Oι «μαγκιές» και η mutter Μέρκελ!

Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα μπορούν να απαιτούν ό,τι θέλουν από τους εταίρους μας. Όμως, θα πρέπει να είναι έτοιμοι για όλα αν θέλουν να πάνε κόντρα στη «μαμά» Μέρκελ, όπως τη λένε στην Ε.Ε.

Δημοσιεύθηκε: 9 Μαρτίου 2011 - 07:53

Dr Money

Όσοι είναι έξω από τον χορό, πολλά τραγούδια ξέρουν, λέει ο λαός.

Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι εκάστοτε κυβερνώντες, έστω κι αν ενίοτε το ξεχνάνε όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση.

Στην προκειμένη περίπτωση, ο χορός λαμβάνει χώρα όπου γίνονται οι σύνοδοι κορυφής της Ε.Ε., είτε άτυπες, όπως αυτή της 11ης Μαρτίου, είτε κανονικές, όπως εκείνη της 24ης και 25ης Μαρτίου, αλλά και στις συναντήσεις των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. και της ευρωζώνης.

Είναι απολύτως φυσιολογικό οι πολιτικοί αρχηγοί να εκθέτουν τις απόψεις τους και να διατυπώνουν τις θέσεις τους για το φλέγον θέμα της ευρωπαϊκής λύσης στην κρίση χρέους στον πρωθυπουργό από τη στιγμή που τους προσκάλεσε.

Όμως, οι πολιτικοί αρχηγοί δεν θα συναντήσουν φάτσα με φάτσα όλους αυτούς από τους οποίους η κυβέρνηση ζητούσε δανεικά πέρυσι την άνοιξη και από τους οποίους πλέον ζητάει να χαλαρώσουν τους όρους του δανείου των 110 δισ. ευρώ.

Στην προκειμένη περίπτωση, θα πρέπει πριν απ’ όλα να κατανοήσουμε ποια είναι η κατάστασή μας.

Η οικονομία βρίσκεται σε βαθιά ύφεση και οι υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας διαδέχονται η μία την άλλη, καθιστώντας άπιαστο όνειρο την έκδοση ομολόγων με λογικό επιτόκιο αυτήν τη χρονιά, όπως ήταν ο στόχος της κυβέρνησης και της τρόικας.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα θα χρειαστεί επιπρόσθετη χρηματοδότηση το 2012 και το 2013, ακόμη κι αν η επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ και το χαμηλότερο επιτόκιο εγκριθούν, όπως αναμένεται, από τους εταίρους μας.

Είναι σαφές ότι οι μόνοι που μπορεί να μας τη δώσουν είναι η Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Ωστόσο, οι τελευταίοι δεν πρόκειται να δώσουν λευκή επιταγή χωρίς να θέσουν όρους ώστε να σιγουρέψουν ότι θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω.

Όμως, η εξάρτηση της χώρας δεν σταματά στο δάνειο των 110 δισ. ευρώ, το οποίο σε μεγάλο βαθμό κατευθύνεται στην αναχρηματοδότηση των χρεογράφων που λήγουν και άρα των δανειστών μας.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επίσης αντλήσει ρευστότητα 98 δισ. ευρώ περίπου αντί εγγυήσεων ονομαστικής αξίας 140 δισ. ευρώ περίπου από την ΕΚΤ.

Μ’ αυτά τα λεφτά χρηματοδοτούν δάνεια και άλλα στοιχεία του ενεργητικού τους, π.χ. ομόλογα.

Επιπλέον, η χώρα ποντάρει στα 3 δισ. ευρώ και πλέον από τα κοινοτικά ταμεία για να χρηματοδοτήσει αναπτυξιακά και κοινωνικά προγράμματα και να χρηματοδοτήσει το μεγάλο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου.

Κοινώς, είμαστε δεμένοι χειροπόδαρα.

Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση και η χώρα δεν έχουν άλλη επιλογή εκτός της τήρησης των συμφωνημένων με την τρόικα.

Αν αφήσουμε στην άκρη το ακραίο σενάριο περί επιστροφής στη δραχμή, η επόμενη μεγάλη επιλογή είναι να προχωρήσει η χώρα σε αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους της, παραμένοντας στο ευρώ.

Είναι ένα διαπραγματευτικό ατού, που όμως κινδυνεύει να έχει την ίδια αποτελεσματικότητα με το «γεμάτο όπλο πάνω στο τραπέζι» του όχι τόσο μακρινού παρελθόντος, αν χρησιμοποιηθεί με λανθασμένο τρόπο.

