Σημαντικό είναι το χρήσιμο, υποστηρίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Jumbo, κ. Απόστολος Βακάκης, ο οποίος διαβάζει… Ομπάμα, προτείνει τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας του δημοσίου συμφέροντος, προσβλέπει σε έναν πιο «επαγγελματικό» και εκσυγχρονισμένο δημόσιο τομέα και ελπίζει να υπάρξουν υπερβάσεις και θετικές εκπλήξεις που θα βοηθήσουν τη χώρα να ξεφύγει από τα οικονομικά δεινά της.

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο euro2day.gr, εξηγεί μεταξύ άλλων γιατί η Jumbo δεν εξαγοράζεται, αλλά και ποια είναι τα μελλοντικά αναπτυξιακά σχέδια της αλυσίδας σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον. 

- Το τελευταίο εξάμηνο έχετε διαψεύσει κατηγορηματικά δύο φορές φήμες που αφορούσαν στην εξαγορά της Jumbo από διεθνή κεφάλαια (εταιρίες συμμετοχών και private equity fund). Έχετε δεχτεί κρούσεις εξαγορών το τρέχον διάστημα;

Θεωρώ εντελώς άκαιρη τη συζήτηση για εξαγορές στην ελληνική αγορά, καθώς εκτιμώ ότι δεν υπάρχουν επενδυτικές ευκαιρίες. Ποιος θα διαθέσει κεφάλαια για εξαγορές εταιριών, τη στιγμή που όλες οι ενδείξεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι θα «φθηνύνουν» κι άλλο; Εξάλλου, όποιος θέλει να τοποθετήσει τα χρήματά του στην Ελλάδα σήμερα, θα πρέπει να είναι πραγματικά «γενναίος», λαμβάνοντας υπόψη το ρίσκο που ενέχει το σύνολο της οικονομίας.

- Δεν απαντάτε ωστόσο στο ερώτημα. Δεδομένου ότι η Jumbo παραμένει μία από τις πιο «ανθεκτικές» επιχειρήσεις της χώρας, με υψηλά πάγια, που διατηρεί μάλιστα θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης εν μέσω σοβαρής ύφεσης, υποστηρίζετε ότι δεν αποτέλεσε ποτέ στόχο εξαγοράς;

Στις καλές εποχές είχαμε δεχτεί κρούσεις, τις οποίες απορρίψαμε εκτιμώντας ότι δεν είναι χρήσιμες για την εξέλιξη της εταιρίας. Ως μάνατζερ έκρινα ότι δεν δημιουργούνταν συνέργιες και δεν πρότεινα μια τέτοια λύση στους μετόχους της εταιρίας, οι οποίοι υπενθυμίζω ότι σε μεγάλο ποσοστό είναι ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια, που έχουν επενδύσει υποστηρίζοντας μια συγκεκριμένη επιχειρησιακή πολιτική. Δεν παραγνωρίζω, βέβαια, ότι πάντοτε υπάρχει μια «τιμή» που αν προσφερθεί μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα. Όμως, όπως προανέφερα, σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον δεν υπάρχει καν έδαφος για μια τέτοια προσφορά, εκτός και αν προέρχεται από «γκρίζα» κεφάλαια. Και για να καταλήξω, η Jumbo δεν έχει δεχτεί τέτοια κρούση.

- Παρ' όλα αυτά, έχει ανοίξει η συζήτηση για την ανάγκη εξαγορών και συγχωνεύσεων.

Υποστήριζα από παλιά ότι στο πλαίσιο της Ε.Ε. δεν νοείται οικονομική ενοποίηση χωρίς τη συνένωση και των επιχειρήσεων. Αυτό μέχρι σήμερα δεν το είδαμε να συμβαίνει, καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία δείχνει να αντιδρά περισσότερο στις συνθήκες και λιγότερο να τις δημιουργεί. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι συνθήκες ωριμάζουν και προοιωνίζονται εξελίξεις. Οι κινήσεις προφανώς εστιάζονται στον χρηματοπιστωτικό τομέα και αν αυτές εκδηλωθούν, φαντάζομαι ότι θα ακολουθήσει συγκέντρωση και σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς.

- Περιγράψατε παραπάνω ένα περιβάλλον ύφεσης όπου οι επιχειρήσεις θα αποδυναμωθούν. Τι εκτιμάται ότι θα συμβεί στην εγχώρια αγορά το επόμενο διάστημα, όπου η κατανάλωση προβλέπεται φθίνουσα;

Νομίζω ότι οι καλές επιχειρήσεις θα παρουσιάσουν κάμψη κατά 5% - 10%, οι μικρότερες επιχειρήσεις θα υποστούν ακόμη μεγαλύτερη πίεση της τάξης του 20% - 30%, ενώ οι «κακές» επιχειρήσεις θα κλείσουν.

- Σε μια τέτοια συγκυρία πώς θα αντιδράσει η Jumbo;

Η εταιρία έχει αναπτυξιακό πλάνο εξαετίας. Δεδομένου ότι οι εκτιμήσεις μας κάνουν λόγο για οριακή ανάπτυξη την επόμενη οικονομική χρήση που ξεκινά σε έναν μήνα και με την υπόθεση ότι τα υφιστάμενα καταστήματα θα υποστούν μείωση της τάξεως του 7%, δεν έχουμε εναλλακτική από το να επιταχύνουμε το επενδυτικό μας πρόγραμμα ώστε να δημιουργήσουμε έξι νέα υπερκαταστήματα (3 στην Ελλάδα, 1 στην Κύπρο και 2 στη Βουλγαρία) έως το τέλος του 2010, πολύ νωρίτερα από το αρχικό πλάνο. Τρέχουμε για να μη μας πιάσει ο «κροκόδειλος», εκμεταλλευόμενοι βέβαια και την επάρκεια κεφαλαίων που διαθέτουμε. Οι προσθήκες αυτές θα εξυπηρετήσουν τους ρυθμούς ανάπτυξής μας.

