Ευθυμιάδης: Ο αγροτικός τομέας μπορεί να θρέψει την ανάκαμψη

Τον τρόπο με τον οποίο ο αγροτικός τομέας στην Ελλάδα μπορεί να κερδίσει σημαντικό μέρος από το χαμένο έδαφος στις διεθνείς αγορές περιγράφει ο Νίκος Ευθυμιάδης, επικεφαλής της Redestos Agrotechnology Group, σε συνέντευξη στο Euro2day.gr.

Ο κ. Ευθυμιάδης, επίτιμος πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, τονίζει ότι οι αγρότες πρέπει να προσαρμοσθούν στη νέα πραγματικότητα που επιτάσσουν οι αγορές, αλλά και στις νέες τεχνολογίες που ήδη εφαρμόζονται στον αγροτικό τομέα, ενώ τονίζει ότι θα πρέπει να υιοθετηθούν
νέες ποιοτικές καλλιέργειες για τις οποίες υπάρχει σημαντική διεθνής ζήτηση.

Πού βασίσατε τη στρατηγική σας μέσα στην κρίση και ποια είναι τα οικονομικά σας αποτελέσματα;

Είμαστε ωφελημένοι από την κρίση διότι έγκαιρα είχαμε πραγματοποιήσει τις επενδύσεις μας, κυρίως σε τεχνολογίες αιχμής. Αυτό σε συνδυασμό με το ότι ως Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισαν να περιορίζονται δραστικά οι πολιτικές των επιδοτήσεων, οδήγησε σε σταδιακές αναδιαρθρώσεις των καλλιεργειών αφού οι μεγάλες λιανικές αλυσίδες έβαλαν αυστηρές προδιαγραφές, ώστε να αγοράζουν ποιοτικά προϊόντα από τους παραγωγούς. Η συνταγή είναι απλή. Επενδύσαμε και ρισκάραμε σε πείσμα της αρνητικής συγκυρίας και φυσικά τα αποτελέσματα μας ικανοποιούν. Σε αυτή τη μεταβαλλόμενη αγορά, εμείς, από το 2010 έως σήμερα, διπλασιάσαμε πωλήσεις και κέρδη. Ετσι το 2017 είχαμε πωλήσεις περί τα 70 εκατ. ευρώ και κέρδη στα 3 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2018 εκτιμάμε άνοδο κατά 10% στα αντίστοιχα μεγέθη.

Σε ποιους τομείς της αγροτικής οικονομίας επενδύετε;

Από τη δεκαετία του '90 στοχεύσαμε στους τομείς της αγροτεχνολογίας και των αγροεφοδίων, παρέχοντας, για 20 και πλέον χρόνια, λύσεις στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, στη σποροπαραγωγή και τις εξειδικευμένες αναλύσεις που απαιτεί ένας αγροτικός κλήρος. Αποτέλεσμα αυτών των διαρκών επενδύσεων ήταν να συγκροτούμε έναν ομιλο με 12 εταιρείες από τις οποίες οι 4 εδρεύουν στο εξωτερικό. Διαθέτουμε έξι παραγωγικές εγκαταστάσεις, όλες στην πατρίδα μας (Σίνδος, Ξάνθη, Μαρκόπουλο), με επικέντρωση την παραγωγή υβριδίων, πολλαπλασιαστικού υλικού για αμπελοκαλλιέργειες καθώς και φάρμακα. Αυτό λοιπόν που κάνουμε είναι η κάθετη εξυπηρέτηση του αγρότη από το “χωράφι στο ράφι”. Επίσης μέσω της εταιρείας “Hellas Farm”προδιαγράφουμε επώνυμα σήματα για αγροτικά προϊόντα, κάτι που στηρίζει και αναβαθμίζει ποιοτικά την εξωστρέφεια του κλάδου. Επίσης έχουμε διεισδύσει και σε αυτό που αποκαλούμε «συμβολαιακή γεωργία», όπου βάσει προδιαγραφών “κλειδώνεται” η συγκομιδή του κριθαριού από τους παραγωγούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα με δέσμευση των βιομηχανιών μπίρας. για απορρόφηση της συνολικής παραγωγής.

Γιατί υστερεί η ελληνική γεωργία με τόσα φυσικά πλεονεκτήματα και τι χρειάζεται να κάνει η Πολιτεία;

Η γεωργία στη χώρα μας αδικείται κατάφορα αφού εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να αναδείξουμε τα ασύγκριτα πλεονεκτήματά μας. Οι διεθνείς στατιστικές μάλιστα αναδεικνύουν το μεγάλο χάσμα παραγωγικότητας του αγροτικού τομέα αφού η Ολλανδία έχει μέση απόδοση στα 9 ευρώ ανά τ.μ., με καλλιέργειες κάτω από την επιφάνεια της γης και το Ισραήλ στα 7 ευρώ, με εδαφικές συνθήκες σχεδόν ερημικές. Την ίδια ώρα, εμείς, και με ιδανικές συνθήκες, βρισκόμαστε μόλις στο 1 ευρώ. Εγώ όμως παραμένω αισιόδοξος αφού το χάσμα αυτό μπορεί να καλυφθεί εύκολα και γρήγορα. Ετσι η σημερινή συμβολή του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ από το 14% μπορεί να φθάσει το 50%. Πώς θα γίνει αυτό; Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Μπορούμε να κάνουμε μια συστηματική εμβάθυνση στον κύκλο μεταποίησης του αγροτικού τομέα. Και αυτό μπορεί να γίνει απλά με την είσοδο ολοένα και περισσότερων προϊόντων στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής.

Υπάρχουν επίσης και καλά σημάδια μετάβασης στη νέα εποχή, με παράδειγμα τους επαγγελματικούς συνεταιρισμούς οι οποίοι λειτουργούν πλέον με μάνατζερ (“Ζαγορίν”,”Βελβενδός”), έχοντας έτσι αφήσει οριστικά πίσω τον φαύλο κύκλο των κομματικών συνεταιρισμών που διασπάθιζαν δημόσιο χρήμα για δεκαετίες.

Οι αγροτικές επιδοτήσεις ολοένα και συρρικνώνονται ενώ η πλειοψηφία των Ελλήνων αγροτών βασίζεται σε αυτό το μοντέλο. Θα ανεβούν οι τελευταίοι στο τρένο της τέταρτης επανάστασης;

Οι αγρότες πρέπει να προσαρμοσθούν στη νέα πραγματικότητα που επιτάσσουν οι αγορές αλλά και στις νέες τεχνολογίες που ήδη εφαρμόζονται στον αγροτικό τομέα. Επίσης έχουν αλλάξει τα διεθνή δεδομένα όσον αφορά το μικρό μέσο μέγεθος του κλήρου μας, που έως τώρα θεωρούνταν διελκυστίνδα, με αποτέλεσμα να απαλείφεται ένα σημαντικό πρόβλημα για την παραγωγικότητα του ελληνικού γεωργικού κλήρου. Ετσι μπορούμε να κερδίσουμε ένα σημαντικό μέρος από το χαμένο έδαφος, αρκεί να υιοθετήσουμε νέες ποιοτικές καλλιέργειες για τις οποίες υπάρχει σημαντική διεθνής ζήτηση. Πολύ πρόσφατο παράδειγμα, η ψήφιση νόμου που επιτρέπει την καλλιέργεια φαρμακευτικής κάνναβης, κάτι που μπορεί να το εκμεταλλευθούν ακόμη και αγρότες με 5 ή 10 στρέμματα. Τα πράγματα λοιπόν αλλάζουν ραγδαία στις δομές και τη φυσιογνωμία της αγροτικής οικονομίας και χρειάζεται και οι αγρότες μας να βάλουν την τεχνολογία μέσα στην καθημερινή τους λειτουργία. Εγώ πάντως διατηρώ την αισιοδοξία μου, αρκεί ο κάθε αγρότης να θέσει τους στόχους του και μέσα από τους νέους συνεταιρισμούς να βρει τα κανάλια διάθεσης στις διεθνείς αγορές.

Σε ποιους τομείς επικεντρώνεται η στρατηγική του ομίλου σας;

Ο όμιλος “Redestos” καλύπτει πλέον τους πιο ζωτικούς τομείς που βάζουν προστιθέμενη αξία στην αγροτική μας παραγωγή. Από την καλλιέργεια σπόρων και υβριδίων παραδοτέα στο “χωράφι” μέχρι την έρευνα και τους ελέγχους ποιότητας για τη βέλτιστη απόδοση του κλήρου και, τέλος, την προώθηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών από ολοένα και περισσότερους αγρότες. To μόνο που δεν διαθέτουμε είναι η προσφορά γεωργικών εργαλείων. Σήμερα ο όμιλός μας απασχολεί περί τα 450 άτομα, από τα οποία πάνω από τους μισούς είναι ειδικοί επιστήμονες. Δεν απολύσαμε κανέναν στα τελευταία οκτώ χρόνια της ύφεσης ενώ οι αμοιβές τους δίνονται πάντα στην ώρα τους. Επίσης με κόπο έχουμε κτίσει άριστες σχέσεις και με το Σωματείο των εργαζομένων, το οποίο δεν μας πιέζει για τις αμοιβές αλλά κυρίως για το ποια νέα projects μπορούμε να προχωρήσουμε, ώστε να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας.

Καταγράψτε μας τους βασικούς πυλώνες στους οποίους θα στηρίξετε τη μελλοντική σας ανάπτυξη.

Θεωρούμε σημαντικό για το μέλλον να συνδέσουμε πιο αποδοτικά και ορθολογικά όλα τα στάδια, από την παραγωγή έως τη διάθεση του αγροτικού προϊόντος. Να φθάσουμε δηλαδή τα σούπερ μάρκετ να βάζουν τις προδιαγραφές στον μεταποιητή και αυτός με τη σειρά του στον παραγωγό στην Κρήτη για το τι αγγουράκια θα πρέπει να παράξει. Επίσης, μετά από διαγωνισμό, μισθώσαμε το Γεωθερμικό Πεδίο στην Κεσσάνη της Ξάνθης, όπου θα αποπειραθούμε να καλλιεργήσουμε ντομάτες, φράουλες, ακόμη και φαρμακευτική κάνναβη, καλλιέργειες για τις οποίες οι έρευνές μας δείχνουν ότι η γεωθερμία τις ευνοεί.

Το ελληνικό ευτράπελο βέβαια έχει να κάνει με το ότι το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει επιχορήγηση επενδύσεων στον αγροτικού τομέα έως 500 χιλ. ευρώ ενώ ο δικός μας σχεδιασμός ανεβάζει την επένδυση στα 15 εκατ. ευρώ. Ετσι οι στρατηγικοί μας στόχοι επικεντρώνονται κυρίως στις νέες τεχνολογίες αλλά και την αξιοποίηση των φυσικών ενεργειακών πόρων όπως η γεωθερμία. Τέλος, όσον αφορά το Χρηματιστήριο, εάν επανακτήσει ουσιαστικά, ως θεσμός, την αξιοπιστία του, τότε θα μπορούσαμε να εξετάσουμε την εισαγωγή μας, χωρίς όμως να είναι η πρώτη μας προτεραιότητα.

Εχετε συμβάλει με απτά βήματα στη διεθνοποίηση του κλάδου σας. Περιγράψτε μας τις επιχειρηματικές αυτές κινήσεις.

Οσον αφορά το διεθνές πρόσωπο της “Redestos”, ξεκινήσαμε με μία joint venture εταιρεία με τον ιαπωνικό επιχειρηματικό κολοσσό Mitsui. H εταιρεία εδρεύει στην Ολλανδία και μεταξύ άλλων απολαμβάνει και ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης. Η άλλη σύμπραξη είναι με ρωσική εταιρεία και έχει να κάνει με παραγωγή τεχνογνωσίας στην καλλιέργεια μηλιάς σε έκταση 150.000 στρεμμάτων στην Ουκρανία, όπου και ευνοούν οι κλιματολογικές συνθήκες. Η επιχειρηματική κίνηση εκτιμάμε ότι θα προσθέσει σημαντικό τζίρο στον όμιλό μας αλλά και προστιθέμενη αξία στην οικονομία μας. Με αφορμή αυτές τις συμπράξεις, θα ήθελα να τονίσω ότι φυσικά θα ήταν επιθυμητό να γίνουν στη χώρα μας αλλά δυστυχώς απουσιάζει η εθνική στρατηγική για την αγροτική οικονομία. Για παράδειγμα, οι εμπειρογνώμονες του Υπουργείου πηγαίνουν στις Βρυξέλλες ζητώντας μεν κεφάλαια αλλά χωρίς, τις περισσότερες φορές, να υποβάλλουν πλάνα για το πού θα κατευθυνθούν τα χρήματα. Πρέπει ως χώρα να αποφασίσουμε σε ποιους τομείς θέλουμε να διακριθούμε και εκεί στρατηγικά να τοποθετήσουμε τους περισσότερους πόρους μας. Επίσης έχουμε σήμερα 200 εταιρείες με κρίσιμο μέγεθος και συγκριτικά πλεονεκτήματα. Χρειάζεται λοιπόν να τις πενταπλασιάσουμε, μέσω μιας θερμοκοιτίδας, όπου το κράτος ναι μεν θα επιδοτεί αλλά και οι εταιρείες, με τη σειρά τους, θα εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις και δεσμεύσεις τους.