Συνέντευξη στην Αθηνά Καλαϊτζόγλου

Από τα στοιχεία του εξαγωγικού εμπορίου για το επτάμηνο του 2006 προκύπτει μια συνολική μείωση, με τον υποκλάδο της πλεκτικής να υστερεί, ενώ το έτοιμο ένδυμα κερδίζει πόντους. Πώς σχολιάζετε καταρχήν την αρνητική εξέλιξη των εξαγωγών του κλάδου μέχρι στιγμής;

Η πτωτική πορεία των ελληνικών εξαγωγών ένδυσης στο επτάμηνο οφείλεται κυρίως στην απελευθέρωση των ποσοτικών περιορισμών στο εμπόριο των προϊόντων ένδυσης - κλωστοϋφαντουργίας από 1/1/2005. Η απελευθέρωση επηρέασε αρνητικά την πορεία των ελληνικών εξαγωγών όλο το 2005 και εξακολουθεί να την επηρεάζει και στο επτάμηνο. Ωστόσο θα πρέπει να επισημανθεί ότι η πτωτική πορεία έχει μετριαστεί αρκετά μετά τη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. - Κίνας για τον περιορισμό των εισαγωγών σε 10 κατηγορίες προϊόντων ένδυσης - κλωστοϋφαντουργίας τον Σεπτέμβριο του 2005. Όσον αφορά στους δύο υποκλάδους πλεκτικής και έτοιμου ενδύματος, από τα στοιχεία φαίνεται ότι η πλεκτική δέχτηκε ισχυρό χτύπημα.

Αυτό οφείλεται αφενός στον προσανατολισμό των εξαγωγών του κλάδου επί σειρά ετών στα πλεκτά ενδύματα (80% των εξαγωγών) και αφετέρου στο γεγονός ότι οι τελευταίες κατηγορίες που απελευθερώθηκαν την 1/1/2005 ήταν οι πιο σημαντικές για τη χώρα μας και ανήκαν κυρίως στην πλεκτική. Αντίθετα, ο υποκλάδος των έτοιμων ενδυμάτων παρουσιάζει συνεχή αύξηση των εξαγωγών, γεγονός που οφείλεται στην προσπάθεια σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων του υποκλάδου αυτού, που ήταν προσανατολισμένος στην εγχώρια αγορά, να προωθήσουν τα προϊόντα τους και στο εξωτερικό.

Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει μείωση εξαγωγών σε όλες τις παραδοσιακές αγορές μας, με πρώτη μάλιστα τη Γερμανία. Πώς το εξηγείτε αυτό; Υπάρχει στροφή σε άλλες αγορές και ποιες; Και τι σημαίνει αυτό για τον ίδιο τον κλάδο;

Οι ελληνικές εξαγωγές ενδυμάτων επί σειρά ετών ήταν και εξακολουθούν να είναι προσανατολισμένες σε ποσοστό 80% στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή αγορά αποτελεί τη μεγαλύτερη παγκόσμια αγορά κατανάλωσης ενδυμάτων και ως εκ τούτου κύριο στόχο όλων των χωρών παγκοσμίως. Η απελευθέρωση των ποσοτικών περιορισμών από 1/1/2005 επηρέασε θετικά τις εισαγωγές προϊόντων χωρών χαμηλού κόστους και κυρίως της Κίνας στην ευρωπαϊκή αγορά. Το γεγονός αυτό συνέβαλε στην πτωτική πορεία των εξαγωγών μας στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές και βεβαίως στη Γερμανία, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη αγορά στην Ευρώπη.

Από το επόμενο έτος η Βουλγαρία και η Ρουμανία θα γίνουν και επίσημα μέλη της Ε.Ε. Η γειτνίαση με τη Βουλγαρία, όπου καταγράφηκε και ο μεγαλύτερος όγκος ”μετανάστευσης” ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου σας, τι είδους προβλήματα θα μας δημιουργήσει, όταν μάλιστα εξακολουθεί να υφίσταται το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του φθηνού εργατικού κόστους στη συγκεκριμένη χώρα; Θα βλέπατε μια περαιτέρω διεύρυνση του κύματος μετανάστευσης ελληνικών επιχειρήσεων;

Δεν βλέπω σημαντική διεύρυνση του κύματος μεταφοράς παραγωγικών δραστηριοτήτων στις γειτονικές χώρες, δεδομένου ότι αυτή η διαδικασία έχει σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί τα προηγούμενα χρόνια. Πιστεύω ότι η γειτνίαση με χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία ωφέλησε τον κλάδο, αφού έδωσε την ευκαιρία σε σημαντικό αριθμό ελληνικών επιχειρήσεων να επιβιώσουν, να διατηρήσουν και να αναπτύξουν δραστηριότητες προστιθέμενης αξίας στη χώρα μας βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητά τους. Τα επόμενα χρόνια οι ελληνικές επιχειρήσεις αφενός θα μπορούν να αξιοποιούν το πλεονέκτημα του φθηνού εργατικού κόστους, αφετέρου σταδιακά θα αξιοποιούν και εμπορικά τις αγορές αυτές, οι οποίες θα αποτελέσουν επέκταση της ενδοχώρας μας.

Ο κίνδυνος να κατακλυστούμε από προϊόντα φθηνού κόστους μήπως δεν προέρχεται από την Κίνα, αλλά από τις γειτονικές μας χώρες; Και πώς μπορούμε να αντιδράσουμε ως χώρα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Όχι, δεν υφίσταται τέτοιος κίνδυνος από τις γειτονικές χώρες. Στην περίπτωση των εισαγωγών από γειτονικές χώρες το μεγαλύτερο μέρος αφορά σε προϊόντα εταιρειών ελληνικών συμφερόντων, γεγονός που ενισχύει τελικά τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ο κίνδυνος εισαγωγών φθηνών προϊόντων εξακολουθεί να προέρχεται από τις χώρες της Ασίας, κυρίως από την Κίνα και δευτερευόντως από την Ινδία.

Από την επεξεργασία των στοιχείων του 2005 για τις επιχειρήσεις του κλάδου σας προκύπτει ότι αναπτύσσονται κυρίως οι μεγάλες, γεγονός που σημαίνει ότι αυτές έχουν τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται στις συνθήκες του σκληρού ανταγωνισμού. Ωστόσο, δεν παρατηρούνται στον κλάδο σας φαινόμενα συνεργασιών και ευρύτερων συμπράξεων. Πώς το εξηγείτε αυτό;

Ναι, έχει διαπιστωθεί από μελέτες που εκπονεί ο ΣΕΠΕΕ τα τελευταία χρόνια ότι διευρύνεται συνεχώς το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των μεγάλων και των μικρών επιχειρήσεων στον κλάδο. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις ανταποκρίνονται στις συνθήκες του διεθνούς ανταγωνισμού και διευρύνουν τα μερίδιά τους, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν απώλειες και δυσκολεύονται να ακολουθήσουν. Παρ’ όλο που στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η ανάπτυξη συνεργασιών είτε για τη δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων είτε για τη δημιουργία εξειδικεύσεων θα έπρεπε να είχε αναπτυχθεί, στη χώρα μας παραμένει πολύ περιορισμένη. Πιστεύω ότι οι κύριοι λόγοι είναι η ιδιομορφία του χαρακτήρα των Ελλήνων και η έλλειψη επικοινωνίας και λιγότερο η διαμόρφωση ισχυρών κινήτρων από την Πολιτεία.

Θετικό το 2006 για την ΕΛΒΕ

Μια πολύ καλή χρονιά, όπως και η περσινή, αναμένεται να είναι το 2006 για τον όμιλο της ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, γεγονός που πιστοποιείται και από τα στοιχεία του εννεαμήνου. Σε ενοποιημένο επίπεδο η αύξηση του τζίρου ανήλθε σε 18% (38,50 εκατ. ευρώ) και σε επίπεδο μητρικής σε 11,22% (10,51 εκατ. ευρώ). Αντίστοιχα, τα κέρδη μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας του ομίλου ήταν αυξημένα κατά περίπου 9% (1,77 εκατ. ευρώ) και της μητρικής κατά 28,23% (1,88 εκατ. ευρώ).

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο όμιλος της ΕΛΒΕ φέρεται να συζητά με την ιταλική Calzedonia για κοινή επέκταση στα Βαλκάνια και στην Τουρκία. Παράλληλα, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν σχέδια επέκτασης της Λητώ στις γειτονικές χώρες. Ερωτηθείς επ’ αυτών ο κ. Κιτσικόπουλος απέφυγε να διαψεύσει ή να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες: ”Πρόθεσή μας σε όλες τις εταιρείες είναι η διαρκής ανάπτυξη στους τομείς όπου δραστηριοποιείται η καθεμία. Προτιμώ να αναφερόμαστε περισσότερο σ΄ αυτά που παρουσιάζουμε τώρα και να επανέλθουμε όταν θα έχουμε κάτι χειροπιαστό και ανακοινώσιμο”.

Σε ό,τι έχει να κάνει, εξάλλου, με τη μετοχή της εταιρείας, η οποία δεν φαίνεται να ακολουθεί τους αναπτυξιακούς ρυθμούς του ομίλου, ο κ. Κιτσικόπουλος ρωτήθηκε αν υπάρχουν σκέψεις για την ενίσχυση της εμπορευσιμότητάς της και αν έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών. Η απάντησή του λακωνική και ταυτόχρονα ένα μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις: ”Ο κάθε επενδυτής πρέπει να μελετά τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων, να μετρά το παρελθόν της επιχείρησης και του φορέα, να βγάζει τα συμπεράσματά του και να δρα ανάλογα”.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 454 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 1-5/12/2006.