Πανταζής: Οι στρεβλώσεις που μπλοκάρουν το επιχειρείν

Με αφορμή την υλοποιούμενη έρευνα του ΣΕΒ με τίτλο «Ο σφυγμός του επιχειρείν» (ολοκληρώνεται στις 12 Απριλίου, με δικαίωμα συμμετοχής όλων των επιχειρήσεων της χώρας), το Euro2day.gr απευθύνθηκε στον εκτελεστικό διευθυντή της ασφαλιστικής εταιρείας Hellas Direct κ. Αλέξη Πανταζή, θέτοντάς του ερωτήματα για το ποια εμπόδια έχει αντιμετωπίσει η εταιρεία του από τη στιγμή που αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα.

Ο κ. Πανταζής αφού ενθάρρυνε τους επιχειρηματίες να συμμετάσχουν στη σχετική έρευνα, αναφέρθηκε σε σειρά προβλημάτων, καταλήγοντας πως σε θέματα προσέλκυσης ταλαντούχου προσωπικού και επιχειρήσεων, το κυπριακό πλαίσιο είναι πολύ πιο ελκυστικό σε σύγκριση με αυτό της Ελλάδας.

Ο εκτελεστικός διευθυντής της Hellas Direct μίλησε επίσης ανοιχτά για σημαντικά δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, όπως η σχέση συνταξιούχων-εργαζομένων και η αργοπορία στο κλείσιμο πτωχευμένων επιχειρήσεων, υποστηρίζοντας πως αν τα προβλήματα αυτά δεν αντιμετωπιστούν, τότε η οικονομία της χώρας ενδεχομένως να καταντήσει Βενεζουέλα ή Αλβανία του 1990.

Η Hellas Direct είναι ασφαλιστική εταιρεία που ιδρύθηκε από τους κ.κ. Αλέξη Πανταζή και Αιμίλιο Μάρκου (πρώην στελέχη της Goldman Sachs σε Αμερική και Ευρώπη), με τη συμμετοχή ξένων funds αλλά και γνωστών επιχειρηματιών (π.χ. οικογένεια Δαυίδ-Λεβέντη).

Η εταιρεία δραστηριοποιείται στον κλάδο αυτοκινήτου μέσα από ηλεκτρονικά δίκτυα, καταφέρνοντας μέσα σε λίγα μόλις χρόνια παρουσίας της στην αγορά να έχει καρπωθεί μερίδιο της τάξεως του 1,0%-1,5%.

Κύριε Πανταζή, ο ΣΕΒ καλεί τις εγχώριες επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στην έρευνα που διεξάγει με τίτλο «Ο σφυγμός του επιχειρείν», η οποία εκπνέει στις 12 Απριλίου. Πιστεύετε ότι τέτοιες έρευνες βοηθούν την οικονομία; Οι εταιρείες πρέπει να συμμετέχουν;

Ασφαλώς και πρέπει να συμμετέχουν. Αναμφίβολα, ο ΣΕΒ έχει ρόλο στο να ερευνά και να αποτυπώνει τον παλμό της ελληνικής οικονομίας και στον βαθμό που η δουλειά αυτή γίνει σωστά, θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο προκειμένου να εντοπίζονται τα κακώς κείμενα και να καταγράφονται οι τάσεις. Βέβαια, η καταγραφή όλων αυτών δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα δούμε αλλαγές στην πράξη από την επόμενη κιόλας ημέρα.

Ας έρθουμε τώρα στο θέμα της αξιολόγησης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Εσείς ως Hellas Direct που δραστηριοποιείστε στην Ελλάδα, ποια είναι τα βασικότερα εμπόδια που διαπιστώνετε;

Θα αναφερθώ σε δύο από αυτά. Πρώτον, ακόμη και οι νεοσύστατες εταιρείες καλούνται να επιβαρυνθούν με πολύ υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, με αποτέλεσμα όλες εκείνες οι επιχειρήσεις που τηρούν τη νομιμότητα, να αποθαρρύνονται όταν θέλουν να προχωρήσουν σε προσλήψεις εργαζομένων. Ένα δεύτερο σημαντικό εμπόδιο είναι η επικρατούσα νοοτροπία. Από τη μια πλευρά, πολλοί δοκιμάζουν να επιχειρήσουν σε τομείς που «είναι στη μόδα», επιδιώκοντας το γρήγορο κέρδος, ενώ αντίθετα όποιος προσπαθεί να δημιουργήσει μια επιχείρηση με υποδομή, τότε οι περισσότεροι παράγοντες είναι αποτρεπτικοί. Πάντως, ευτυχώς με την κρίση, αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει.

Αν μια επιχείρηση θέλει να αναπτυχθεί, τι είδους εμπόδια συναντά;

Εμείς ως Hellas Direct δεν αντιμετωπίσαμε ποτέ πρόβλημα άντλησης κεφαλαίων, επειδή οι περισσότεροι μέτοχοί μας είναι ξένοι. Όμως μια μικρότερη οικογενειακή επιχείρηση που θέλει να αναπτυχθεί, αντιμετωπίζει σίγουρα προβλήματα χρηματοδότησης, δηλαδή στο κατά πόσο θα βρεθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια. Δρομολογούνται βέβαια κινήσεις με τα EIF Funds που βοηθούν, ωστόσο το ζήτημα της εξεύρεσης κεφαλαίων εξακολουθεί να υπάρχει. Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι αυτό της υποδομής, καθώς πλέον ο ανταγωνισμός δεν είναι εγχώριος αλλά παγκόσμιος. Για παράδειγμα, υπάρχει ζήτημα στην ανθρώπινη υποδομή σε ό,τι αφορά στις νέες τεχνολογίες και δυστυχώς τα ελληνικά πανεπιστήμια -όσο και αν θέλουμε να παινέψουμε το σπίτι μας- δεν κάνουν καλή δουλειά στο να βγάλουν άτομα έτοιμα να δουλέψουν στις επιχειρήσεις. Σίγουρα λοιπόν υπάρχει ένα ζήτημα σύνδεσης των πανεπιστημίων με τις ανάγκες των επιχειρήσεων.

Στην Ελλάδα, διαφημίζεται μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει κατά τα τελευταία χρόνια. Αναφέρομαι ενδεικτικά στο φορολογικό πλαίσιο, στο εργασιακό, στις διαδικασίες ευκολότερης ίδρυσης εταιρειών, στην ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και στο ασφαλιστικό σύστημα. Μετά από αυτές τις μεταρρυθμίσεις, πιστεύετε ότι έχουν βελτιωθεί τα πράγματα;

Δεν μπορώ να έχω σαφή άποψη για το θέμα, επειδή εμείς ξεκινήσαμε την εταιρεία μας το 2011, δηλαδή ουσιαστικά δεν προλάβαμε να βιώσουμε το προηγούμενο περιβάλλον. Πάντως εμείς, τόσο λόγω της κυπριακής μας καταγωγής, όσο και εξαιτίας του αντικειμένου της δραστηριότητάς μας, δεν αντιμετωπίσαμε μεγάλα προβλήματα. Θυμίζω ότι στον χρηματοπιστωτικό και τον ασφαλιστικό τομέα υπάρχει ένα ευρωπαϊκά εναρμονισμένο πλαίσιο πάνω στο οποίο λειτουργούμε. Εμάς, ναι μεν μας εποπτεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά βασικός μας επόπτης είναι Ασφαλιστική Αρχή της Κύπρου.

Γενικότερα πάντως, σε τομείς όπως η προσέλκυση ταλαντούχων εργαζομένων όσο και επιχειρήσεων (φορολογία, υποδομή, εύκολο ξεκίνημα εταιρείας) η Κύπρος βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από την Ελλάδα. Αν για παράδειγμα μια εταιρεία έχει πιστοποιηθεί τεχνολογικά από το Silicon Valley και θέλει να μετακομίσει στην Κύπρο, όχι μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές είναι χαμηλότερες, αλλά επίσης για έναν αριθμό δέκα ετών ο συντελεστής φορολόγησης μειώνεται στο 50% του κανονικού κυπριακού συντελεστή, ο οποίος είναι ήδη χαμηλότερος από αυτόν της Ελλάδας.

Πόσο σας έχει επηρεάσει το δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας;

Η μακροοικονομική αστάθεια της Ελλάδας επηρεάζει πτωτικά την κατανάλωση, οδηγεί χιλιάδες πολίτες της στο εξωτερικό (brain drain 500.000 ατόμων) και προκαλεί αβεβαιότητα στο επενδυτικό κοινό, το οποίο αποθαρρύνεται να τοποθετήσει τα κεφάλαιά του στη χώρα. Άρα, λοιπόν, το μακροοικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας επηρεάζει αρνητικά. Ωστόσο η δική μας η περίπτωση αποτελεί εξαίρεση, γιατί εμείς επιχειρήσαμε στην Ελλάδα λόγω της κρίσης. Και αυτό γιατί ορισμένες δραστηριότητες του ασφαλιστικού κλάδου ευνοούνται από την ύφεση. Έτσι, λόγω της κρίσης, ο κόσμος κυκλοφορεί λιγότερο, άρα προκαλεί λιγότερα ατυχήματα και έτσι μια ασφαλιστική εταιρεία αντιμετωπίζει χαμηλότερο συντελεστή ζημιών.

Να έρθουμε τώρα στο μέτωπο των προοπτικών. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τα επόμενα χρόνια;

Ήδη το ΑΕΠ της χώρας έχει υποχωρήσει κατά περίπου 25% τα τελευταία χρόνια. Με βάση την εμπειρία από οποιαδήποτε άλλη οικονομική κρίση στον πλανήτη κατά το παρελθόν, διαπιστώνει κάποιος ότι ανάκαμψη της τάξεως του 5% με 6% μπορεί να προέλθει μόνο ως αποτέλεσμα της τόσο μεγάλης πτώσης που έχει προηγηθεί.

Με φοβίζουν ωστόσο μερικά δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν, η χώρα θα καταλήξει να θυμίζει τη Βενεζουέλα ή την Αλβανία του 1990. Για παράδειγμα, η σχέση συνταξιούχων προς εργαζόμενους στην Ελλάδα είναι πολύ πιο υψηλή σε σχέση με το εξωτερικό. Επίσης, πολλές πτωχευμένες επιχειρήσεις εξακολουθούν να λειτουργούν για πολλά χρόνια, εξέλιξη που προκαλεί πολύ μεγάλες στρεβλώσεις, μία εκ των οποίων είναι η αποτροπή στην έλευση νέων κεφαλαίων μέσα από νέες επιχειρηματικές προσπάθειες. Γενικά δηλαδή, η Ελλάδα αποτελεί μια αναποτελεσματική αγορά, αν συγκριθεί με άλλες χώρες του εξωτερικού.

*Δείτε την παρουσίαση της έρευνας του ΣΕΒ για το επιχειρείν στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".