μηνύματα που έρχονται από tour operators και αεροπορικές εταιρείες, ξεκαθαρίζοντας, ωστόσο, πως οι επιχειρήσεις δεν θα καταφέρουν να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος μέσα σε διάστημα μικρότερο των 3 ετών. Μάλιστα, όπως τονίζει, τα ξενοδοχεία δεν έχουν ακόμη εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά τους, υπογραμμίζοντας ότι «χρειάζεται στοχευμένη στήριξη των επιχειρήσεων, που παλεύουν “με νύχια και με δόντια” να επιβιώσουν».

Θέλετε να κάνετε έναν πρώτο απολογισμό αυτής της τόσο ιδιαίτερης χρονιάς που ολοκληρώνεται; Ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι της σεζόν; Πώς εκτιμάτε ότι θα κυλήσει η χειμερινή σεζόν;

Πρώτα απ’ όλα είμαστε όλοι κερδισμένοι, γιατί καταφέραμε να ανοίξουμε με ασφάλεια και η χώρα να ενισχύσει σημαντικά την εικόνα της, παίρνοντας τα εύσημα για τη συμβολή της στην παγκόσμια τουριστική επανεκκίνηση. Από κει και πέρα, όλοι οι σταθερά δημοφιλείς προορισμοί της χώρας σε Αιγαίο, Ιόνιο, Κρήτη και Χαλκιδική πέτυχαν να ξεπεράσουν και τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις. Σημαντικό επίσης είναι ότι αυξημένες τουριστικές ροές είχαν και οι προορισμοί που ήταν οδικά προσβάσιμοι, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πελοπόννησο. Από κει και πέρα, ο χειμώνας θα είναι δύσκολος για τα συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχεία πόλης καθώς και για τον ορεινό τουρισμό. Οι καλοκαιρινές διακοπές μπορεί να πήγαν ανέλπιστα καλά, ωστόσο άλλες θεματικές κατηγορίες όπως τα συνέδρια, τα εταιρικά ταξίδια, τα city breaks, οι θεματικές δραστηριότητες στη φύση δεν εμφανίζουν αντίστοιχη δυναμική. Δεδομένων και των απωλειών όλου του προηγούμενου διαστήματος, χρειάζεται στοχευμένη στήριξη των επιχειρήσεων που παλεύουν «με νύχια και με δόντια» να επιβιώσουν. Εκτιμώ, πάντως, πως το 2021 θα ολοκληρωθεί με έσοδα που θα διαμορφωθούν στα επίπεδα του 60% του 2019.

Ποιες αγορές έκαναν τη διαφορά για τον ελληνικό τουρισμό; Διακρίνατε φέτος πιο έντονη την ανάγκη να στραφεί η χώρα σε νέες αγορές, με δεδομένο ότι για παράδειγμα κάποιες περιοχές, οι οποίες εξαρτώνται από συγκεκριμένες αγορές που άργησαν να δείξουν τη δυναμική τους, δεν τα πήγαν τόσο καλά;

Σίγουρα δεν ήταν μια κανονική χρονιά, έχοντας να αντιμετωπίσουμε καθυστερήσεις και εμπόδια. Η καλή δουλειά που έγινε στην υγειονομική διαχείριση επέτρεψε να έχουμε αξιοσημείωτη ροή από τις ΗΠΑ. Επίσης η αξιοπιστία της χώρας συνέβαλε στο να έχουμε κύμα επισκεπτών αυτό το καλοκαίρι από τη Γαλλία και την Πολωνία. Η τουριστική διπλωματία απέδωσε επίσης σημαντικά οφέλη και το είδαμε σε ροές από χώρες όπως η Ρουμανία. Κατά τα λοιπά, κυριάρχησαν οι παραδοσιακές αγορές του ελληνικού τουρισμού, ωστόσο το άνοιγμα νέων αγορών ασφαλώς και πρέπει να είναι σταθερή προτεραιότητά μας τα επόμενα χρόνια.

Φέτος ο οδικός τουρισμός ήταν ο κύριος τροφοδότης των περιοχών της Βόρειας Ελλάδας, καλύπτοντας ενδεχομένως το κενό που άφησαν άλλες αγορές και επιδεικνύοντας τη δυναμική του. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις περαιτέρω ανάπτυξής του;

Πράγματι η ασφάλεια που νιώθουν οι επισκέπτες ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητό τους έδωσε δυναμική ώθηση στον οδικό τουρισμό. Ήταν πολύ χαρακτηριστικό ότι είδαμε μετά από αρκετά χρόνια Ουκρανούς τουρίστες στη Χαλκιδική. Οι ροές δεν αφορούσαν μόνο τη Βόρεια Ελλάδα αλλά και πολλούς άλλους προορισμούς της ηπειρωτικής χώρας, αναδεικνύοντας τη σημασία της οδικής πρόσβασης. Η γεωγραφία της χώρας είναι τέτοια που διευκολύνει τον οδικό τουρισμό, θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα τόσο για τη γρήγορη και φιλική εξυπηρέτηση στα σημεία εισόδου όσο και τις υποδομές μας στο οδικό δίκτυο.