Τι εννοούμε:

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους έχει νόημα στο μέτρο που οδηγεί σε σημαντική μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ ώστε πλέον να θεωρείται διατηρήσιμο από τις αγορές, π.χ. στο 80% - 100% του ΑΕΠ, και ταυτόχρονα μειώνει το δημοσιονομικό έλλειμμα λίγες μονάδες, π.χ. δύο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, λόγω των μικρότερων ποσών για τόκους.

Όμως, τόσο μεγάλη μείωση του χρέους προϋποθέτει «κούρεμα» των ομολογιούχων της τάξης του 40% - 50%.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προκαλέσει αφενός πανικό στις αγορές των άλλων «αδύναμων χωρών» της ευρωζώνης που θα θεωρηθούν ύποπτες για ανάλογη κίνηση και αφετέρου μεγάλες ζημίες σε ευρωπαϊκές τράπεζες και κυρίως στις ελληνικές.

Στο μέτρο λοιπόν που δεν έχει διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος μετάστασης της ελληνικής κρίσης στους υπόλοιπους αδύναμους κρίκους της ευρωζώνης και οι τράπεζες δεν είναι έτοιμες να πάρουν τέτοιες ζημίες, θα ήταν απίθανο να δώσουν το πράσινο φως για αναδιάρθρωση του χρέους οι εταίροι μας και το ΔΝΤ.

Φυσικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να επιχειρήσει να επιβάλει την αναδιάρθρωση του χρέους από μόνη της χωρίς τη συγκατάθεση των άλλων.

Όμως, σ’ αυτήν την περίπτωση θα έπρεπε να είναι προετοιμασμένη να υποστεί τις δυσάρεστες συνέπειες.

Η χώρα δεν θα μπορούσε να ποντάρει ούτε στην επιπρόσθετη χρηματοδότηση από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, ούτε πιθανόν στα κοινοτικά κονδύλια, ενώ θα βρισκόταν αντιμέτωπη με την ΕΚΤ και θα ήταν αποκλεισμένη από τις αγορές.

Δεν νομίζουμε ότι η κυβέρνηση και οι λοιπές κύριες πολιτικές δυνάμεις του τόπου είναι έτοιμες να αναλάβουν την ευθύνη μιας τέτοιας κίνησης και να έρθουν σε ρήξη με τη «μητέρα» (mutter) κ. Μέρκελ, όπως την αποκαλούν οι υψηλά ιθύνοντες της Ε.Ε., και με τους υπολοίπους, ρισκάροντας μια ύφεση διαρκείας.

Κοντολογίς, η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μέχρι το τέλος του χρόνου είναι μια επιλογή, αλλά μόνο υπό μία προϋπόθεση.

Να έχουμε τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων μας.

Οι τελευταίοι θα καλούνταν ιδανικά να αναλάβουν τη χρηματοδότηση των έστω μειωμένων αναγκών της χώρας τα επόμενα δύο - τρία χρόνια, αφού θα είναι πολύ δύσκολο να δανείζεται από τις αγορές με λογικό επιτόκιο έπειτα από ένα τόσο μεγάλο «κούρεμα».

Τα λεφτά θα μπορούσαν να δοθούν από το υπόλοιπο του δανείου των 110 δισ. ευρώ που δεν θα έχει εκταμιευτεί.

Θα μπορούσαν οι εταίροι μας και το ΔΝΤ να δώσουν το πράσινο φώς για κάτι τέτοιο;

Η απάντηση θα πρέπει να είναι αρνητική, με μία πιθανόν εξαίρεση:

Αν οι ίδιοι διαπιστώσουν ότι το οικονομικό πρόγραμμα δεν μπορεί να εκτελεστεί και υπάρχει κοινωνική αναταραχή, θα μπορούσαν ίσως να συναινέσουν, αλλά αφού προηγουμένως έχουν «απομονώσει» τις αδύναμες χώρες της ευρωζώνης από τις υπόλοιπες.

Καλοί, λοιπόν, οι λεονταρισμοί στο εσωτερικό, όμως θα πρέπει να γνωρίζουμε αφενός την πραγματικότητα και αφετέρου τους περιορισμούς της εναλλακτικής πρότασης για αναδιάρθρωση του χρέους.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.