Fitch στο Euro2day.gr: Δεν είναι πρόβλημα για τις τράπεζες το waiver

Ο Konstantin Yakimovich, Director EMEA Banks της Fitch Ratings, μιλά στο Euro2day.gr για την κατάσταση των εγχώριων τραπεζών, ενόψει και των ανακοινώσεων της EBA για τις μακροοικονομικές παραδοχές του stress test. Υπεύθυνος για τις αξιολογήσεις του κλάδου, θεωρεί ότι ο πιο κρίσιμος παράγοντας για την έκβαση του τεστ θα είναι ο ρόλος της αξίας των ενεχύρων.

Από την πλευρά του, ο Michele Napolitano, Senior Director of Sovereign Ratings της Fitch, εξηγεί γιατί τα capital controls δεν επηρεάζουν την αξιολόγηση της χώρας.

Τι πιστεύετε ότι θα αποκαλύψει το stress test και ποια τράπεζα φαίνεται να είναι σε καλύτερη θέση να χειριστεί την κατάσταση; Εκτιμάτε ότι συνολικά το τελικό αποτέλεσμα θα είναι διαχειρίσιμο;

Εκτιμούμε ότι όλες οι τράπεζες έχουν κάποια ικανότητα να αυξήσουν τα αποθεματικά τους κεφάλαια έναντι των προβληματικών δανείων που θα στρεσαριστούν. Το κατά πόσον αυτό θα είναι αρκετά σημαντικό, θα εξαρτηθεί πρωτίστως από τις παραδοχές του τεστ, ειδικά όσον αφορά τις τιμές των εξασφαλίσεων. Το γεγονός ότι δεν έχουμε δει πολλές συναλλαγές στην αγορά ακινήτων πρόσφατα θα μπορούσε να επηρεάσει αυτές τις υποθέσεις, ειδικά στο δυσμενές σενάριο. Αναφορικά με τις ίδιες τις τράπεζες, η Εθνική Τράπεζα έχει την υψηλότερη κάλυψη των μη εξυπηρετούμενων δανείων από αποθεματικά και τη χαμηλότερη έκθεση σε μη καλυπτόμενα από προβλέψεις (unreserved NPLs) εξυπηρετούμενα δάνεια σε σχέση με τις λοιπές ελληνικές τράπεζες. Αυτό σημαίνει, κρατώντας κοινές τις λοιπές παραδοχές, ότι τα πρόσθετα κεφάλαια που θα απαιτούνταν, θα μπορούσαν να είναι χαμηλότερα. Η Alpha Bank, από την άλλη πλευρά, έχει τους υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και κάπως καλύτερη κερδοφορία προ προβλέψεων, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας θα της επέτρεπε να αυξήσει τα αποθεματικά της κατά ένα μεγαλύτερο ποσό, αν χρειαζόταν. Το ποσό των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTC) δεν θα επηρεάσει την έκβαση του τεστ. Επί του παρόντος, οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις περιλαμβάνονται στο ρυθμιστικό κεφάλαιο και η κανονιστική αντιμετώπισή τους θα είναι η ίδια στη δοκιμασία ακραίων καταστάσεων.

Η Ελλάδα πιέζει για μια «καθαρή» ή μια «αυτόνομη έξοδο» από τα προγράμματα το καλοκαίρι. Εάν αυτή η προσπάθεια πετύχει, αυτό θα οδηγήσει τις ελληνικές τράπεζες εκτός χρηματοδότησης από την ΕΚΤ και σε επιστροφή στη χρήση του ELA, δεδομένου ότι είναι δύσκολο για το ελληνικό κράτος να καταταχθεί σε «επενδυτική βαθμίδα» μέχρι τον Αύγουστο;

Για τις τέσσερις τράπεζες, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος, που δεν ανήκει στην κατηγορία του ELA, αποτελείται από εξασφαλίσεις οι οποίες δεν θα χάσουν την επιλεξιμότητά τους σε περίπτωση άρσης του waiver από την ΕΚΤ μετά τον Αύγουστο του 2018, όπως π.χ. τα ομόλογα του EFSF. Εκτιμούμε ότι η χρηματοδότηση του Ευρωσυστήματος, που αποτελείται από ελληνικά κρατικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και τα οποία θα επηρεαστούν, είναι κάτω από 4 δισ. ευρώ. Μόνο στο τρίτο τρίμηνο του 2017, η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον μηχανισμό ELA μειώθηκε περισσότερο από 9 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου, αναμένουμε ότι η εξάρτηση του συστήματος από τον μηχανισμό του ELA θα μειωθεί το 2018, ακόμη και αν οι τράπεζες θα πρέπει να μεταφέρουν ολόκληρο το ποσό των 4 δισ. ευρώ από το Ευρωσύστημα στον ELA. Ωστόσο, και αυτό μπορεί τελικά να μη συμβεί, καθώς οι τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα και τα έντοκα γραμμάτια ως εγγύηση στις διατραπεζικές συμφωνίες επαναγοράς (interbank repo deals), τις οποίες ήδη πραγματοποιούν σε διαφορετικούς βαθμούς.

