Χριστοφόρου: Χρειάζονται όλα τα εργαλεία για να αντιμετωπιστούν τα NPLs

Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων θα λυθεί μέσα από τη συνεργασία των τραπεζών με τα funds που θα τα διαχειρισθούν, τονίζει στο Euro2day.gr ο Γιώργος Χριστοφόρου, Περιφερειακός Διευθυντής του ομίλου B2Holding (διαχείριση κόκκινων δανείων) για τη ΝΑ Ευρώπη και Διευθύνων Σύμβουλος της B2KAPITAL ΑΕ στην Ελλάδα. Υπογραμμίζει πως οι εταιρείες διαχείρισης πρέπει να δρουν συμπληρωματικά και συνεργατικά με τις τράπεζες καθώς συμβάλλουν στη γρήγορη και αποδοτική άμβλυνση του προβλήματος.

Tο ποσοστό των κόκκινων δανείων καλύπτει το 45%-47% του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών. Πώς μπορεί αυτό να γίνει διαχειρίσιμο; Η ανάθεση σε funds πακέτου δανείων είναι η μόνη επιλογή ή χρειάζονται και άλλα μέτρα;

Εκτιμώ ότι όλη η διαθέσιμη εργαλειοθήκη που υπάρχει σε κάθε τραπεζικό σύστημα για τη μείωση των NPLs έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή. Κατά τη γνώμη μου, αυτή είναι και η σωστή προσέγγιση, δεδομένου ότι δεν υπάρχει μία και μόνο μαγική λύση που να μπορεί να εφαρμόζεται αποτελεσματικά παντού και σε κάθε περίπτωση. Η πώληση δανειακών χαρτοφυλακίων είναι μια κλασική και αποτελεσματική μέθοδος, η οποία άργησε αρκετά να ξεκινήσει στη χώρα μας για διάφορους λόγους. Η τιτλοποίηση, την οποία ορισμένες τράπεζες άρχισαν να χρησιμοποιούν πρόσφατα, είναι ένα ακόμη παρεμφερές μέτρο. Θα ήταν επιπρόσθετα υποβοηθητική η ενίσχυση του βαθμού ανάθεσης διαχείρισης πακέτων σε εξειδικευμένες πλατφόρμες, η οποία θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Η δημιουργία μιας εταιρείας Asset Management θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει μία εναλλακτική, όμως ένα τέτοιο εγχείρημα είναι δύσκολο και η εφικτότητα και η υλοποιησιμότητά του δεν είναι βέβαιες.

Τα περισσότερα funds αγοράζουν τα δάνεια σε ένα μέσο εύρος της τάξης του 3%-6% επί της ονομαστικής αξίας τους. Πώς μπορούν οι τράπεζες, με αυτό το ισοδύναμο, να είναι βιώσιμες χρηματοοικονομικά, όταν από τα 100 ευρώ εισπράττουν τα 3 με 5 ευρώ;

Αυτό που λέτε αποτελεί μια λογική παγίδα, η οποία όμως δεν αντανακλά την πλήρη εικόνα και μπορεί να μας οδηγήσει σε μία λανθασμένη εκτίμηση της πραγματικότητας. Αφενός, υπάρχουν πακέτα τα οποία πουλήθηκαν και πέραν του 20% και ενίοτε και στην περιοχή του 30% της ονομαστικής αξίας τους. Αφετέρου, όλα αυτά τα δάνεια έχουν ήδη τύχει λογιστικών προβλέψεων -πολλές φορές έως και στο 100% της ονομαστικής τους αξίας. Άρα η όποια ζημιά έχει συντελεστεί, από λογιστικής πλευράς, σε παρελθόντα χρόνο. Η πώληση ενός τέτοιου πακέτου σήμερα, ακόμα και στα επίπεδα που αναφέρετε, δημιουργεί δυνητικά κερδοφορία σε ενεστώτα χρόνο, ενώ παράλληλα βοηθά τις τράπεζες να μειώσουν τους δείκτες των Σταθμισμένων Στοιχείων Ενεργητικού, επηρεάζοντας θετικά την κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Η εταιρεία σας, ως μέλος του ομίλου B2Holding, σε πόσες χώρες έχει παρουσία και τι τεχνογνωσία φέρνει στην ελληνική αγορά;

Η B2KAPITAL Ελλάδας ιδρύθηκε το 2016, με σκοπό να συμμετέχει ενεργά στη διαχείριση και την εξαγορά μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs/ NPLs). Η εταιρεία είναι μέλος του νορβηγικού B2Holding Group, ενός από τους κορυφαίους ομίλους του κλάδου, με παρουσία σε 23 χώρες της Ευρώπης. Αξιοποιώντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία από άλλες αγορές, μεταφέρουμε στην Ελλάδα τις βέλτιστες πρακτικές στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Κάθε περίπτωση μη εξυπηρετούμενης οφειλής εξετάζεται ενταγμένη σε ευρύτερο τμήμα με διακριτό τρόπο, συνεκτιμώντας τα εκάστοτε πραγματικά δεδομένα, ώστε οι λύσεις που σχεδιάζουμε να είναι προς το συμφέρον όλων των εμπλεκομένων. Στόχος μας είναι να αποτελούμε έναν αξιόπιστο εταίρο στην αγορά των NPEs, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και στην αναδιάρθρωση βιώσιμων επιχειρήσεων. Η Ελλάδα αποτελεί βασική προτεραιότητα του ομίλου και τον πυρήνα για τη ΝΑ Ευρώπη. Στην Ελλάδα έχουμε συμμετάσχει σχεδόν σε όλες τις διαγωνιστικές διαδικασίες εξαγοράς χαρτοφυλακίων που έχουν διενεργηθεί, ενώ έχουμε ηγηθεί διαδικασιών πώλησης και έχουμε υλοποιήσει εξαγορές χαρτοφυλακίων ύψους άνω των 150 εκατ. ευρώ. Αυτή τη στιγμή, η ομάδα της B2KAPITAL στην Ελλάδα αριθμεί περισσότερα από 70 στελέχη πλήρους απασχόλησης.

Ποιο μερίδιο στοχεύετε να κερδίσετε στην αγορά των κόκκινων δανείων; Θα λειτουργήσετε και ως σύμβουλοι χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης σε εταιρείες τα δάνεια των οποίων θα αγοράσετε;

Γενικά, στον κλάδο των Debt Purchasers, η έννοια του μεριδίου αγοράς δεν είναι ενδεικτικός δείκτης συγκρισιμότητας. Οι δείκτες που συνήθως χρησιμοποιούνται αντί αυτού είναι το ERC, δηλαδή το ύψος των Εκτιμώμενων Μελλοντικών Ανακτήσεων (Estimated Remaining Collections), η Απόδοση των χαρτοφυλακίων και η κερδοφορία των εταιρειών του κλάδου. Από αυτή την οπτική λοιπόν, ο όμιλός μας βρίσκεται τουλάχιστον μεταξύ των πέντε σημαντικότερων επενδυτών του κλάδου σε κάθε χώρα δραστηριοποίησής του. Σε κάποιες χώρες μάλιστα είμαστε στην 1η ή 2η θέση. Τώρα, όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, η συναινετική προσέγγιση αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της φιλοσοφίας μας. Αντιμετωπίζουμε κάθε οφειλέτη ως ξεχωριστή περίπτωση. Είμαστε ανοικτοί σε διαπραγμάτευση και προσπαθούμε να αναδιαρθρώσουμε ή να επιλύσουμε τα προβληματικά δάνεια με όρους πιο ρεαλιστικούς από αυτούς που είχαν συνομολογηθεί με την εκδότρια τράπεζα. Φυσικά, προσπαθούμε να βοηθάμε την ανάκαμψη των εταιρειών, τα δάνεια των οποίων εξαγοράζουμε και χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα στελέχη γι' αυτό τον σκοπό, όμως κατά βάση, η είσοδος στο μετοχικό τους κεφάλαιο δεν αποτελεί μέρος της στρατηγικής μας.

Aπό τις διαφορετικές κατηγορίες δανείων, ποιες θεωρείτε ως δυσκολότερα διαχειρίσιμες; Τα επιχειρηματικά, τα στεγαστικά ή τα καταναλωτικά;

Κάθε κατηγορία δανείων έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, τις δικές της δυσκολίες. Τα επιχειρηματικά δάνεια είναι πιο απαιτητικά από τεχνικής πλευράς, καθώς διενεργείται λεπτομερής έλεγχος (due diligence) των στοιχείων κάθε φακέλου και βάσει των αποτελεσμάτων του ελέγχου αυτού σχεδιάζουμε την κατάλληλη στρατηγική. Στα καταναλωτικά δάνεια λαμβάνουμε υπόψη την οικονομοτεχνική εικόνα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ομοειδών τμημάτων και προχωρούμε στη διαμόρφωση μιας ρεαλιστικής πρότασης, συνεκτιμώντας φυσικά και τον ανθρώπινο παράγοντα. Παραδοσιακά ωστόσο τα στεγαστικά δάνεια θεωρούνται ως τα πιο δύσκολα στη διαχείριση, λόγω της ευαίσθητης φύσης και της κοινωνικής διάστασής τους, η οποία πρέπει πάντα να συνεκτιμάται. Είμαστε όμως της άποψης ότι πάντα υπάρχει τρόπος επίλυσής τους, με καλή θέληση και καθαρότητα τόσο μεταξύ του ιδιοκτήτη της απαίτησης όσο και του πελάτη/ οφειλέτη.

Χρησιμοποιήσατε τη λέξη «πελάτες», ενώ παραδοσιακά η αγορά τούς ονομάζει δανειολήπτες. Θέλετε να το σχολιάσετε περαιτέρω;

Ένα από τα δομικά στοιχεία της φιλοσοφίας μας που διαφοροποιεί την B2Holding από τις άλλες εταιρείες του κλάδου είναι ακριβώς αυτό. Τους θεωρούμε πελάτες, γιατί πιστεύουμε ότι τους παρέχουμε εξειδικευμένες υπηρεσίες και λύσεις που οδηγούν με ταχύτερο ρυθμό και με σημαντικό όφελος στην οριστική επίλυση του προβλήματος χρέους που τους ταλαιπωρούσε στο παρελθόν. Θα ήθελα να επισημάνω ότι σε αγορές όπου ο όμιλος έχει μακρά παρουσία, υπάρχουν πελάτες που ζητούν οι ίδιοι από τα πιστωτικά τους ιδρύματα να μεταφέρουν (έναντι τιμήματος) την απαίτησή τους στις θυγατρικές μας εταιρείες. Και αυτό γιατί λόγω της προσέγγισής μας, αλλά και των λύσεων που σχεδιάζουμε για κάθε αγορά, είναι γνωστό στην εκάστοτε τοπική αγορά ότι είμαστε σε θέση να κινηθούμε πιο γρήγορα, ευέλικτα και πιο ρεαλιστικά.

Ανεξαρτήτως του ρυθμού διαγραφής ή αναδιάρθρωσης των κόκκινων δανείων, θεωρείτε ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες για να αντιμετωπίσουν τους συστημικούς κινδύνους της οικονομίας και της αγοράς;

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει περάσει από επανειλημμένους ελέγχους και τεστ αντοχής που έγιναν υπό την αιγίδα των αρμόδιων εποπτικών αρχών, όπως η ΕΚΤ και η TτE. Συνεπώς, δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης των σχετικών πορισμάτων. Το πρόβλημα είναι πρωτίστως δομικό. Αφενός, οι τράπεζες για πρώτη φορά κλήθηκαν να στρέψουν την προσοχή ενός μεγάλου μέρους του δυναμικού τους σε δραστηριότητες ανάκτησης αντί ανάπτυξης και αφετέρου, αυτό το μεγάλο πρόβλημα καταναλώνει σημαντικό και κρίσιμο διοικητικό χρόνο. Ακριβώς γι’ αυτό θεωρώ πως οι εταιρείες διαχείρισης πρέπει να δρουν συμπληρωματικά και συνεργατικά με τις Τράπεζες, καθώς συμβάλλουν στη γρήγορη και αποδοτική άμβλυνση του προβλήματος, αλλά και στη δυνητική ελάφρυνση της κοστολογικής τους βάσης, αφήνοντας τις τράπεζες ελεύθερες να κάνουν αυτό που γνωρίζουν καλύτερα: τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και την υποστήριξη των αναπτυξιακών της προοπτικών.

Μέχρι τώρα η B2KAPITAL έχει προχωρήσει σε εξαγορές χαρτοφυλακίων καταναλωτικών δανείων χωρίς εξασφαλίσεις, δεδομένης της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στον συγκεκριμένο τομέα. Υπάρχει ενδιαφέρον και για την αγορά των Corporate/SMEs;

Το συνολικό χαρτοφυλάκιο της Β2Holding στην Κεντρική και τη ΝΑ Ευρώπη περιλαμβάνει πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ακριβώς στο κλείσιμο της χρονιάς πραγματοποιήσαμε σε χώρα της ΝΑ Ευρώπης συναλλαγή για χαρτοφυλάκιο ονομαστικής αξίας €800 εκατ., με σημαντικό τίμημα. Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα, η ομάδα στελεχών μας διαθέτει πολυετή εμπειρία στον τομέα της διαχείρισης εταιρικών απαιτήσεων, που απαιτεί εξειδικευμένη προσέγγιση λόγω της πολυπλοκότητας που παρουσιάζει. Τα περισσότερα στελέχη μας έχουν διαχειριστεί με επιτυχία σύνθετες και πολύπλοκες εταιρικές απαιτήσεις στο παρελθόν. Στην ελληνική αγορά τα -απολύτως απτά και πετυχημένα- αποτελέσματα δεν μπορεί παρά να είναι γνωστά σε όσους την παρακολουθούν από κοντά. Δεν θα ήταν λοιπόν δυνατόν να μην είμαστε δραστήριοι και παρόντες και σε αυτόν τον τομέα. Ήδη στην Ελλάδα διαχειριζόμαστε σημαντικά εταιρικά δάνεια, ενώ στελέχη της ελλαδικής ομάδας συνδράμουν ήδη τις ομάδες διαχείρισης σε άλλες χώρες της Κεντρικής και ΝΑ Ευρώπης.