Αναδιάρθρωση: Το δίλημμα της Ελλάδας!

Η υποβάθμιση της χώρας από την S&P είχε προαναγγελθεί, αλλά οι συνέπειες από την πιθανή υπαγωγή της Ελλάδας στο ESM είχαν υποτιμηθεί. Το δίλημμα της ελληνικής πλευράς.

Δημοσιεύθηκε: 30 Μαρτίου 2011 - 07:50

Dr Money

Η υποβάθμιση της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από τη Standard & Poor’s δεν ήταν ασφαλώς κεραυνός εν αιθρία.

Η S&P είχε προειδοποιήσει εγκαίρως για τις προθέσεις της αναφορικά με τη χώρα μας, επικαλούμενη τη διαφαινόμενη δομή του μηχανισμού Εuropean Stability Mechanism (ESM) ο οποίος θα διαδεχτεί το τωρινό ταμείο (EFSF) από τα μέσα του 2013 και μετά.

Η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους ως πιθανή προϋπόθεση υπαγωγής μιας χώρας στο ESM ήταν στην ατζέντα των οπαδών της αποκαλούμενης «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» εδώ και καιρό και έγινε πιο σαφής μετά την άτυπη συνάντηση κορυφής της 11ης Μαρτίου.

Η επισημοποίηση ήρθε στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στις 24 - 25 Μαρτίου.

Οι συνέπειες είναι προφανείς.

Είναι προφανές ότι μειώνονται αισθητά οι πιθανότητες να χρηματοδοτηθούν χώρες όπως η Ελλάδα, που είναι υποψήφιες για το ESM, από τις αγορές με λογικά επιτόκια μέχρι τα μέσα του 2013.

Όταν οι επενδυτές γνωρίζουν ότι τα ομόλογα της χώρας που αγοράζουν μπορεί να μπουν στη διαδικασία της αναδιάρθρωσης του χρέους, είτε δεν θα τα ακουμπήσουν είτε θα ζητήσουν πολύ υψηλά επιτόκια που θα φουντώσουν περισσότερο το δημόσιο χρέος.

Υπό αυτές τις συνθήκες ακυρώνονται εν μέρει τα όποια πλεονεκτήματα προσφέρει η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων από τις χώρες της ευρωζώνης και του ΔΝΤ και το χαμηλότερο spread στα διμερή δάνεια από την Ε.Ε.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι διευκολύνσεις δόθηκαν ώστε να υποβοηθηθεί η προσπάθεια για επάνοδο της χώρας στις αγορές, την οποία ο πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου και υπουργοί τοποθετούσαν μέχρι πρόσφατα μέσα στο 2011.

Είναι προφανές ότι οι εταίροι μας δημιουργούν τον μηχανισμό ESM για να προστατεύσουν το πρότζεκτ του ευρώ από μελλοντικές κρίσεις χρέους.

Είναι επίσης σαφές ότι θεωρούν πως είναι καλύτερα για την ευρωζώνη στην παρούσα φάση να απομονώσουν την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία από το υπόλοιπο μπλοκ για να σταματήσει η μετάσταση της κρίσης σε άλλες χώρες.

Γι' αυτό προσφέρουν χρηματοδότηση με εύλογα επιτόκια είτε μέσω διμερών δανείων είτε μέσω χρηματοδότησης από το EFSF, με τη συνδρομή του ΔΝΤ, αλλά με αντάλλαγμα την εφαρμογή οικονομικών πολιτικών λιτότητας και διαρθρωτικών αλλαγών.

Γνωρίζουν ασφαλώς ότι κάποιες από αυτές τις τρεις χώρες θα καταλήξουν στον μηχανισμό ESM από τα μέσα του 2013 και μετά, με την Ελλάδα να είναι το πρώτο φαβορί.

Την ίδια στιγμή, λοιπόν, που οι κοινοτικοί αξιωματούχοι ξορκίζουν την αναδιάρθρωση του χρέους από χώρα της ευρωζώνης, ουσιαστικά την υιοθετούν μέσω του ESM.

Επί του πρακτέου, οι εταίροι μας προσπαθούν να αγοράσουν χρόνο μέχρι τα μέσα του 2013 για δύο λόγους:

Πρώτον, για να έχουν σιγουρευτεί ότι οι αδύναμοι κρίκοι της περιφέρειας έχουν απομονωθεί τελείως από το επόμενο γκρουπ που απαρτίζουν η Ισπανία, η Ιταλία και το Βέλγιο.

Δεύτερον, προκειμένου οι τράπεζες των μεγάλων χωρών, π.χ. Γερμανίας, Γαλλίας κ.λπ., να μειώσουν περαιτέρω την έκθεσή τους στα ομόλογα των αδύναμων κρίκων και να ενισχύσουν περαιτέρω την κεφαλαιακή τους θέση ώστε να αντέξουν τις όποιες απώλειες από μια πιθανή αναδιάρθρωση χρέους.

Το μεγάλο ερώτημα από ελληνικής πλευράς είναι αν τη συμφέρει να ακολουθήσει αυτήν την οδό από τη στιγμή όπου ξέρει πού οδηγεί.

Από τη στιγμή όπου μονόπλευρες ακραίες ενέργειες θα πρέπει να αποκλειστούν, η διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας προς την κατεύθυνση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους πολύ πιο πριν από το 2013, πιθανόν το δεύτερο εξάμηνο του 2011, θα ήταν ίσως η καλύτερη λύση.

Κι αυτό γιατί μεγάλο μέρος του χρέους βρίσκεται ακόμη σε ιδιωτικά χέρια και σε άλλους, γεγονός που ευνοεί μια σημαντική μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ απ’ ό,τι το 2013, όταν ένα μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους θα βρίσκεται στα χέρια των εθνικών και υπερεθνικών πιστωτών μας.

Για να πειστούν οι εταίροι μας θα πρέπει η ελληνική πλευρά να προβάλει ορισμένα ισχυρά επιχειρήματα για να διασκεδαστούν οι ανησυχίες τους.

Ένα απ’ αυτά της προσφέρει ήδη η αγορά και αφορά στο κρίσιμο θέμα της μετάστασης του δημοσίου χρέους από τους αδύναμους κρίκους στην Ισπανία και στην Ιταλία.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο βαθμός συσχέτισης των διαφορικών επιτοκίων (spreads) για διάστημα 2 μηνών που χωρίζουν τα ομόλογα της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας από τα αντίστοιχα γερμανικά με τα αντίστοιχα spreads της Ισπανίας και της Ιταλίας έχει υποχωρήσει αισθητά.

Ο βαθμός συσχέτισης βρίσκεται πλέον στο 0,3 - 0,5, δηλαδή στα επίπεδα όπου ήταν πριν από τον Μάιο του 2010, όταν η Ελλάδα αιτήθηκε βοήθεια από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Ο βαθμός συσχέτισης (correlation) κυμαινόταν μεταξύ 0,7 και 0,8 το διάστημα Μαΐου - Ιουλίου του 2010.

Επιπλέον, ο βαθμός συσχέτισης των αγορών της Ισπανίας και της Ιταλίας με τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές έχει επίσης ενισχυθεί.

Τα ανωτέρω δείχνουν ότι η πολιτική της απομόνωσης των πιο προβληματικών χωρών της ευρωζώνης από τις αμέσως επόμενες «δουλεύει», δίνοντας μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας στις κοινοτικές αρχές.

Αν μάλιστα ο σκόπελος των τραπεζικών τεστ αντοχής ξεπεραστεί ανώδυνα και ο βαθμός συσχέτισης των spreads που προαναφέραμε συνεχίσει να μειώνεται, το επιχείρημα υπέρ μιας γρηγορότερης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους με τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων μας θα καταστεί ισχυρότερο.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.