Ποιες αλλαγές έχει πυροδοτήσει η πανδημία στον τουρισμό; Είναι αναγκαία η στροφή σε ένα άλλο μοντέλο;

Φέτος είδαμε να κυριαρχεί και πάλι το μαζικό μοντέλο τουρισμού. Ο κόσμος μετά τα lockdown ήθελε μαζικά να ταξιδέψει, να κάνει διακοπές, να νιώσει πως παίρνει κάτι πίσω από τη ζωή του. Η τάση παραμένει ισχυρή και οι εκτιμήσεις συγκλίνουν πως το μαζικό μοντέλο θα επικρατήσει και τα αμέσως επόμενα χρόνια. Ωστόσο πρέπει να βλέπουμε μακριά και είναι ο σωστός χρόνος για ένα μακρόπνοο σχέδιο προς έναν πιο πράσινο τουρισμό, με ευρεία χρήση της τεχνολογίας και υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Η ποιότητα είναι αυτή που θα κάνει τη μεγάλη διαφορά, προκειμένου ο ελληνικός τουρισμός να έχει ένα βιώσιμο μέλλον.

Ποια είναι τα πρώτα μηνύματα για το 2022; Πότε τοποθετείτε την ανάκαμψη των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού στα επίπεδα του 2019; Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση πλέον;

Τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά, στον βαθμό που δεν υπάρχουν ανατροπές και δυσάρεστες εκπλήξεις. Οι διεθνείς tour operators και οι αεροπορικές εταιρείες συμφωνούν πως από την άνοιξη του '22 μπορούμε να προσδοκούμε στην παγκόσμια τουριστική ανάκαμψη. Αλλά είναι σαφές πως oι επιχειρήσεις δεν είναι ένα κουμπί on/off. Ένας Αύγουστος δεν φέρνει την ανάκαμψη. Τα στοιχεία δείχνουν πως όλα τα μεγέθη από τις δυο σεζόν 2020 και 2021 εμφανίζουν μεσοσταθμικά κάμψη της τάξης του 55% με 60% σε σχέση με το 2019. Και σύμφωνα με όλα τα οικονομικά μοντέλα, μετά από μια τέτοια κάμψη απαιτούνται τρεις με πέντε χρονιές για να φτάσει μια επιχείρηση ξανά εκεί που βρισκόταν το 2019.

Εκτιμάτε ότι η πανδημία ενδέχεται να δημιουργήσει ένα νέο κύκλο «κόκκινων» δανείων για τις τουριστικές επιχειρήσεις; Τι περιμένουν πλέον οι φορείς του τουρισμού από την πολιτεία στην κατεύθυνση στήριξής τους;

Η πανδημία ήρθε και μας χτύπησε από το πουθενά. Τα χρέη δεν δημιουργήθηκαν εξαιτίας κακών επιχειρηματικών επιλογών αλλά εξαιτίας των συνθηκών που δημιουργήθηκαν και χωρίς ευθύνη των επιχειρήσεων, οι οποίες υπάκουσαν στις κρατικές εντολές. Η στήριξη της κυβέρνησης αποδείχθηκε ουσιαστική, προκειμένου να φτάσουμε μέχρι εδώ και να μπορούμε να ελπίζουμε με αισιοδοξία. Το ξενοδοχείο όμως χρειάζεται ανάσα, χρειάζεται οξυγόνο και ρευστότητα. Οι περιορισμένες προκαταβολές για τον επόμενο χρόνο σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις των χρεών που δημιουργήθηκαν, στεγνώνουν το ταμείο και βάζουν θηλιά στον ξενοδόχο. Πρέπει το τραπεζικό σύστημα να αντιληφθεί την πραγματικότητα που βιώνει ο κλάδος και με πνεύμα καλής συνεργασίας να πετύχουμε ρυθμίσεις επιμήκυνσης στην εξόφληση των υποχρεώσεων. Το ίδιο ισχύει και για τις φορολογικές και για τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Για να μπορεί το ξενοδοχείο να συνεχίσει να προσφέρει στην ανάπτυξη, στην απασχόληση, στη δημιουργία τζίρων για άλλους κλάδους της οικονομίας, πρέπει να μπορεί πρώτα απ’ όλα να ζει το ίδιο. Κι αυτός ο αγώνας επιβίωσης δεν έχει τελειώσει ακόμη, είναι μαραθώνιος.