Κέλλερ: Μόνο οι πλούσιοι θα άντεχαν το Grexit

Λύσεις για το πώς το ελληνικό χρέος μπορεί να καταστεί βιώσιμο και η χώρα να εξέλθει από την κρίση με άλλη «συνταγή» προτείνει η δημοφιλής υποψήφια των Πρασίνων για την προεδρία της Κομισιόν Σκα Κέλλερ.

Στο πλαίσιο των συνεντεύξεων που φιλοξενεί το Euro2day.gr εν όψει των ευρωεκλογών, η κ. Κέλλερ χαρακτηρίζει λάθος τη συνταγή που εφάρμοσε η Ευρώπη στην Ελλάδα καθώς επιδείνωσε τις κοινωνικές ανισότητες και έπληξε τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Υποστηρίζει ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και επαναδιατυπώνει την πρόταση για τη δημιουργία Ταμείου Αποπληρωμής Χρεών (redemption fund - δείτε περισσότερα παρακάτω για τις διεργασίες που γίνονται στην ευρωζώνη επί του θέματος*) που θα λειτουργεί στη βάση της αλληλοβοήθειας των κρατών μελών.

Προτείνει επίσης την αύξηση της φορολογίας για τους οικονομικά εύρωστους Έλληνες, οι οποίοι «δεν φορολογούνται επαρκώς».

Αναφερόμενη στο Grexit, σημειώνει ότι μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί μόνο από την ίδια τη χώρα, αλλά θα την άντεχαν μόνο οι εύποροι Έλληνες, ενώ θα προκαλούσε ντόμινο αρνητικών εξελίξεων για ολόκληρη την ευρωζώνη.

Συμφωνείτε με τη στάση της Ε.Ε. έναντι της ελληνικής κρίσης;

Νομίζω ότι όλη η προσέγγιση στην κρίση ήταν λάθος. Αυτό ισχύει για όλη την Ευρώπη και προφανώς και για την Ελλάδα. Η Ευρώπη δεν διέγνωσε έγκαιρα τα -διαφορετικά- αίτια της κρίσης ανά χώρα και έτσι δεν εφαρμόστηκε το σωστό μίγμα μέτρων. Στην Ελλάδα χρειάζονται μεταρρυθμίσεις σε ό,τι αφορά τη διοίκηση αλλά και τη φορολογία. Οι πιο εύρωστοι οικονομικά δεν φορολογούνται επαρκώς. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Τα μέτρα που εφαρμόστηκαν μέχρι στιγμής περικόπτουν μόνο τα έσοδα των ανθρώπων που ήταν ήδη φτωχοί. Αυτή η λιτότητα ήταν η απολύτως λάθος «συνταγή» στην κρίση για την Ελλάδα και για άλλες χώρες. Τα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα όχι μόνο δεν έλυσαν τα προβλήματα, αλλά έχουν ήδη δημιουργήσει περισσότερα.

Ήταν τελικά η Ελλάδα το πειραματόζωο της Ευρώπης;

Δεν μου αρέσει ο όρος, γιατί, όπως φαντάζεστε, είμαι κατά των πειραμάτων σε ζώα! Αλλά και πάλι, όταν βάζεις ένα ζώο στο εργαστήριο, κάτι μαθαίνεις από τη διαδικασία, ενώ στην περίπτωση της Ελλάδας κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Στην Ελλάδα ήταν πολύ γρήγορα ξεκάθαρο ότι το να κόβεις τους μισθούς των εκπαιδευτικών και τις συντάξεις προφανώς κάνεις τα πράγματα χειρότερα.

Το ελληνικό χρέος θέλει νέο κούρεμα;

Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Αυτό που λέμε εμείς είναι ότι πρέπει να έχουμε έναν κοινό μηχανισμό αντιμετώπισης, να δημιουργηθεί Ταμείο Αποπληρωμής Χρεών. Όλοι θα εξακολουθούν να πληρώνουν για τα χρέη τους, αλλά θα είναι εξασφαλισμένα. Αλλά τουλάχιστον τα επιτόκια, οι όροι, θα είναι κοινοί για όλους, άρα ακόμη ευνοϊκότεροι για τις χώρες σε κρίση.

Η προοπτική ελληνικής εξόδου από την ευρωζώνη συγκέντρωσε για πολύ καιρό υποστηρικτές εντός της Γερμανίας και ίσως συγκεντρώνει ακόμη. Ποια είναι η πολιτική σας θέση έναντι ενδεχόμενου Grexit;

Η απόφαση για αποχώρηση από το ευρώ θα πρέπει να είναι της Ελλάδας και όχι της Γερμανίας. Αλλά δεν νομίζω ότι θα είναι καλή ιδέα, γιατί θα δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στην ελληνική οικονομία. Μόνο τα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα θα μπορούν να πληρώνουν για εισαγωγές. Και τι είναι αυτό που εισάγουμε στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες; Ενέργεια. Οπότε θέλουμε μόνο οι πλούσιοι να μπορούν να θερμαίνουν τα σπίτια τους το χειμώνα; Νομίζω ότι το Grexit θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα και θα δημιουργούσε πολλά προβλήματα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αφού οι επενδυτές θα γίνονταν πολύ νευρικοί και μάλλον θα δημιουργούσε φαινόμενο τύπου ντόμινο.

Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής της η κ. Κέλλερ τοποθετείται στο θέμα του ευρωσκεπτικισμού, υπεραμύνεται της πράσινης ανάπτυξης και βάζει τα όρια συνεργασίας με την Αριστερά.

Οι ευρωσκεπτικιστές μπορεί να έχουν το 30% στο ευρωκοινοβούλιο, ενώ σημαντική αναμένεται να είναι πάλι η αποχή από τις εκλογές. Πώς τοποθετείστε απέναντι σε αυτά τα ενδεχόμενα;

Τουλάχιστον από ό,τι είδαμε στα exit polls στην Ολλανδία χθες, ίσως ο ευρωσκεπτικισμός να μην τόσο μεγάλος όσο νομίζαμε. Ίσως στις δημοσκοπήσεις να είναι ισχυρός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο κόσμος στο τέλος θα ψηφίσει έτσι. Παρ’  όλα αυτά, ο ευρωσκεπτικισμός και ό,τι έρχεται με αυτόν, όπως ο ακροδεξιός λαϊκισμός, αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την ευρωπαϊκή δημοκρατία, καθώς και για τα πολιτικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα, γιατί σε αυτά επιτίθεται. Αυτό πρέπει να το αποτρέψουμε όσο μπορούμε. Είδαμε τα περασμένα πέντε χρόνια πως ακροδεξιοί λαϊκιστές εμποδίζουν την προώθηση μέτρων σε θέματα όπως η ανισότητα μεταξύ των φύλων. Δεν πρέπει να το υποτιμάμε αυτό σε καμία περίπτωση και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ήρεμοι και να μην το παρακάνουμε.

Και για την αποχή;

Πρέπει να δούμε πόση θα είναι η προσέλευση. Σε αυτό σκοπεύουν οι καμπάνιες: να ζητήσουμε από τον κόσμο να ψηφίσει. Κάθε ψήφος είναι ψήφος εναντίον της ακροδεξιάς και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πρέπει διαρκώς να δίνουμε κίνητρο στους ανθρώπους να πάνε να ψηφίσουν, κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο. Νομίζω ότι επιτυγχάνεται καλύτερα όταν θέτουμε θέματα, αντί θεσμικές ερωτήσεις. Όταν μιλάμε για παράδειγμα για ενέργεια και κοινωνικά δικαιώματα αντί να λέμε ότι η Ε.Ε. είναι σημαντική.

Η κρίση βάθυνε το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου. Τι είδους πολιτικές πιστεύετε ότι χρειάζονται για να αλλάξει αυτό;

Για να ξεπεράσουμε το σχίσμα αυτό που πράγματι βάθυνε κατά την κρίση χρειάζεται μεγαλύτερη αλληλεγγύη. Η κρίση θα έπρεπε να λειτουργήσει ενωτικά, αλλά, αντίθετα, μας δίχασε ακόμα περισσότερο, λόγω των πολιτικών λιτότητας και αυτό ήταν τεράστιο λάθος. Πρέπει να ξεπεράσουμε τη λιτότητα και να επενδύσουμε στο μέλλον μας, να κάνουμε την οικονομία πιο πράσινη. Νομίζω ότι αυτά θα επαναφέρουν την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

Η πράσινη ενέργεια έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις στους πολίτες, για λόγους αυξημένων τιμών και όχι μόνο. Σε κάποιες χώρες μάλιστα η τάση προς την πράσινη ενέργεια μοιάζει να αντιστρέφεται. Εσείς τι πιστεύετε;

Στις χώρες όπου η τάση προς την πράσινη ενέργεια επιβραδύνεται αυτό συμβαίνει λόγω κακών πολιτικών και όχι εξαιτίας των ενεργειακών προοπτικών. Αυτό είναι λυπηρό και ταυτόχρονα μεγάλο λάθος, γιατί θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές σε όλους ότι χρειάζεται να κάνουμε την οικονομία μας πιο βιώσιμη, ότι χρειάζεται να πολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή. Αυτά συμβαδίζουν μόνο με την πράσινη ενέργεια, η οποία παράγει πολλές δουλειές όχι μόνο, για παράδειγμα, στην αιολική, αλλά και στην κατασκευή των ανεμογεννητριών και σε όλα τα άλλα που συνοδεύουν αυτήν τη βιομηχανία. Είναι λοιπόν σπουδαίος παραγωγός θέσεων εργασίας. Υπάρχουν παραδείγματα στην Ελλάδα, όπου πόλεις επένδυσαν στην πράσινη ενέργεια και δημιούργησαν έτσι πολλές θέσεις εργασίας. Τώρα μάλιστα με την κρίση στην Ουκρανία, όλοι πρέπει να πάρουμε το μάθημα ότι πρέπει να είμαστε περισσότερο ανεξάρτητοι ενεργειακά και αυτό μπορούμε να το κάνουμε μόνο με τις ανανεώσιμες πηγές. 

Η ανεξέλεγκτη εισροή μεταναστών, τουλάχιστον στην Ελλάδα, οδήγησε σε «συντηρητικοποίηση» της κοινωνίας. Η περισσότερη αστυνόμευση στα σημεία εισόδου της χώρας και στις μεγάλες πόλεις φαίνεται ως μία από τις λίγες λογικές λύσεις. Είναι έτσι;

Όχι δεν είναι. Περισσότερη αστυνόμευση είναι η εντελώς λάθος απάντηση. Γιατί αν στέλνεις την αστυνομία κατά των μεταναστών και κάνεις επιδρομές σε σταθμούς τρένων, τότε το μόνο που πετυχαίνεις είναι να νομιμοποιείς τη δεξιά ρητορική, σύμφωνα με την οποία οι μετανάστες είναι εγκληματίες, ενώ δεν είναι. Οι μετανάστες πρόσφυγες έχουν λόγο που έρχονται. Προσπαθούν να βρουν προστασία ή να φτιάξουν κάπως τη ζωή τους. Πιστεύω ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται προστασία. Χρειάζονται μια ανοικτή Ευρώπη. Η αστυνομία είναι εκεί για να πολεμήσει το έγκλημα, αλλά η μετανάστευση δεν είναι έγκλημα.

Η Αριστερά αναμένεται να αυξήσει τα ποσοστά της στις εκλογές. Θα μπορούσατε να συνεργαστείτε με την πτέρυγα του κ. Τσίπρα;

Δυστυχώς δεν μπορώ να συνεργαστώ με τον κ. Τσίπρα, γιατί δεν είναι υποψήφιος για τις ευρωεκλογές. Ωστόσο, τα περασμένα πέντε χρόνια συνεργαστήκαμε με την Αριστερά όπου αυτό ήταν δυνατό. Όπως ξέρετε, στο Ευρωκοινοβούλιο δεν έχουμε σταθερούς συνασπισμούς, ψηφίζουμε προσπαθώντας να προωθήσουμε «πράσινα» θέματα όπου αυτό είναι εφικτό. Έχουμε συνεργαστεί με την Αριστερά σε θέματα όπως η μετανάστευση, αλλά υπάρχουν και άλλοι τομείς όπου δεν μπορούμε πραγματικά να συνεργαστούμε.

*Το Ταμείο Αποπληρωμής Χρεών και τα Eurobills

Η δημιουργία redemption fund, στην οποία αναφέρεται η κ. Κέλλερ και στην οποία μετ’ επιτάσεως φαίνεται να αντιστέκεται η Γερμανία, σημαίνει στην ουσία αμοιβαιοποίηση του χρέους των χωρών μελών της ευρωζώνης όταν αυτό ξεπερνά ένα συγκεκριμένο όριο (π.χ. το 60% των κριτηρίων του Μάαστριχτ). Μέσω αυτής της διαδικασίας, το χρέος που συγκεντρώνεται θα πρέπει να εξοφληθεί από όλα τα μετέχοντα στο σύστημα κράτη μέλη.

Ένα αναλυτικό πλέγμα κανόνων θα αναλάμβανε να περιορίσει τον ηθικό κίνδυνο (την εκμετάλλευση του θεσμού από κάποιες χώρες) καθώς και να διασφαλίσει ότι οι αποπληρωμές γίνονται κανονικά. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας πρωτοβουλίας, θα δημιουργούνταν επίσης «Eurobills», δηλαδή ευρωομόλογα, μονοετούς ή διετούς ωρίμανσης, που θα εκδίδονταν «από κοινού» από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Οι πιο μακροπρόθεσμοι τίτλοι θα εξακολουθήσουν να εκδίδονται από κάθε κράτος.

Σημειωτέον ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διερευνά το συγκεκριμένο θέμα. Πρόσφατα έγινε για λογαριασμό της μελέτη από ομάδα ειδικών, η οποία στο τέλος του Μαρτίου κατέληξε στο ότι αυτή η λύση προσφέρει μια σειρά πλεονεκτήματα, πλην όμως παρουσιάζει και αδυναμίες, ανάλογα και με τον τρόπο με τον οποίο θα σχεδιαστεί.

Το τελικό της συμπέρασμα ήταν ότι θα πρέπει να υπάρξουν αποδείξεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα των νέων θεσμών οικονομικής διακυβέρνησης που πρόσφατα εγκαθιδρύθηκαν στην ευρωζώνη (στο πλαίσιο του λεγόμενου Two Pack) πριν ληφθούν οποιεσδήποτε αποφάσεις για την αμοιβαιοποίηση κρατικών χρεών.

Ακούστε τη συνέντευξη εδώ: