Μετά την απρόσμενη αναβάθμιση του ελληνικού χρέους από την DBRS, με διατήρηση του θετικό outlook, ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS δίνει ραντεβού στο επόμενο προκαθορισμένο review στις 2 Νοεμβρίου, όπως εξηγεί η Nichola James, Co-Head of Sovereign Ratings, Global Sovereign Ratings της DBRS.
Ο οίκος επισημαίνει ότι περαιτέρω αναβάθμιση του ελληνικού rating θα εξαρτηθεί από τη συνεχιζόμενη υλοποίηση αναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων, τη συμμόρφωση με τη μεταμνημονιακή εποπτεία και την καλύτερη πρόσβαση στις αγορές.
Η DBRS συνολικά θεωρεί ότι τα μέτρα ελάφρυνσης στηρίζουν τη δυνατότητα αποπληρωμής του χρέους μεσοπρόθεσμα, σημειώνοντας ότι μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο, θα υπάρχει ένα μαξιλάρι ρευστότητας, μέρος του οποίου σχεδιάζεται να πληρώνει χρέος ενώ η Ελλάδα επιστρέφει στις αγορές.
Η DBRS, σε έκτακτη αναθεώρηση, αναβάθμισε την Ελλάδα σε Β «υψηλό» από Β, διατηρώντας το θετικό outlook. Ποια ήταν τα θετικά στοιχεία της συμφωνίας που σας ανάγκασε να το κάνετε αυτό;
Η ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής, η ισχυρή δέσμευση του Eurogroup τόσο για τώρα όσο και για το μέλλον μέσω ποικίλων μέτρων για το χρέος και τη ρευστότητα και η ενισχυμένη παρακολούθηση, είναι όλοι σημαντικοί παράγοντες. Συνολικά, η συμφωνία θα πρέπει να βελτιώσει τη διάθεση των επενδυτών έναντι των ελληνικών ομολόγων. Το θετικό outlook αντικατοπτρίζει την πιθανότητα η Ελλάδα να συνεχίσει την πορεία της μεταρρύθμισης στο πλαίσιο του ενισχυμένου μηχανισμού επιτήρησης και να επιστρέψει σταδιακά στη χρηματοδότηση της αγοράς. Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν το ακόμη πολύ υψηλό επίπεδο δημόσιου χρέους και την αδύναμη ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών.
Από την άλλη πλευρά, το DBRS εξακολουθεί να αξιολογεί τη χώρα τέσσερις βαθμίδες χαμηλότερα από τον επενδυτικό βαθμό (investment grade). Τι απαιτείται και πόσο θα χρειαστεί για να επανέλθει σε αυτόν;
Συνήθως εξετάζουμε την Ελλάδα κάθε έξι μήνες -θα εξετάσουμε τις συζητήσεις στον προϋπολογισμό, τις πληροφορίες για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις εκδόσεις ομολόγων. Η επόμενη ανασκόπηση της Ελλάδας είναι στις 2 Νοεμβρίου. Οι αιτίες για την αναβάθμιση περιλαμβάνουν: (1) τη συνεχή εφαρμογή δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τη στήριξη της μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης, (2) συμμόρφωση με την παρακολούθηση μετά το πρόγραμμα και (3) μεγαλύτερη πρόσβαση στην αγορά ομολόγων. Αντιθέτως, η επιστροφή σε σταθερό outlook θα μπορούσε να προέλθει από: (1) την ανατροπή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, (2) ουσιαστική δημοσιονομική ολίσθηση, (3) νέα αστάθεια του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Η συμφωνία του Eurogroup προβλέπει παρατεταμένη περίοδο σχετικά υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και σχετικά χαμηλού ρυθμού αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ. Πιστεύετε ότι αυτό είναι εφικτό;
Αυτό παραμένει προς συζήτηση, αλλά οι αρχές δεσμεύονται για πρωτογενή πλεονάσματα και είναι πιθανόν ότι η ανάπτυξη να υπεραποδώσει, ειδικά εάν οι εισροές ξένων κεφαλαίων αυξάνονται. Η αύξηση κατά 2,3% στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, λόγω της ισχυρότερης αύξησης των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, δείχνει ότι η σταδιακή ανάκαμψη ενισχύεται. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να φθάσει το 1,9% φέτος, με την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις να είναι οι κύριοι συντελεστές, λόγω της σημαντικής βελτίωσης στην αγορά εργασίας και στο επιχειρηματικό κλίμα. Με βάση τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, η απασχόληση αυξάνεται και το ποσοστό ανεργίας μειώνεται στο 20,1% τον Μάρτιο του 2018, ωστόσο παραμένει το υψηλότερο στην ΕΕ. Η DBRS θεωρεί ότι η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και η διαφύλαξη των μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη υιοθετηθεί, θα στηρίξουν την ικανότητα της Ελλάδας να παραμείνει σε μια σταθερή πορεία ανάπτυξης.
Το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά οι δυσκολίες παραμένουν μακροπρόθεσμα. Πιστεύετε ότι το συμφωνημένο πακέτο μπορεί να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών;
Για την Ελλάδα, θα είναι μια διαδικασία βήμα προς βήμα για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μετά από τόσα χρόνια διεξοδικών αναθεωρήσεων της τρόικας. Το ταμειακό απόθεμα θα πρέπει να βοηθήσει σε αυτό το θέμα, γιατί αντιπροσωπεύει σχεδόν δύο χρόνια από τις ανάγκες αποπληρωμής χρέους της Ελλάδας. Αυτό δίνει χρόνο στην Ελλάδα να επιδείξει συνέχεια των πολιτικών που υποστηρίζουν την ανάπτυξη, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της κυβέρνησης να παραμείνει σε καλό δρόμο.
Η TτΕ ισχυρίστηκε ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια της ΕΚΤ να εξετάσει το ενδεχόμενο διατήρησης του waiver. Είναι εφικτό;
Το waiver παρέχει πρόσβαση σε συγκριτικά φθηνότερες πηγές χρηματοδότησης της ΕΚΤ. Σε περίπτωση ανάκλησής του, αυτό τμήμα χρηματοδότησης της ΕΚΤ πιθανόν να αντικατασταθεί από την πιο δαπανηρή χρηματοδότηση ELA, από την αύξηση των καταθέσεων και μέσω διατραπεζικών repos. Είναι πιθανόν η ενισχυμένη επιτήρηση που θα τεθεί σε εφαρμογή να στηρίξει μια απόφαση για τη συνέχιση του waiver.
Η ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών παραμένει το βασικό ζήτημα. Σε ποιους τομείς θα πρέπει να σημειωθεί βελτίωση και πιστεύετε ότι η μείωση των NPEs μπορούσε να κινηθεί σύμφωνα με το σχέδιο;
Η κερδοφορία των τραπεζών συνεχίζει να βελτιώνεται και ενισχύεται από τις θετικότερες οικονομικές εξελίξεις. Ωστόσο, επικρατούν υψηλά επίπεδα απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων, με το ποσοστό μη εξυπηρετούμενης έκθεσης 43,1% στο τέλος Δεκεμβρίου 2017. Το πλαίσιο για τη μείωση των NPEs είναι σε ισχύ, αλλά οι βελτιωμένες οικονομικές συνθήκες θα υποστηρίξουν επίσης την πτώση.