- Κάνετε λόγο για επεκτάσεις σε μια εποχή όπου η ύφεση έχει αναστείλει την ανάπτυξη.

Ξέρετε, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ υποστήριζε ότι δεν πρέπει να κάνεις πάντοτε το σωστό, αλλά το χρήσιμο. Νομίζω θα έπρεπε η ελληνική κυβέρνηση να λάβει υπόψη της αυτήν τη ρήση. Αφήνοντας στην άκρη λοιπόν τις συζητήσεις, θα έπρεπε να υποστηρίξει την ανάπτυξη. Το κράτος είναι σήμερα συνεταίρος της παραγωγικής μηχανής, καθώς καρπώνεται το 55% του έργου που παράγει η οικονομία. Αντί, ωστόσο, να φερθεί ως ισότιμος εταίρος και να εξυπηρετήσει τη δυναμική οικονομία, εμφανίζεται δυναστικό. Κατ’ αρχάς έχει καταφύγει στην υψηλή φορολογία, μια λανθασμένη τακτική όσον αφορά στους αναπτυξιακούς στόχους, ενώ παράλληλα δεν εκσυγχρονίζει τις λειτουργίες του, ώστε να βοηθήσει τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Οι πολιτικοί μπορούν να επιταχύνουν ή να επιβραδύνουν τις εξελίξεις. Αν δεν συγκροτηθούμε, ωστόσο, νομίζω ότι θα μας προλάβουν τα γεγονότα.

- Πώς νομίζετε ότι θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί η ανάπτυξη;

Πρώτα απ' όλα, με τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας του δημοσίου συμφέροντος. Κοιτάξτε, τα συμφέροντα που μας ενώνουν είναι περισσότερα απ’ όσα μας χωρίζουν. Προτιμώ λοιπόν να έχουμε πόρους ώστε να πληρώνονται οι συντάξεις, παρά να συντηρούνται αγκυλώσεις που αποστεώνουν την οικονομία και τις δυνάμεις της. Περιμένω λοιπόν υπερβάσεις από όλους αλλά και θετικές εκπλήξεις μέσω ριζοσπαστικών πρωτοβουλιών, ώστε να ανατραπεί η φθίνουσα πορεία. Το επαναλαμβάνω, στη συγκεκριμένη συγκυρία, σημαντικό είναι το χρήσιμο.

- Ποια παρέμβαση θα αξιολογούσατε ως χρήσιμη;

Κατ’ αρχάς τη διαβάθμιση των υπηρεσιών. Ας δημιουργηθούν τρεις ταχύτητες εξυπηρέτησης ώστε να απεμπλέκονται γρήγορα οι υποθέσεις. Οι αεροπορικές εταιρίες έχουν α΄ θέση, business και οικονομική. Ακόμη και τα νυχτερινά κέντρα παρέχουν στους καλούς πελάτες τους προνόμια εξυπηρέτησης. Είναι τόσο δύσκολο το κράτος να εξυπηρετεί γρήγορα και αποτελεσματικά τους μεγάλους υποστηρικτές του, τους καλύτερους πελάτες του; Η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων σε μία αρχή ή πρόσωπο είναι τελείως αναποτελεσματική τακτική. Ο εκσυγχρονισμός για μένα είναι ταυτόσημος με τον επαγγελματισμό και νομίζω ότι το κράτος αυτό χρειάζεται. Καταναλώνω καθημερινά το 50% του χρόνου μου σε υποθέσεις που κανονικά δεν θα χρειάζονταν την ενασχόλησή μου. Και αυτή η κατάσταση σαφώς ανακόπτει κάθε έννοια ανάπτυξης.

- Ζητάτε λοιπόν εντατικοποίηση των ρυθμών λειτουργίας του κράτους;

Όχι μόνο του κράτους, αλλά και όλων των οικονομικών δομών. Δεν αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη παραγωγικότητας και τι αυτή θα αποφέρει. Πάσχουμε λίγο από το σύνδρομο της «γεροντοκόρης», που περιμένει τον πρίγκιπα για να τη σώσει. Θα έπρεπε πρώτα να δημιουργήσουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα, να γίνουμε πραγματικά ανταγωνιστικοί και αποτελεσματικοί, ώστε να προσελκύσουμε επενδύσεις όποιας μορφής, να συντηρήσουμε ή να αυξήσουμε την εγχώρια οικονομία. Για παράδειγμα, το μέτρο λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές είναι σχεδόν «εκνευριστικά» εκσυγχρονιστικό για τους εργαζομένους στη Βουλγαρία, οι οποίοι αυξάνουν τις αμοιβές τους και επωφελούνται από τις νέες θέσεις που προκύπτουν. Προσωπικά, δεν είμαι καθόλου υπέρ της εντατικής απασχόλησης, και μακάρι να υπήρχε εβδομάδα τριών εργάσιμων ημερών. Ωστόσο, αυτός που δεν δουλεύει, έχει τη δυνατότητα να ζει χωρίς υπερβάλλουσα προσπάθεια. Στην παρούσα συγκυρία, όμως, εμείς δεν έχουμε το περιθώριο.