Παρά τη μείωση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων το 2016-2017, οι δείκτες των NPLs παραμένουν μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη. Πιστεύετε ότι η μείωση των NPLs θα επιταχυνθεί και τα νέα νομικά εργαλεία θα βοηθήσουν στην επίλυση του προβλήματος ή θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια πέραν του 2019 για να λυθεί οριστικά το πρόβλημα;

Αναμένουμε οι μειώσεις των NPLs να επιταχυνθούν και αναμένουμε από τα νέα νομικά μέσα να το υποστηρίξουν, μαζί με την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων NPLs που έχουν ανακοινωθεί από τις τράπεζες και βρίσκονται σε εξέλιξη πρέπει επίσης να βοηθήσουν. Οι τράπεζες θα πρέπει να συνεχίσουν να ασχολούνται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και μετά το 2019 εντούτοις, και οι δείκτες προβληματικών δανείων είναι πιθανόν να παραμείνουν υψηλοί, συγκρινόμενοι με τα διεθνή πρότυπα, για κάποιο χρονικό διάστημα. Κατά την άποψή μας, το υποστηρικτικό λειτουργικό περιβάλλον και η δημιουργία μιας καλά λειτουργούσας αγοράς για τα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας θα είναι καθοριστικής σημασίας για τη συνεχή πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Στην πρόσφατη ανάλυσή σας για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, αναφέρατε ότι η έκδοση των καλυμμένων ομολόγων στέλνει ένα θετικό μήνυμα. Ποια είναι τα επόμενα βήματα που πρέπει να λάβουν οι ελληνικές τράπεζες για να ενισχύσουν αυτό το θετικό μήνυμα;

Δεν μπορούμε να σχολιάσουμε τι θα πρέπει να κάνουν οι τράπεζες, αλλά μπορούμε να πούμε ότι η περαιτέρω εξομάλυνση του μίγματος χρηματοδότησης των τραπεζών μέσω της εξάλειψης του ELA, της αύξησης των καταθέσεων και των επιπρόσθετων επιτυχημένων εκδόσεων χρέους στην αγορά, οι οποίες θα οδηγήσουν τελικά και στην έκδοση μη εξασφαλισμένου χρέους (unsecured debt), θα ήταν θετικό για τα πιστωτικά τους προφίλ.

Έχετε υποστηρίξει ότι τα capital controls αφήνουν ελάχιστα περιθώρια για την αναβάθμιση των προοπτικών των ελληνικών τραπεζών. Ποια μέτρα θα μπορούσαν να κάνουν αυτή η διαδικασία να κινηθεί γρηγορότερα και πώς σχετίζονται με την αξιολόγηση της ίδιας της χώρας;

Οι βαθμίδες αξιολόγησης των ελληνικών τραπεζών απεικονίζουν ουσιαστικά τους περιορισμούς στις αποσύρσεις των καταθέσεων και όχι τους ευρύτερους ελέγχους κεφαλαίου. Αναμένουμε ότι αυτοί οι περιορισμοί θα χαλαρώσουν σταδιακά, για παράδειγμα μέσω των περαιτέρω αυξήσεων των μηνιαίων ορίων ανάληψης μετρητών. Τελικά, ο ρυθμός άρσης των ελέγχων κεφαλαίου αποτελεί συνάρτηση της εμπιστοσύνης στην οικονομία και στις τράπεζες. Καθώς η οικονομική ανάκαμψη ενισχύεται και καθώς οι τράπεζες «δουλεύουν» τα προβλήματα ποιότητας των περιουσιακών τους στοιχείων και βελτιώνουν τη ρευστότητα, μπορούμε να αναμένουμε ενδεχομένως πιο σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της χαλάρωσης των ελέγχων κεφαλαίου.

Για το συγκεκριμένο θέμα ο Michele Napolitano, Senior Director of Sovereign Ratings, προσθέτει ότι: Οι έλεγχοι κεφαλαίου δεν περιορίζουν αναγκαστικά τη βαθμίδα αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας. Έχουμε παραδείγματα χωρών των οποίων η αξιολόγηση έχει αναβαθμιστεί αρκετές βαθμίδες, ακόμα και υπό την παρουσία κάποιας μορφής ελέγχων κεφαλαίου. Η εκτίμησή μας για την κρατική πιστοληπτική ικανότητα θα οδηγηθεί περισσότερο από την πρόοδο στα δημόσια οικονομικά, στις μακροοικονομικές προοπτικές και στις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα.