Δημόπουλος: Πώς η Πειραιώς στηρίζει την «πράσινη» οικονομία

Η πράσινη οικονομία, από το Α ως το Ω. Οι τράπεζες απαντούν στις νέες προκλήσεις, υιοθετώντας τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής -μία δέσμευση σε ένα κοινό σκοπό. 

Στο Εuro2day.gr μιλάει για το θέμα με κάθε λεπτομέρεια επί του θέματος ο κ. Δημ. Δημόπουλος, Διευθυντής του corporate development & ESG της Τράπεζας Πειραιώς. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, εξηγείται η πρωτοβουλία 30 διεθνών τραπεζών, που αποτέλεσε τον πυρήνα για τη δημιουργία των Αρχών της Υπεύθυνης Τραπεζικής αλλά και η πρόκληση μεταστροφής μιας οικονομίας, από την τρέχουσα θέση και φιλοσοφία, σε μία οικονομία που προάγει το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, στα επόμενα 2-3 χρόνια θα πρέπει η κάθε τράπεζα να καταθέσει δημοσίως στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη και να παρουσιάζει ετησίως την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων αυτών.

Κύριε Δημόπουλε, ασχολείστε με τον... πυρήνα του responsible banking και ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια τι σημαίνει για μία Τράπεζα, η υιοθέτηση των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής;

Δύο ιδιαίτερα σημαντικές πρωτοβουλίες, οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, αλλάζουν πλήρως την αντίληψή μας για την οικονομία και τη σχέση της με το περιβάλλον και την κοινωνική ευημερία. Η αειφορία από «ακαδημαϊκή κουβέντα» γίνεται πλέον έννοια συνυφασμένη με επιβίωση και πρόοδο. Σε αυτό το νέο γίγνεσθαι, γεννιέται η πρωτοβουλία 30 τραπεζών μελών του UNEP FI, που θα δημιουργήσει τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής το 2019. Η Τράπεζα Πειραιώς ήταν η μόνη Ελληνική Τράπεζα που συμμετείχε στη διαμόρφωση των Αρχών και του πλαισίου εφαρμογής τους. Οι Αρχές επιδιώκουν να στρέψουν τις τράπεζες στη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, συνεισφέροντας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των άλλων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων της εποχής μας. Θεωρούν ότι οι τράπεζες έχουν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στη μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλού άνθρακα. Μια οικονομία η οποία έχει ως αποτέλεσμα η μέση αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη να μην υπερβαίνει τον 1,5 βαθμό Κελσίου, είναι μια ανθεκτική οικονομία που μπορεί να διασφαλίσει μακροχρόνια ευημερία.

Τι ακριβώς πρεσβεύουν οι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής και ποια είναι η μέχρι τώρα ανταπόκριση των τραπεζών;

Οι έξι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής καλούν τις τράπεζες να προσαρμόσουν τις πολιτικές και τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, να θέσουν στόχους και να μετρούν τις επιπτώσεις τους, θετικές και αρνητικές, να συνεργάζονται με τους πελάτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, να δημιουργούν ισχυρά συστήματα διακυβέρνησης και να έχουν διαφάνεια σε ό,τι κάνουν. Πιο συγκεκριμένα καλούνται να:

• Εναρμονίζουν την επιχειρηματική τους στρατηγική με τους παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, καθώς και σε άλλα συναφή εθνικά και περιφερειακά πλαίσια
• Θέτουν στόχους για να αυξάνουν τις θετικές τους επιδράσεις, μειώνοντας ταυτόχρονα τις αρνητικές και για να διαχειρίζονται τους κινδύνους που δημιουργούν οι δραστηριότητες, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους
• Συνεργάζονται υπεύθυνα με τους πελάτες τους για να τους ενθαρρύνουν σε αειφόρες πρακτικές και να συμβουλεύουν έγκαιρα και υπεύθυνα τα ενδιαφερόμενα μέρη μας ώστε να επιτυγχάνονται οι στόχοι της κοινωνίας
• Και τέλος, να υλοποιούν τη δέσμευσή τους στις Αρχές μέσω αποτελεσματικής διακυβέρνησης και ανάπτυξης κουλτούρας υπεύθυνης τραπεζικής και να είναι διαφανείς και υπόλογοι σε αυτά που κάνουν για τη συνεισφορά στους στόχους της κοινωνίας.

Σήμερα έχουν υπογράψει τις Αρχές 190 τράπεζες, μεταξύ των οποίων και οι μεγαλύτερες από όλο τον κόσμο. Στα επόμενα 2-3 χρόνια, θα πρέπει η κάθε τράπεζα να καταθέσει δημοσίως στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη και να παρουσιάζει ετησίως την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων αυτών. Το πλαίσιο είναι αρκετά αυστηρό και τράπεζες που δεν θα μπορούν να συμμορφωθούν, θα διαγράφονται από μέλη.

Σωστά όλα αυτά, αλλά γιατί θα πρέπει μια τράπεζα να υπογράψει τις Αρχές, δεν θα μπορούσε από μόνη της να προχωρήσει σε αειφόρες δράσεις;

Οι Αρχές θέτουν ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο εφαρμογής. Αποτελούν ένα φάρο που δείχνει τον δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη. Περιγράφουν συγκεκριμένα βήματα που πρέπει μια τράπεζα να ακολουθήσει. Μεταφράζουν σε απτές και μετρήσιμες δράσεις μια έννοια αρκετά σύνθετη όπως είναι «αειφορία» ή «βιώσιμη ανάπτυξη». Πέραν αυτών, οι τράπεζες που έχουν υπογράψει τις Αρχές μέσα από ομάδες εργασίας που λειτουργούν, αποκτούν τεχνογνωσία, ανταλλάσσουν εμπειρίες, και σχεδιάζουν μεθοδολογίες και εργαλεία για να μπορούν να μετρούν με διαφάνεια την επίτευξη των στόχων τους. Η συμμετοχή στο UNEP FI είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για όσες τράπεζες επιθυμούν να γίνουν υπεύθυνες αναφορικά με τον τρόπο που λειτουργούν και λαμβάνουν τις επιχειρηματικές τους αποφάσεις.

Και η Tράπεζα Πειραιώς τι έχει κάνει μέχρι στιγμής για να συμμορφωθεί με τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής;

Η Tράπεζα Πειραιώς έχει μια πολύχρονη και ηγετική παρουσία στην υποστήριξη της πράσινης επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Έχει καλλιεργήσει συστηματικά μια κουλτούρα αειφόρου ανάπτυξης που αναγνωρίζεται από την αγορά και δημιουργεί συνεχώς αξία χτίζοντας σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες της και την ευρύτερη κοινωνία. Έχοντας μια νέα στρατηγική για το Περιβάλλον, την Κοινωνία και τη Διακυβέρνηση (εν συντομία «Στρατηγική ESG»), έχουμε δημιουργήσει τις εσωτερικές υποδομές, τις πολιτικές και τις στρατηγικές για να εμπεδωθεί μια ισχυρή κουλτούρα αειφορίας στον οργανισμό. Αυτό θα μας επιτρέψει, έχοντας τη σωστή τεχνογνωσία και τα εργαλεία, να συνεργαστούμε με τους πελάτες μας και τους επενδυτές ώστε να τους κατευθύνουμε σε μακροχρόνιες και βιώσιμες επενδύσεις. Έχουμε εντοπίσει σε ποιους τομείς της οικονομίας μπορεί η Tράπεζα Πειραιώς να έχει τις μεγαλύτερες θετικές επιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα επιδιώκει να μειώνει τις αντίστοιχες αρνητικές. Σχεδιάζουμε σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες για την υποστήριξη επενδύσεων σε έργα που έχουν μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και οδηγούν στη μείωση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, ενώ ταυτόχρονα έχουν θετικό πρόσημο για την κοινωνία. Η Tράπεζα Πειραιώς έχει εκλεγεί στο Τραπεζικό Συμβούλιο του UNEP FI που συντονίζει όλο το έργο εφαρμογής των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής. Ταυτόχρονα συμμετέχει σε διάφορες ομάδες εργασίας γύρω από το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, το EU Taxonomy, ενώ συντονίζει ομάδα που έχει στόχο τη διαμόρφωση του πλαισίου αναφοράς και των δεικτών παρακολούθησης και δημοσιοποίησης της συνολικής προόδου εφαρμογής των Αρχών.

Πόσο εύκολη είναι η προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τι βήματα απαιτούνται; Ποιες είναι οι δυσκολίες προς την κατεύθυνση αυτή;

Προφανώς δεν είναι εύκολη η προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Κάθε αλλαγή θέλει χρόνο, αλλά κυρίως προϋποθέτει όραμα, δέσμευση, επιμονή και ισχυρή διακυβέρνηση. Η δυσκολία είναι να βγούμε από το «κουτάκι» στο οποίο έχουμε συνηθίσει να λειτουργούμε και να σκεφτόμαστε. Όπως είχε πει και ο Αϊνστάιν, δεν μπορούμε να λύσουμε προβλήματα αν σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο όπως τότε που τα δημιούργησε. Έχουμε διαμορφώσει ένα ισχυρό σχήμα διακυβέρνησης για την εφαρμογή των Αρχών, υπό την ηγεσία του Διευθύνοντος Συμβούλου, κ. Χρήστου Μεγάλου. Έχουμε δημιουργήσει εδώ και μια δεκαετία εξειδικευμένες μονάδες για πράσινη επιχειρηματικότητα, διαχείριση περιβαλλοντικού αποτυπώματος, υπολογισμό κλιματικού κινδύνου πελατών και για δημιουργία κουλτούρας βιώσιμης ανάπτυξης. Μέσα από συνεργασία στελεχών από διάφορα επίπεδα ιεραρχίας έχουμε ετοιμάσει πλαίσιο δράσεων και προϊόντων για τους πελάτες μας, τους μετόχους, τους εργαζόμενους μας και για την κοινωνία γενικά. Οι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής είναι η απάντηση των τραπεζών στις σύγχρονες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Με τη δέσμευση σε ένα κοινό σκοπό και τις συνέργειες που θα αναπτυχθούν, οι τράπεζες θα μπορέσουν να υποστηρίξουν με τις χρηματοδοτήσεις τους μια υγιή και βιώσιμη κοινωνία, σε έναν υγιή και βιώσιμο πλανήτη. Η Tράπεζα Πειραιώς θα είναι για ακόμη μια φορά πρωτοπόρος στην προσπάθεια αυτή.